Аҟәа. Жәабранмза 7, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Апарламент адепутатцәа аҵыхәтәантәи аԥхьараҿы  «Ареспублика Аԥсны астратегиатә обиектқәа рзы» азакәан  апроект  рыдыркылеит.

Азакәан апроект авторцәа ргәаанагарала, иарбоу азакәан апроект адкылара ахымԥадатәра иҟоу Аԥсны азакәанԥҵара аҿы ареспублика амилаҭтә шәарҭадара ашьақәыргылара азы ихадоу аҵакы змоу астратегиатә обиектқәа рсиеи реилкаареи ахьыҟам ауп изыдҳәалоу.

Иарбоу азакәан апроект астратегиатә обиектқәа ралкаареи рҳәаақәҵареи рзы азинтә шьаҭақәа рышьақәыргылара иазырхоуп.

Аусшәҟәы аҿы иарбоуп астратегиатә обиектқәа рахь иаҵанакуа  аобиектқәа. Уи – ауаажәларра рыҿиара азы ихадоу асоциал-економикатә ҵакы змоу амазара, Аԥсны амилаҭтә шәарҭадара аҭагылазаашьа анырра азҭало амазара ауп.

Астратегиатә обиектқәа рахь иаҵанакуеит:

- Атәылахьчара Аминистрра, Аҳәынҭқарратә шәарҭадара Амаҵзура, аҩныҵҟатәи аусқәа Рминистрра, анапхгаратә еимадара Агентра роперативтә напхгараҭараҿы иҟоу арратә техникеи аиқәыршәагақәеи;

- аҳәынҭқарратә усбарҭақәа рхархәараҿы иҟоу ахыбрақәеи ауадақәеи;

- атәылахьчаратә маҭәахәқәа ҭзыжьуа аобиектқәа;

- аенергетика аобиектқәа, зымчхара 5 МВт иреиҳау ашьақәгылагақәа афымцамч ала еиқәзыршәо аобиектқәеи амагистралтә фымцамҩангагақәеи;

- амагистралтә аимадара ацәаҳәақәа;

- аимадара аобиектқәа (аҳақәа, ахархәагақәа, ашьақәгылагақәа, ахыбрақәа), ателе-радиодырраҭаратә обиектқәа, ателехәаԥшратәи арадиотәи ацентрқәа, аинформациатәи ателеграфтәии Амаҵзурақәа;

- аҳаиртә ныҟәареи авиациеи реиҿкаара асистема аобиектқәа, аҳаиртә ныҟәара атрасса амаҵзура аобиектқәа, аҳаиртә цәаҳәақәа, аҳаиртә ныҟәара анапхгараҭареи ахылаԥшреи рхархәагақәа, аҵыԥраа-тәаратә цәаҳәақәа;

Аҟәа. Жәабранмза 7, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Жәлар Реизара-Апарламент адепутатцәа  аҵыхәтәантәи аԥхьарала «Аникотин злоу аалыҵқәеи урҭ злашьақәгылоу ахәҭақәеи аелементқәеи рхархәара азы ахархәагақәа реиҭарсра аҭышәынтәалара азы» азакәан апроект рыдыркылеит.

«Иарбоу азакәан апроект аус адулоуп ареспублика Аԥсны ауааԥсыра ргәабзиареи рыԥсҭазаареи рыхьчаразы, аиҳаракгьы зықәра намӡац аникотин злоу аалыҵ ахархәара аҟынтәи ргәабзиара аԥхасҭа аҭара аҟынтәи рацәыхьчаразы. Аҵыхәтәантәи аамҭазы Аԥсны иахьаҵанакуа авеиперқәа ҳәа изышьҭоу ахаратә хархәагақәа реикәыршара аизҳара шыҟоу убаратәы иҟоуп.

Азакәан апроект аҿы иазгәаҭоуп, аҵыхәтәантәи аамҭазы иарбоу априборқәа рхархәара шазшаз ашколхәыҷқәеи зықәра наӡам ахәыҷқәеи рыбжьара. Уи агәҭынчымра узцәынамгар залшаӡом.

Аҵыхәтәантәи аамҭазы аалыҵ ҿыцқәа «еиҳа ишәарҭам», «згьама бзиоу», «алҩа зхылымҵуа» ҳәа  аӡыргара амҩаԥгарала еиҳа-еиҳа ицәырҵуа иалагеит.  Арҭ  аалыҵқәа «ишәарҭам», мамзаргьы «згьама хаау» аалыҵ  ҳәа  адгалара ҟаҵо, иарбоу аалыҵ аҭыжьыҩцәа ахархәаҩ ҿыцқәа, ахәҭакахьала зықәра намӡац  радыԥхьаларазы амаркетигтә тактика рхы иадырхәоит, ахәыҷқәа аникотин иадыршьцылоит.

Аҟәа. Жәабранмза 7, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Жәабранмза 6, аҩаша, Р. Гәымба ихьӡ хәу  Аԥснытәи аҳәынҭқарратә филармониа аҿы Амилаҭтә сахьатә галереиа ацхыраара аҭара иазкны агәыҳалалратә концерт мҩаԥысит.

Ахәаԥшца рҿаԥхьа иқәгылеит Аԥсны атеатри аестрадеи рартистцәа, акәашаратә, амузыкатәи авокалтәи аколлективқәа, урҭ рхыԥхьаӡараҿы иҟан Кьасоу Ҳагба,  Даур Арухаа, «Аԥсны-67», Ҭемыр Ҭаниа, Лиудмила Гәымба, Аҳәынҭқарратә хортә капелла, Мана, ахәыҷтәы хореографиатә ансамбль, Хьыбла Мықәба, Мадина Кәарацхьелиа, В.Царгәыш ихьӡ зху Ареспублика Аԥсны зҽаԥсазтәыз жәлар рышәаҳәареи рыкәашареи рзы Аҳәынҭқарратә ансамбль.

Зеицҵалыҵ 103 360 рҟынӡа инаӡо еизгаз аԥаратә хархәагақәа зегьы Аԥсны акультура Аминистрра иҷыдоу ахыԥхьаӡаратә ԥхьаӡаа иахыԥхьаӡалан.  

Артистцәа рықәгылара ашьҭахь аконцерт амҩаԥгаҩ  Алхас Манаргиа акультура Аминистрра ахьӡала ари агуманитартә акциа зхы алазырхәыз зегьы иҭабуп ҳәа реиҳәеит. Уи Урыстәыла акультура аминистр Ольга Лиубимова ииалырԥшыз адгылареи ацхыраареи рзы, иара убас агәыҳалалратә еизгара алагара хацзыркыз Аахыҵ Уаԥстәылатәи ҳашьцәа хазы иҭабуп ҳәа реиҳәеит.

Аҟәа. Жәабранмза 7, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Жәабранмза 16-18 рзы Тамшь ақыҭан имҩаԥыслоит  III Жәларбжьаратәи ашахматтә турнир «Абхазия. Тамыш-Village 2024».

Аицлабрақәа аҳәаақәа ирҭагӡаны х-турнирк мҩаԥысуеит: атурнир А (ихадоу), атурнир МД 8 (2016 шықәсазы иизи урҭ иреиҵбуи алахәылацәа злаху), атурнир МД 12 (2012 шықәсазы иизи урҭ иреиҵбуи алахәылацәа злаху).

Атурнирқәа ФИДЕ аԥҟарақәа рыла, швеицариатәи асистемеи акомпиутертә аҵәҭаԥсаралеи имҩаԥысуеит.

Аҟәа. Жәабранмза 7, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Жәлар Реизара-Апарламент адепутатцәа  аҩбатәи, аҵыхәтәантәи аԥхьарала Аԥсны абиуџьетнҭыҵтәи афондқәа ҩба 2024 шықәсазы рбиуџьетқәа шьақәдырӷәӷәеит.

Арепатриациа Афонд 2024 шықәсазы ишьақәырӷәӷәоу ахашәалахәқәа реицҵалыҵ 311 млн. 850 нызықь мааҭ рҟынӡа инаӡоит, аныхтәқәа реицҵалыҵ – 334 млн. 460,7 нызықь мааҭ рҟынӡа.

Аҟәа. Жәабранмза 7, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Гәдоуҭа араион аҩныҵҟатәи аусқәа Рыҟәшеи аҳәынҭқарратә шәарҭадара Амаҵзура араионтә ҟәшеи русзуҩцәа Лыхны ақыҭан 57 цыра амаининг аппаратқәа ԥшааны ирымырхит.

Имҩаԥгаз аоператив-ԥшааратә усура иалҵшәаны дшьақәыргылан изакәанымкәа аус зуаз ари акриптаферама зтәыз. Аппаратқәа афымцацәаҳәақәа рҟынтәи иаҿыхны араион аҩныҵҟатәи аусқәа Рыҟәша ахь аамҭала ашьҭаҵаразы  инагоуп.

Аҟәа. Жәабранмза 6, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аҵара аминистр  Инал Габлиа Аҳәынҭқарра Ахада иҿы 2023 шықәсазы Аминистрра инанагӡаз аусуразы аҳасабырба ҟаиҵеит.  

Инал Габлиа Аҳәынҭқарра Ахада иҿы аҳасабырба ҟаиҵеит ашколнӡатәи, алагарҭатәи, ихадоуи абжьаратәии зеиԥшҵараиура, ахәыҷқәеи адуқәеи рзы изыцҵоу аҵараиуреи, абжьаратә занааҭтә ҵараиуреи, арҵареи рырҿиара ианамаданы. 

Аусбарҭа анапхгаҩы адырра ҟаиҵеит Аҵара аминистрра аполитиказы.  «Ҷыдала, уи зызку зҽеиҭазкуа ауаажәларреи аҳәынҭқарреи рҭахрақәа инарықәыршәаны аҵараиура ахаҭабзиара ашьҭыхроуп, зхаҭабзиара ҳараку аҵара аиуразы алшара аԥҵароуп, аҵаратә система аҩаӡарақәа зегьы рыҟны аҳәынҭқарратә бызшәа апозициа арӷәӷәароуп», - иҳәеит аминистр.

Аҳәынҭқарра Ахада дазҵааит аминистрра иазнархиаз иҿыцу аҵараиуратә проектқәа. 

«Аҵара аминистрра ахықәкытә хырхарҭақәа рынагӡаразы аус рыдаҳулеит абарҭ апроектқәа: «Ҳаамҭазтәи Аԥсны ашкол»; «XXI –тәи ашәышықәсазттәи арҵаҩы»; «Дарбанзаалак ахәыҷы иуникалтәра»; «Ацифратә ҵараиуратә ҵакыра»; «Изыцҵоу аҵараиура»; «Иааиԥмырҟьаӡакәа арҵаҩы аус идулара ацентр»; «Амедицина-педагогикатә маҵзура»; «Асоциал-реабилитациатә центр», - адырра ҟаиҵеит Инал Габлиа.

Аминистр инарҭбааны далацәажәеит абиԥара ҿыц азы арҵаратә литература аус адулара атәы. Уи иажәақәа рыла, арҭ арҵаратә материалқәа Аԥсныҟа иаагахоит  ҳазҭоу ашықәс жәабран мзазы. Абри инадкыланы имҩаԥысуеит аԥсуа бызшәа ахьырҵо ашколқәа рыҟны 1-тәи акласс азы аметодика азырхиара.

Иазырхиоуп агеографиа иазку арҵага шәҟәы 8-тәи акласс азы. Иҭыжьуп ацхыраагӡа афинанстә дыррақәа ирызку 11-тәи акласс азы, аԥсуа школқәа рзы аурыс литература арҵага шәҟәы 2-хәҭакны ишьақәгылоу.   

«Иҳаҩсыз ашықәс азы еиҿыскааит иагьымҩаԥызгеит асеминарқәа, атренингқәа, аконференциақәа аҵараиура аусхк аҟны жәларбжьаратәи аспециалистцәа, иреиӷьу Аԥсны арҵаҩцәеи аметодистцәеи алархәны»,- иҳәеит И. Габлиа, арҭ асеминарқәа 321- ҩык арҵаҩцәеи 100- ҩык инареиҳаны аҳәынҭқарратә маҵураауаи рылахәын.

Аҟәа. Жәабранмза 6, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Ареспубликатә Унитартә Наплакы «Амшынеиқәафымцамч» адиректор Хада  Ҭемыр Џьынџьал аинформациатә Маҵзура Аԥсныпресс акорреспондент диҿцәажо ауааԥсыра иахьырзыманшәалам азы агәынамӡара  ззаадырԥшуа афымцамч арцәара аграфик ҿыц  алагалара иадҳәалоу аҭагылазаашьа далацәажәеит.

Уи иажәақәа рыла, иахьазы Аԥсны Урыстәылатәи Афедерациа аҟынтәи афымцмач аиура аганахьала аԥкрақәа ыҟоуп. Уи иара Урыстәыла уажәы иҟоу атехникатә проблемақәак ирыдҳәалахеит.

Уажәы Урыстәылантәи иаауа афымцамч , - ари акоммерциатә азоужьра ауп.

«Урыстәыла иҳанаҭар зылшо апараметрқәа рыҽҭыгӡара азы ҳара ашьыжь, асааҭ  7 инаркны анаҩс амш иалагӡаны аграфик инақәыршәаны аԥкрақәа  алаҳгалар акәхоит. Ҳара ибзиаӡаны еилаҳкаауеит уи ауааԥсыра, аиҳарак Аҟәа аиланхарҭатә ҳаблақәа рҿы инхо акыр ишаргәамҵуа, аха атехникатә мзысқәа ирыхҟьаны уаҳа даҽакала иауӡом.  Уажәаԥхьа Гагра ақалақь аҿы аиԥш-зеиԥшу аграфик ыҟан», – ҳәа иҳәеит Ҭемыр Џьынџьал.

«Ареспубликатә Унитартә Наплакы «Амшынеиқәафымцамч» анапхгаҩы, изеиԥшразаалак атехникатә лшара ыҟазҭгьы аграфик хымԥада еиҭакхон ҳәа инаҵшьны иазгәеиҭеит.  

«Аха, рыцҳарас иҟалаз, ҳара иҳамоу атехникатә ҭагылазаашьақәа рҿы ишьақәырӷәӷәаз афымцамч азоужьра ҳасаб азуны афымцамч арцәара аграфик ҳзыԥсахӡом. Ари аграфик хымш рзы мацара иеиқәыршәоуп, уи маҷ-маҷ аиҭакрақәа алагалахар алшоит», – ҳәа иҳәеит Ҭемыр Џьынџьал.

Иара иажәақәа рыла, АУН «Амшынеиқәафымцамч» атехникатә персонал зегьы 5 сааҭк инарзынаԥшуа ауааԥсыра рҭагылазаашьа армариара азы иҟаҵатәу иалацәажәон. Иқәырҵеит-иқәырхит, аха уажәазы аҭагылазаашьа арҽеира залыршахом.  

Аҟәа. Жәабранмза 6, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Ареспубликатә Унитартә Наплакы «Аԥснытәи аихамҩақәа» аусзуҩцәа аихамҩақәа рҿы аԥшацәгьа ахҟьаԥҟьақәа оперативла рықәгара алдыршеит.

Жәабранмза 6 ауха ӷәӷәала ишьҭыҵыз аԥша иахҟьаны Синоп аҳабла, Агәыӡера аҳабла, иара убас Кындыӷ ақыҭа иахьаҵанакуа иҵырҩыз аҵлақәа аихамҩақәа ирнаҳалеит. Ахҟьаԥҟьақәа рықәгараҿы «Аԥснытәи аихамҩақәа» аиҭашьақәыргыларатә бригадақәа иҷыдоу атехника рхы иархәаны аҭагылазаашьа арҽеира рылдыршеит.  

Аҟәа. Жәабранмза 6, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Аҟәа ақалақь аҿы иацы ауха иҟалаз аԥшацәгьа иахҟьаны Синоп аҳаблаҿы атрасса ианаҳалеит иҵырҩыз аҵлақәа хԥа.

Убри иахҟьаны сааҭқәак рыҩныҵҟа атранспорт аныҟәара аанкылахеит. Иҷыдоу аҭагылазаашьақәа рзы Аминистрра аусзуҩцәа оперативла ахҭыс ахьыҟалаз аҭыԥ ахь инеины амҩа дрыцқьеит, ҳәа адырра ҟанаҵоит аҳҭнықалақь Ахадара аофициалтә саит.  Аԥшацәгьа иахҟьаны иара убас ааха роуит афымцамҩангагақәеи атроллеибус ацәаҳәақәагьы.

Аҟәа ақалақь Ахадара Анхара-коммуналтә Нхамҩа Адепартамент аиҳабы ихаҭыԥуаҩ Руслан Аҩӡба аҳҭнықалақь акоммуналтә маҵзурақәа русзуҩцәа амшцәгьа ахҟьаԥҟьақәа рықәгаразы аҵх зегьы аус руан ҳәа еиҭеиҳәеит.