Аҟәа. Мшаԥымза 17, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Ажьырныҳәамза 1, 2024 шықәса рзы Аԥсны акоммерциатә банкқәа рҿы аԥарашьҭаҵақәеи адепозитқәеи рзеиԥш хышәа-ҵышәа 4,2 млрд. мааҭ рҟынӡа инаӡон, уи иҳаҩсыз ашықәс аиԥш-зеиԥшу аамҭахәҭа азы иҟаз арбага аасҭа  1,3 млрд. мааҭ, мамзаргьы 45,4% рыла еиҳауп.  Убри аан хазхаҭалатәи ахаҿқәа рҟынтәи аԥарашьҭаҵақәа реицҵалыҵ ажьырныҳәамза  1, 2024 шықәсазы  3,3 млрд. мааҭ рҟынӡа инаӡон, уи иҳаҩсыз ашықәс азы арбага аасҭа  28,1% рыла еиҳауп, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны Амилаҭтә Банк аофициалтә саит.

Аҟәа. Мшаԥымза 16, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Асоциалтә ҳақәа рҿы Урыстәылантәи Аԥсныҟа иаауа атуристцәа 200 мааҭ рҟынӡа инаӡо абаџь ршәаларц шрыхәҭахо азы аинформациа цәырҵит.

Аҳәынҭқарратә миграциатә Маҵзура аҿы Аԥсныпресс акорреспондент ишьақәгылаз аҭагылазаашьа азы адырра ирҭеит.

Хәажәкырамза 5, 2024 шықәса рзы Аҳәынҭқарратә миграциатә Маҵзура аофициалтә саит аҿы  «Аԥсны аҳәаанырцәтәи атәылауааи атәылауаҩра змам ахаҿқәеи ареспублика аҿы аамҭала рыҟазаара аҭыԥ ала рышәҟәҭагалара иҿыцу Аԥҟара алагалара азы» Аминистрцәа Реилазаара Ақәҵареи ажьырныҳәамза  1, 2024 шықәса рзы азинмчы зауз Аԥҟара атексти анылеит.

«Арҭ аусшәҟәқәа Ареспублика Аԥсны ахь алалара аԥҟарақәа акала ирыдҳәаланы иҟаӡам.

Уаҟа, Аԥсныҟа иаауа, 14 мши-ҵхи инареиҳаны иҟоу аҳәаанырцәтәи атәылауаа зегьы Аԥсны аамҭала иахььанкылаз аҭыԥ аҿы ашәҟәҭагалара иахысроуп ҳәа ауп ишарбоу.

Аԥсныҟа иаауа атуристцәа ракәзар, урҭ анхарҭақәа ианрыҩнало, иахьаанкыло аԥсшьарҭаҭыԥқәа рҿы ианнеилак  аамҭала иахьаанкыло аҭыԥ ала уи иазку аҭаҩратә-шәҟәаҿы рҽанырҵар рыхәҭоуп», – ҳәа илҳәеит Аҳәынҭқарратә миграциатә Маҵзура азинтә ҟәша аиҳабы Мадина Марганиа.

Лара ишазгәалҭаз ала, атуристцәа рганахьала иарбоу апроцедура амҩаԥгаразы аҭакԥхықәра рыдуп атуристцәа аамҭала иахьаанкыло аҭыԥқәа (аотельқәа, асасааирҭақәа, апансионатқәа, аԥсашьарҭақәа, асанаториақәа, акемпингқәа  – АП аредакциа азгәаҭара) радминистраторцәа.

«Иара убас, иарбоу аҭагылазаашьа аҿы иҟоуп иарбоу акатегориа иаҵанакуа аҳәаанырцәтәи атәылауаа рзы еиҳа ирмариоу аԥҟара.  Ажәакала иуҳәозар, урҭ аамҭала рнырхара аиқәыршәараан рышәҟәҭагалара мҩаԥгахоит. Ҳара ҳахь ари адырра аелектронтә цҳамҭа ала инаӡоит. Асасааирҭақәа, асанаториақәа, уҳәа атуристцәа аамҭала рнырхара аҭыԥқәа радминистраторцәа ахәҭакахьала атуристцәа рыла аҳәынҭқарратә биуџьет ахь зныктәи ашәатәы аҳасабала  200 мааҭ дыршәара алдыршароуп. Даҽакала иуҳәозар, ҳреспублика аҵакыра ахь аҭалара азы ахәԥса ашәара акәӡам уи иаанаго, уи  иаанаго аҳәаанырцәтәи атәылауааи атәылауаҩра змам ахаҿқәеи рышәҟәҭагалара амҩаԥгареи, аамҭала иахьаанкыло аҭыԥқәа рышьақәыргылареи ауп», - ҳәа иазгәалҭеит Мадина Марганиа.

 Ажьырныҳәамза 1, 2024 шықәсанӡа Аԥсны аус ауан цәыббрамза 11, 2013 шықәсазы ирыдыркылаз аҳәаанырцәтәи атәылауаа рышәҟәҭагалара азы аԥҟара. Убас ала, усҟан ашәҟәҭагалара мҩаԥысуан ашәҟәҭагаларатә талон рыҭарала. Уи азы аҳәаанырцтәи атәылауааи атәылауаҩра змам ахаҿқәеи ирымххон 60 мааҭ, ҳазҭоу ашықәс ажьырныҳәамза  1 инаркны иарбоу апроцедура аҽеиҭанакит.  

Аҟәа. Мшаԥымза 16, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Ҩыџьа Урыстәыла атәылауаа, Челиабинск ақалақь аҿы инхо,  1990 шықәсазы ииз Ким Сергеи Олег-иԥеи 1980 шықәсазы ииз Бритулин Сергеи Иван-иԥеи анаркотикатә маҭәашьарқәа рҭиуеит ҳәа гәҩарас иҟаҵаны Гагра араион аҿы иааныркылеит.  Аоператив-ԥшааратә усмҩаԥгатәқәа ркомплекс мҩаԥыргеит Гагра араион аҩныҵҟатәи аусқәа Русбарҭа аусзуҩцәа.

Иаанкылаз ахацәа Гагра ақалақь аҿы аамҭала иахьынхоз аҭыԥ анаркотикатә хархәагақәа рыҵәахреи анаҩс аҭиразы рырхиареи азы еиқәдыршәеит.

Ашьҭаларҭа уада аҿы агәаҭарақәа рымҩаԥгараан амилициа аусзуҩцәа ацеллофан илаҳәаз аххыраԥшра змаз ишкәакәоу икристаллрку амаҭәашьар рбеит.  Аимдараан анаркотикқәа злаларҳәоз аматериалгьы ԥшааны ирымырхит. Сергеи Ким ишиҳәаз ала, иԥҟаны еиқәдыршәаз аполиетилен цәаҳәақәа дара анаркотикатә маҭәашьар еихшаны иҭарыԥсон, анаҩс урҭ аиҟәаҭхага цаха акәдыршон.

Аҟәа. Мшаԥымза 16, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аҿари аспорти русқәа рзы Аҳәынҭқарратә Еилакы зыԥсҭазаара иалҵыз аҽыбӷаҟазаратә спорт азы Аԥсны ачемпион, 1992-1993шш. Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьра аветеран  Даур Николаи-иԥа Барцыц иуацәеи иҭынхацәеи гәалсра дула идышшылоит.

Аҟәа. Мшаԥымза 16, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Мшаԥымза 15 рзы Урыстәылатәи Амилаҭтә Библиотека ахыбра ҿыц аҿы  аԥснытәи ашәҟәыҩҩы-апублицист, ажурналист, афилологиатә наукақәа рдоктор, Аԥснытәи аҳәынҭқарратә Университет апрофессор Екатерина Бебиа лԥылареи уи аҵыхәтәантәи жәашықәса рыҩныҵҟа иҭлыжьыз ашәҟәқәа рӡыргареи мҩаԥысит. Уи ашьҭахь лара арҭ ашәҟәқәа Урыстәылатәи Амилаҭтә Бибилиотека ҳамҭас иалҭеит.

Аӡыргара еиҿкаахеит Урыстәылатәи Амилаҭтә библиотека амилаҭтә литературақәа рыҟәша ала.

Аҵыхәтәантәи жәашықәса рыҩныҵҟа Екатерина Бебиа илҩит иагьыҭлыжьит 12 шәҟәы. Урҭ рхыԥхьаӡараҿы иҟоуп  – «Харада ахара зыдҵаз», «Ахашҭра аҟынтәи ахьыӡ камшәара аҟынӡа», «Шьала иҩу ашәҟәқәа», «Аҟәышреи афырхаҵареи рымҩала».

Аҟәа. Мшаԥымза 16, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны атәылахьчара Аминистрра аруаа 1941-1945 шш. Аџьынџьтәылатәи еибашьра Дуӡӡа аҿы Аиааира Амш  79-шықәса ахыҵра иазку аныҳәатә ииасра рҽазыҟарҵоит. Абри азы адырра ҟанаҵоит атәылахьчара Аминистрра апресс-маҵзура. 

Ашьаҟауаа реишьҭагыла аныҳәатә рыиасра аҽазыҟаҵара Диаскураа Рыԥшаҳәа аҿы Идырым асолдаҭ ибаҟа аԥхьа имҩаԥысуеит.

Сынтәа арратә парад рхы аладырхәраны иҟоуп 650-ҩык инареиҳаны Ареспублика Аԥсны атәылахьчара Аминистрра, Аҳәынҭқарратә хьчара Амаҵзура, Аԥсны иҟоу Урыстәылатәи Афедерациа атәылахьчаа Аминистрра иатәу  еидҵоу  7-тәи арратә базеи Урыстәылатәи Афедерациа Афедералтә шәарҭадара Амаҵзура Аҳәаахьчаратә Усбарҭеи  рыруаа. 

Аҟәа. Мшаԥымза 16, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Амашьыналас BMW аԥсҟы зкыз Ачадара ақыҭан  дшаауаз амашьына изаанымкылаӡакәа иаԥхьаҟа иааиуаз автобус даҿалеит, ҳәа Аԥсныпресс ахь адырра ҟаиҵеит Аҳәынҭқарратә автоинспекциа аиҳабы ихаҭыԥуаҩ  Асҭамыр Ҭаниа.

Амашьыналас BMW аԥсҟы зкыз ахәышәтәырҭахь днаргеит, уи уажәы ареанимациатә ҟәша аҿы дышьҭоуп, иԥсҭазаара азы шәарҭара ыҟаӡам. Еиуеиԥшым ахәахәа-чахәаақәа зауз автобус апассаџьырцәа хҩык убасҵәҟьа ахәышәтәырҭахь инаргеит. Урҭ иахәҭоу амедицинатә цхыраара анрырҭа ашьҭахь рыҩныҟақәа рахь иоурыжьҭит. 

Аҟәа. Мшаԥымза 16, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  2024 шықәса I аԥшьбаразы Аԥсны Аҳәынҭқарратә шәарҭадара Амаҵзуреи Аԥсны иҟоу Урыстәылатәи Афедерациа Афедералтә шәарҭадара Амаҵзура Аҳәаахьчаратә Усбарҭеи русзуҩцәа    120-ҩык инареиҳаны ареспублика аҳәаахьчаратә Закәанԥҵара еилазгаз   ааныркылеит. Аԥсны Аҳәынҭқарра Административтә еилагарақәа Рзакәанеидкыла ахәҭаҷ  190 «Аҳәаахьчаратә зона аҿы аҳәаахьчаратә режим аилагареи»  ахәҭаҷ 1901 «Ареспублика Аԥсны аҳәынҭқарратә ҳәаа арежим аилагареи» ахәҭаҷ  1902  « Ареспублика Аԥсны аҩныҵҟатәи амшынӡқәеи атерриториалтә мшыни рҿы аҳәаахьчаратә режим аилагареи» рзы  иаанкылаз атәылауаа административтә ҭакԥхықәра иақәыршәахеит.

Аҟәа. Мшаԥымза 17, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа аҿы Аҳәынҭқарра Ахада иҟны иаԥырҵаз аҵарауаа ҿарацәа Рхеилак абрифинг мҩаԥысит.

Ахеилак ахантәаҩы Милана Бжьаниа ажурналистцәа Ахеилак аԥҵара азы аидеиа, иамоу ахыкәқәеи ахыдҵақәеи, аҵарауаҩ ҿарацәа еиуеиԥшым жәларбжьаратәи афорумқәа рылахәхара, уҳәа  атәы рзеиҭалҳәеит.  

«2023 шықәса, абҵарамза анҵәамҭазы ҳара ҳҵарауаа, ҳаспирантцәа, Аԥснытәи аҳәынҭқарратә Университет арҵаҩцәа «Сириус» имҩаԥысуаз аҵарауаҩ ҿарацәа II Рконгресс рхы аладырхәит.   Аконгресс анхыркәшаха ашьҭахь уи иалахәыз зегьы идикылеит Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа», - ҳәа илҳәеит Милана Бжьаниа.

Аԥсны Ахада Аслан Бжьаниа дырԥылеит Аԥсны Аҭҵаарадыррақәа ракадемиа анапаҵаҟа иҟоу аинститутқәа рыҟны аус зуа аҵарауаа ҿарацәа.

Атәыла ахада иазгәеиҭеит, аиԥш зеиԥшу аплошьадка  шхымԥадатәиу аҭҵаара знапы алаку аҿарацәа рацәажәаразы.

«Аҳәынҭқарра - ари шәаргьы ҳаргьы еицаҳзеиԥшу ҩнуп, хымԥада ҳҵасқәа ишрыҵанакуа еиԥш еизырҳатәуп. Ҳара еилаҳкаауазароуп, уаҵәтәи амш ашәарҭадаразы ҳара иҳалшои, анҭыҵытәи ҵаргәас иаҳҭахуи. Абри атәы аҭҵаарадырра знапы алакугьы ирҳәароуп», - ҳәа усҟан имҩаԥысыз аиԥылара аҿы иҳәеит Аслан Бжьаниа.

Ҳазҭоу ашықәс ажьырныҳәамзазы имҩаԥысит Аҳәынҭқарра Ахадеи аҵарауаа ҿарацәеи – Аԥсны анаукақәа Ракадемиа асистема иаҵанакуа аҭҵаарадырратә Институтқәа зегьы рхаҭарнакцәа инарҭбаау реиԥылара.  

«Ари аиԥылара иалахәыз еицҿакны ас еиԥш плошьадканы аҟалара зылшо Аҳәынҭқарра Ахада иҟны иаԥҵахо аҵарауаа ҿарацәа Рхеилак шаку азы агәаанагара рҳәеит. Атәыла Ахада аиԥылара иалахәыз агәра диргеит, аҵаруаа ҿарацәа адгылара шриҭо азы. Анаҩс Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа ахаҭарнакцәа Анаукақәа Ракадемиа, Аԥснытәи Агуманитартә ҭҵаарақәа Ринститут, Аԥсны Анаукақәа Ракадемиа иатәу Аексперименталтә паталогиеи атерапиеи рзы Аҭҵаарадырратә Институт, Ақыҭанхамҩа Аинститут, аботаника Аинститут, Аекономикеи азини Ринститут, аекологиа Аинститут, Аҟәатәи Афизика-техникатә Институт, Аԥснытәи аҳәынҭқарратә Университет рахь аҵарауаҩ ҿарацәа Рхеидкыла аԥҵара азы 40 шықәса рҟынӡа зхыҵуа аҵарауаа ҿарацәа рыдгалара мҩаԥыргарц азы аҳәара ҟарҵеит.  

Аҟәа. Мшаԥымза 10, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аҳәынҭқарра Ахада ихаҭыԥуаҩ, акоординациатә штаб анапхгаҩы Бадра Гәынба, Бабышьра ақыҭан иҟоу Владислав Арӡынба ихьӡ зку аҳаирбаӷәаза «Аҟәа» аҵакыраҟны аусутә еилацәажәара мҩаԥигеит.

Аилатәара иалахәыз аҳаирбаӷәаза аиҭашьақәыргылареи уи аусура аиҭахацыркреи  рзы апроект аҳәаақәа ирҭагӡаны аргылара-еиҭашьақәыргыларатә усурақәа рцашьа шымҩаԥысуа иалацәажәеит. Убас, аиԥылараҟны ирзааҭгылан аусура аамҭа анагӡара иадҳәалаз азҵаатәқәа. Иахьазы аԥырратә дәаҿы нап аркуп аԥырра-тәарҭатә цәаҳәақәа рырҽеира, иара убас аҿықәқәа ррыцқьара. Ажәытә хыбрақәа рықәгаразы аусурақәа цоит. Апассаџьырцәеи аҳаирпланқәеи рмаҵзура азы аамҭалатәи аргыларақәа рҭыԥ алкааразы агеодезиатә  дыргақәа рышьақәыргылара алагеит.