Аҟәа. Рашәарамза 28, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны Жәлар Реизара – Апарламент Аиҳабы Ашәба Лаша Аԥсны иқәынхо аԥсылманцәа Кәырбанныҳәа рыдиныҳәалеит.

Аԥсны аԥсылманцәа Иаку рдоуҳатә Усбарҭа ахантәаҩы, амыфҭы Ҭемыр Ӡыба иахь иишьҭыз адныҳәалараҿы иҳәоуп: 

«Ҳаҭыр зқәу Ҭемыр Леонид-иԥа!

«Аԥсны Жәлар Реизара - Апарламент ахьӡала Аԥсны аԥсылманцәа Иаку рдоуҳатә усбарҭеи Аԥсны Аҳәынҭқарра иқәынхо аԥсылманцәа зегьи   ирыдысныҳәалоит аԥсылманра аҵасқәа, ауаҩра, аламыс еиқәырханы иаазго рзы аҵак ду змоу Кәырбанныҳәа.

Аҟәа. Рашәарамза 27, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Рашәарамза  27 рзы Москва иҟоу Аԥсны Ацҳаражәҳәарҭа аҿы ацҳаражәҳәаҩ Алхас Кәыҵниеи Аԥсны иҟоу Урыстәылатәи аҭоурыхтә еилазаара Ахаҭарнакра ахантәаҩы Милана Бжьаниеи Урыстәылатәи аҭоурыхтә еилазаара аҿар рыклуб акоординатор Иван Кулакови реиԥылара мҩаԥысит, ҳәа Ацҳаражәҳәарҭа аҟынтәи Аԥсныпрес ахь адырра ҟалеит.

Милана Бжьаниеи Иван Кулакови Урыстәылатәи аҭоурыхтә еилазаара Аҟәа ақалақь аҿы аусура апланқәеи аҿар рыклуб аҳәаақәа ирҭагӡаны аусеицура  аперспективақәеи ирылацәажәеит.

Аҟәа. Рашәарамза 27, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Гал ақалақь апарк Хада акыр аамҭа ҵуеит аиҭашьақәыргылара аҭахны иҟоуижьҭеи.  Абар уажәы араҟа шьаҿа-шьаҿала аиқәыршәзааратә усурақәа рымҩаԥгара иалагеит.

Гал ақалақь ахада ихаҭыԥуаҩ Нарсоу Џьопуа ажурналистцәа дрыҿцәажәо, апарк Хада аҿы имҩаԥысуа аусура ахкқәеи урҭ рхыркәшара аҽҳәарақәеи ртәы иҳәеит.

«Нанҳәамза, 2022 шықәса рзы ақалақь ахада идҵаалеит аҭыԥантәи ауааԥсыра. Урҭ аҵыхәтәантәи 30–шықәса  ирылагӡаны изеиԥшразаалак зымҽхак дуу аусурақәа ахьымҩаԥгамыз апарк Хада аиҭашьақәыргылара азы аҳәара ҟарҵеит.   Ииашоуп, аамҭа-аамҭала араҟа арлашагатә фонарқәеи арымӡқәеи рыԥсахуан, аха уи азхоны иҟамызт, апарк аҿы зегьы реиҳа ихадоу – ашьаҟамҩатә хаҳәцәы ыҟамызт», - ҳәа иҳәеит иара.

Аҟәа. Рашәарамза 27, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Згәаҭара мҩаԥгаз амшынӡы ахкқәа рҿы ачымазара зырҿио абактериақәеи авирусқәеи аарԥшӡамызт. Абри азы Аԥсныпресс ахь адырра ҟалҵеит атәыла асанитартә ҳақьым хада  Алла Белиаева.

«Згәаҭара мҩаԥгаз амшынӡы ахкқәа рҿы ауаҩы иҿы адизентериа,  сальмонеллиоз, аротавирустәи астровирустәи инфекциа, уҳәа аҿкы чымазарақәа зырҿио амикробқәеи авирусқәеи аарԥшӡамызт», – ҳәа илҳәеит Алла Белиаева.

Аӡрыжәтәи амшынӡи асанитартә-рбаратә флора акәзар, уи анализқәа рылҵшәақәа макьаназы инагӡаны иаҳмоуӡацт, урҭ хымш рыла иҟалоит.   

«Иҟоуп асанитар-рбаратә флора ҳәа изышьҭоу аилкаара, даҽакала иуҳәозар, дара рымацара ачымазарақәа рырҿиара злымшо амикробқәа, аха  аорганиакатә хәашьра шыҟоу аазырԥшуа акакәны иҟоуп. Ари анализ хымш рышьҭахь иҟалоит. Иарбоу анализ есымша имҩаԥысуеит, аха сынтәатәи аԥхынразы ҳара уи анаҩс  ачымазара зырҿио амикробқәа рзы ахқәа агәаҭаразы иаҳгоит», – ҳәа иазгәалҭеит  Алла Белиаева. 

Аҟәа. Рашәарамза 27, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Рашәарамза 23-24 рзы акурорттә қалақь Анапа Витиазево аҳаблаҿы Карате До Шотокан Риу Казе Ха азы IV иаарту Европа Ахраҿагара мҩаԥысит.

Атурнир зынӡа рхы аладырхәит Урыстәылеи (Ҟарачы-Черкесиа, Ҟабарда-Балкариа, иара убас  даҽа 12 регион) Аԥсни рҟынтәи 300–ҩык инарзынаԥшуа аспортсменцәа.  

Аԥны аҿари аспорти русқәа рзы Аҳәынҭқарратә Еилакы иҟанаҵо адыррақәа рыла, атурнир аихшьаалақәа рыла, аԥснытәи аспортсменцәа араӡны медалки ԥшьба аџьаз медали ранашьахеит.

Убас, Таисиа Клипина  12-13  шықәса зхыҵуа аспортсменткацәа рыбжьара ката акатегориа аҿы аҩбатәи аҭыԥ аанылкылеит. 

Алана Боциева 10-11 шықәса зхыҵуа рыбжьара ката акатегориа аҿы ахԥатәи аҭыԥ аанылкылеит.

Аинар Дочиа, Амир Харчлааи Алана Боциевеи акомандатә ката аҿы ахԥатәи аҭыԥ ааныркылеит.

Аҟәа. Рашәарамза 27, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Рашәарамза 27, 2023 шықәсазы Алхратә Комиссиа  Хада ахь «Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада ҽҳәараанӡа иалхрақәа рымҩаԥгара  хымԥадатәиуп ҳәа ишәыԥхьаӡома?» ҳәа азҵаарала ареферендум амҩаԥгаразы зеилазаара 36-ҩык рыла ишьақәгылоу аԥшьгаратә гәыԥ ашәҟәҭагаларазы  арзаҳал  нашьҭхеит.  Абри азы Аԥныпресс ахь адырра ҟарҵеит Аԥсны Алхратә Комиссиа Хада аҟынтәи.

Аҟәа. Рашәарамза 27, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Рашәарамза 29 рзы Р. А. Ҵәыџьба ихьӡ зху  Очамчыратәи Акультура Аҩны аҿы имҩаԥысуеит Аԥсны Аҳәынҭқрратә хортә капелла аконцерт.

Аконцерт акультура Аминистрра агастрольтә план инақәыршәаны имҩаԥгахоит.

Асахьаркыратә напхгаҩы, адирижиор хада – Аԥсны Жәлар рартистка Нора Аџьынџьал.

Аҟәа. Рашәарамза 27, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Рашәарамза 28 рзы Аҟәа ақалақь аҿы анаркотикқәа рыдкылареи изакәанымкәа анаркотикатә маҭәашьарқәа реиҭарсреи рҿагылара  Жәларбжьаратәи Амш азгәаҭара инамаданы, Аҟәа ақалақь аҿы имҩаԥгахоит ареспубликатә акциа «Аҿар анаркотикқәа ирҿагылоит». Акциа амҩаԥгара азԥхьагәаҭан рашәарамза 26 рзы, аха аобиективтә мзысқәа ирыхҟьаны, уи егьи амш ахь ииагахеит, ҳәа адырра ҟанаҵоит аҿари аспорти русқәа рзы Аҳәынҭқарратә Еилакы апресс-маҵзура.  

Акциа аҳәаақәа ирҭагӡаны имҩаԥысуеит атлетикаластәи аиԥхныҩра. Иара убас имҩаԥгахоит амҵәышәмпыл 3х3, аӡысра,  астолтә ԥкьаҭмпыл, ашахматқәа, анардқәа, адомино азы аицлабрақәа, иара убас ахыци ахәымпали рыла ахысразы амастер-класс амҩаԥгара еиҿкаахоит. Акциа рхы аладырхәырц рылшоит уи азы агәазыҳәара змоу зегьы.

Аҟәа. Рашәарамза 26, 2023 шықәса. Аԥсныпресс /Алеқсеи Шамба/. Жәларбжьаратәи анаука-ԥышәатә конференциа «Аиашьаратә жәларқәа афашизм иаҿагыланы иаадырԥшыз афырхаҵара» мҩаԥысит ашәахьа, рашәарамза  26 рзы, В.Г.Арӡынба ихьӡ зху Арратә Ахьӡ-Аԥша амузеи аҿы. Аусмҩаԥгатә 1941-1945 шш. Аџьынџьтәылатәи еибашьра Дуӡӡа алагара амш  82-шықәса ахыҵреи Кавказ ахьчара иазкыз аиҿагылара аҿы аиааира агара  80-шықәса аҵреи ирызкын.

Алагаларатә ажәахә ҟаҵо дықәгылеит Аԥсны иҟоу Урыстәыла аус ацура Ахаҭарнакра ахада Дмитри Федотов. Уи рашәарамза 22, 1941 шықәса Асовет Еидгыла ажәлар зегьы аџьамыӷәа цәгьа иҭазыргылаз аамҭахәҭа алагара иасимволны ишыҟоу азгәеиҭеит.

«Ари амш аҽны ҳара зегьы ари аибашьра зыԥсҭазаара ҿахызҵәаз ҳауацәеи иаҳзааигәоу ауааи ҳаҭырла иаҳгәалаҳаршәоит. Аԥхынра, 1942 шықәсазы аибашьра Аԥснынӡагьы инаӡеит. Ареспублика зегьы иуадаҩыз афронт иаԥну аԥсҭазаарала инхон», - ҳәа иҳәеит иара.  

Дмитри Федотов ари аконференциа аусура – афашисттә мпыҵахалаҩцәа рҟынтәи фырхаҵарыла зыԥсадгьыл зыхьчоз асолдатцәа ҳаҭыр дула ргәалашәаразы даҽа лшара шьахәны ишыҟало азы агәыӷра ааирԥшит.

«Агәра ганы сыҟоуп, усҟантәи ахҭысқәа рҭоурых есааира  еиҵагыло абиԥарақәа ишахәҭоу ала иҵабыргны ишрызнагахало», - ҳәа инаҵшьны иазгәеиҭеит Аԥсны иҟоу Урыстәыла аус ацура Ахаҭарнакра анапхгаҩы.

Аконференциа ҩ-секциак рыла ишьақәгылан: арра-ҭоурыхтәи анаука-ԥышәатәи.

Актәи асекциа аҳәаақәа ирҭагӡаны, аҭоурыхтә наукақәа рдоктор, Д.И.Гәлиа ихьӡ зху Агуманитартә ҭҵаарақәа Ринститут аҭоурыхҭҵаара аҟәша аиҳабы Аслан Аҩӡба Қырҭтәыла аҿырԥшы ала Аџьынџьтәылатәи еибашьра Дуӡӡа азы аҭоурыхтә агәалашәара ҳаамҭазтәи аетап аҿы ӷәӷәала аполитикатә цәаҩа аиуоит ҳәа иазгәеиҭеит. Уи иажәақәа рыла, аҭоурыхтә фактқәа реицакраеи афашизм аҿагылараҿы Асовет Еидгыла ароль аларҟәреи рзы хыԥхьаӡара рацәала аҽазышәарақәа аарԥшхоит.

Аҭоурыхтә наукақәа ркандидат, ААУ адоцент Сослан Салаҟаиа аԥснытәи аҭоурыхтә ҭҵаара аҿы Аџьынџьтәылатәи еибашьра Дуӡӡа аҭҵара аҭоурыхграфиа азы инарҭбаау ажәахә ҟаиҵеит.  

Асоциологиатә наука рдоктор, Аладатәи афедералтә университет (ақ. Ростов-на-Дону) апрофессор Максим Васьков 1992-1993 шш. Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьреи Урыстәылатәи Афедерациа Украина имҩаԥнаго иҷыдоу арратә операциа аԥснытәи хатәгәаԥхарауаа рылахәхареи   реиҿырԥшратә анализ мҩаԥигеит. Уи аԥсуа ҩажәижәаба шықәса раԥхьа еиԥш уажәгьы украинатәии қырҭтәылатәи анеонацизм иаҿагылеит, аха уажәы уи Донбасс ауп иахьымҩаԥысыз ҳәа инаҵшьны иазгәеиҭеит.

Иара убас Приднесторовиа ауааԥсыра 1941-1945 шш. Аџьынџьтәылатәи еибашьра Дуӡӡа ралахәхара, Аԥсны ауаажәларра аиааира азы рлагала, 1941-1945 шықәсқәа рзы Зыԥсадгьыд зыхьчоз аибашьцәа инарадыркны ҳаамҭазтәи, 1992-1993шш. зыԥсадгьыл ахақәиҭтәразы игылаз Кәтол ақыҭантәи биԥарала иаауа аибашьцәа  ирызкны ажәахәқәа ирыԥхьеит.  

Аҩбатәи асекциа аԥшааратә усура, уи иадҳәаланы ицәырҵуа ауадаҩрақәа, урҭ рыӡбаразы иҟаҵахо, иара убас Аԥсни Донецктәи Жәлартә Республикеи рҿы  иҟоу аперспективақәеи аҷыдарақәеи, уҳәа Москватәи Акультура-усуратә Ҩны «Москва Аҩны» имҩаԥнаго аусура аҿырԥшала, Гагра араион аҿырԥшала еиҵагыло абиԥара  апатриотизм рылааӡара ирызкын.

Аконференциа В.Г.Арӡынба ихьӡ зху Арратә Ахьӡ-Аԥша Аҳәынҭқарратә музеи, Аԥсны иҟоу Урыстәыла аус ацура Ахаҭарнакреи аԥсадгьыл ахьчараан иҭахаз ргәалашәара анаунагӡатәразы Ареспубликатә еиҿкаара «Абхазпоиск» иҟарҵаз адгыларала имҩаԥысит.

Аҟәа. Лаҵарамза 26, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Рашәарамза 26 инаркны Аҳәынҭқарратә бызшәатә политика азы Аусбарҭа аҟны аԥсуа бызшәа ирццаку аметод ала аҵаразы акурсқәа аусура иалагеит.  Акурсқәа хәыда-ԥсадоуп,  урҭ еиқәыршәоуп Аԥсны атәылауаҩра аиуразы аҳәынҭқарратә бызшәазы аԥышәара зҭиуа, иара убас абызшәа зҵарц зҭаху зегьы рзы.

Раԥхьатәи агәыԥ 12-ҩык рыла ишьақәгылоуп. Акурсқәа  мҩаԥылгоит ААУ аԥсуа кафедра арҵаҩы Лиубовь Цәеиба. Азыҟаҵарақәа мчыбжьык рахь ҩынтә:  ашәахьеи аԥшьашеи имҩаԥыслоит.

Аԥсныпресс акорреспондент диҿцәажәо, аҳәынҭқарратә бызшәатә политика азы Аҳәынҭқарратә Усбарҭа аспециалист хада, аԥсуа бызшәа аҵаразы ирццаку акурсқәа реиқәыршәаҩ Диана Шамба, акурсқәа 4-мыз рыҩныҵҟа имҩаԥыслоит, урҭ раамышьҭахь  аҽазыҟаҵара иахысыз аԥсуа бызшәа аелементартә ҩаӡараҿы ишырдыруа азы асертификат роуеит ҳәа иазгәалҭеит.

«Аелементартә ҩаӡара ҳәа изышьҭоу иаҵанакуеит абжьааԥн