Аҟәа. Хәажәкырамза 13, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла 2022 шықәсазы аусура аихшьаалақәа рыҟаҵара иазкын хәажәкырамза 10 рзы имҩаԥысыз арҿиаратә еиҿкаара апрезидиум аилатәара.

Аҳасабырбатә ажәахә ҟаҵо дықәгылеит Аидгыла ахантәаҩы Вахтанг Абхазоу. Ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла апрезидиум иара убас 2023 шықәсазы аусура аплан шьақәнарӷәӷәеит.

Абарҭ ахырхарҭақәа рыла аусура арӷәӷәара азы аӡбамҭа рыдыркылеит: Ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла аҟны иҟоу Алитературатә Клуб аусура;

алитератор ҿарацәеи ареспублика аҵараиурҭақәа жәпакы рҿы еиҿкаау алитературатә гәыԥқәеи русура;

иреиӷьу арҿиамҭақәа ацәаҳәаҵатәи азҟазаратәи аиҭагара;

ашәҟәыҩҩцәа рырҿиаратә ҭынха аизгареи аиқәырхареи;

Аԥсны Ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла афотоархив аԥҵара.

«Ҳазҭалаз ашықәс аԥсуа шәҟәыҩҩцәа рзы аҵак ду змоу шықәсны иҟоуп. Ааԥынра, 1933  шықәса  рзы иаԥҵаз атәыла ижәытәӡоу арҿиаратә еиҿкаарақәа иреиуоу Ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла 90-шықәса ахыҵуеит. Ари аиубилеитә рыцхә ҭагалан азгәаҭара азы аӡбамҭа рыдыркылеит.  Убри инамаданы атәыла алитературатә ԥсҭазаара азы еиҳа зҵазкуа ахҭысқәа алкаахеит. Урҭ ирызкхоит араионтә, ақалақьтә, ареспубликатә усмҩаԥгатәқәа жәпакы», – ҳәа Аԥныпресс акорреспондент диҿцәажәо еиҭеиҳәеит Вахтанг Абхазоу.  

Аҟәа. Хәажәкырамза 13, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Хәажәкырамза  12 инаркны 14-нӡа Гал араион аҿы Аԥсны Арбџьармчқәа ркомандаҟаҵаҩ Хада идҵа ала Аҳәынҭқарратә хьчара Амаҵзура, аҳәынҭқарратә шәарҭадара Амаҵзура, аҩныҵҟатәи аусқәа Рминистрра хаҭалатәи аилазаарақәа разыҟаҵарақәа мҩаԥысуеит.  

Аҳәынҭқарратә хьчара Амаҵзура анапхгаҩы, аинрал-маиор Дмитри Дбар иҟаиҵаз адыррақәа рыла, аруаа рҿаԥхьа аоперативтә хыдҵақәа ықәыргылан, анаҩс урҭ рырратә гыларҭақәа рахь еихшан.

«Азыҟаҵарақәа излауа ала аибашьратә- аконртеррористтәи адиверсиатә гәыԥқәа рҿагыларатәи ауснагӡатәқәа ирзааигәаны ишьақәгылоуп.  Ас еиԥш аҽазыҟаҵарақәа инеиԥынкыланы есԥшьбарак еиҿкаахалоит. Араҟа иҟоу иҷыдоу аҟәшеиҵақәа азыҟаҵара бзиа рымоуп, иарбоу азыҟаҵарақәа рзы иахәҭоу аиқәыршәагақәа зегьа рыла еибыҭоуп», – ҳәа иҳәеит Дмитри Дбар.

Аҟәа. Хәажәкырамза 13, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Иахьа Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа Гәылрыԥшь араион актив анапхгаҩ ҿыц Саид Ҳаразиа дыдирдырит.

Анапхгаҩы ҿыц иаҭара иазкыз Аҳәынҭқарра Ахада Иусԥҟа даԥхьеит Ахада Иусбарҭа Анапхгаҩы Џьансыхә Нанба.

Аԥсны Ахада Аслан Бжьаниа анапхгаҩ ҿыц иабжьигеит  аусура алҵшәақәа зҿлымҳара риҭарц. «Иарбан кадртә еиҭакразаалак алҵшәа бзиа аанагароуп. Аҳәынҭқарра Ахада иаҳасабала, сгәы иаанагоит Саид Ҳаразиа иџьабаа Гәылрыԥшь араион анхацәа рзы ихәарҭахап ҳәа».

«Зегь реиҳа ихадароу, амилаҭеилаԥса рыбжьара аҭынчра ахьчароуп, избанзар, ара аџьа рбоит еиуеиԥшым амилаҭқәа – убри ала иуникалтәуп Гәылрыԥшь араион», - иҳәеит Ахада.

Аслан Бжьаниа иазгәеиҭеит ҳазҭагылоу аамҭа шыуадаҩу, Урыстәыла Украина имҩаԥнаго иҷыдоу арратә операциа, иара убас Қырҭтәыла аҩбатәи афронт аартра гәҭакыс ишамоу. «Ҳарҭ даҽа аамҭанык еиԥшымкәа ҳаидгылароуп, аҭынчреи аҭышәынтәалареи рыхьчаразы», - иҳәеит Ахада.

Аҟәа. Хәажәкырамза 13, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Гал араион ахь иусуратә ныҟәараан Аҳәынҭқарра Ахада хаҭалатәи аилазаара амобилизациатә зыҟаҵара арӷәӷәара иазку аусмҩаԥгатәқәа рынагӡара шымҩаԥысуазы атәылахьчара аминистр иажәахә дазыӡырҩит, иара убас имҩаԥигеит аԥсны-қырҭтәылатәи аҳәаа инаваршәны анџьныртә ргыламҭа ҿыцқәа ргәаҭара.

Аҟәа. Хәажәкырамза 13, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Хәажәкырамза 13 рзы Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьани ила ишьақәырӷәӷәаз Ауаажәларратә Палата алахәылацәеи хәажәкырамза  10, 2023 шықәсазы Ауаажәларратә Палата аилазаара ахь иалхыз аҭыԥантәи ахаланапхгаратә усбарҭақәа рхаҭарнакцәеи реилатәара.

Аилатәара аҿы Ауаажәларратә Палата аилазаара ҿыц ашьақәыргылара иадҳәалаз азҵаарақәа ирылацәажәеит.

«Ауаажәларратә Палата азы» Азакәан ахәҭаҷ 8, апункт 6 инақәыршәаны, аконкурстә лыԥшаара апроцедура алы Ауаажәларратә Палата аилазаарахь 11-ҩык аполитикатә партиақәеи ауаажәларратә еиҿкаарақәеи рхаҭарнакцәа рыдкылареи хықәкыс иҟаҵаны, Ауаажәларратә Палата алахәылацәа рыла азыҳәамҭақәа ралаҵара аҽҳәареи аконкурстә лыԥшаара амҩаԥгара арыцхәи шьақәырӷәӷәан.  

Азыҳәамҭақәа ралаҵара аҽҳәара – хәажәкырамза 13 -24, 2023 шықәса.

Аконкурстә лыԥшаара амҩаԥгара арыцхә – хәажәкырамза 27, 2023 шықәса. ***

Ауаажәларратә Палата шьақәгылоит Аҳәынҭқарра Ахада ишьақәирӷәӷәаз 13-ҩык Аԥсны атәылауааи 11-ҩык араионқәеи ақалақьқәеи рхаҭарнакцәеи рыла; 11-ҩык Аԥсны Аҳәынҭқарра аиустициа Аминистрра аҿы ашәҟәы иҭагалоу аполитикатә партиақәа, ауаажәларра-политикатә еиҿкаарақәеи ауаажәларратә еидгыларақәеи рхаҭарнакцәа.

Аҟәа. Хәажәкырамза 14, 2023 шықәса. Аԥсныпресс /Аманда Касланӡиа. Иҷыдоу аҭагылазаашьақәа рзы Аминистрра ахада Лев Кәыҵниа Аԥсныпресс акорреспондент диҿцәажәо Ҭырқәтәылеи Шьамтәылеи иҟалаз адгьылҵысра аҿы ааха зауз агуманитартә цхыраара рыҭара, абнарақәа рҿы абылрақәа рыԥхьырҟәҟәара азы имҩаԥгаз аусмҩаԥгатәқәа, иара убас атуристтә аамҭахәҭа аҽазыҟаҵарақәа шымҩаԥысуа атәы далацәажәеит.

Агуманитартә цхыраара азы.

Агуманитартә цхыраара аизгара маҷк ада ихыркәшоуп. Алогистика иадҳәалоу азҵаарақәа макьаназы иаартны иаанхоит. Иара убри аамҭазы аҭырқәа ган агуманитартә еидара аиқәыршәара аганахьала аҭаххарақәак алкааны иҟоуп.  Аиҳарак аҭаххарақәа зыдҳәалоу ашылалыхқәа, ашьақар реиԥш иҟоу, лассы иԥхасҭамхо афатә аалыҵқәа, амшьамбақәа, агенраторқәа, аԥатылкақәа ирҭоу аӡрыжәтә. Аҳәынҭқарра иазоунажьит аԥаратә хархәагақәа, уажәы афатәаалыҵқәа раахәара мҩаԥысуеит, аидараӷбақәа рыла Ҭырқәтәылаҟа идәықәҵахо аконтеинерқәа рырҭәра иаҿуп.  Шьамтәыла акәзар, уи иадҳәалоу аҭагылазаашьа еиҳа иуадаҩуп. Азҵаара аҵыхәтәанӡа иӡбамкәа иаанханы иҟоуп.

Абнарақәа рҿы абылрақәа рыԥхьырҟәҟәаара иадҳәаланы имҩаԥгахо аусмҩаԥгатәқәа рзы. Абнарақәа рҿы абылрақәа рыҟалара азҵаара акыр иуадаҩуп. Аԥсабара аҿы амцакра амзысқәа аиҳарак ауаҩы идҳәалоуп. Ҳара иааиԥмырҟьаӡакәа ауааԥсыра рынхарҭақәа иахьаҵанакуа агәылҩа аҟынтәи ианыдрыцқьо урҭ амца раркра иаҵоу ашәарҭара азы ргәаҳҽанаҳҵоит. Аха иҟаҳҵо аҳәарақәа аиҳарак агәхьаа ркӡом. Убри иахҟьаны, ахәҭакахьала зынаӡара уадаҩу, иҷыдоу атехника анагара ахьзалмыршахо ашьха иаԥну аҭыԥқәа рҿы амцакрақәа ҟалоит. Уи даара иуадаҩу ахҟьаԥҟьа ацзар ҟалоит, избан акәзар амца акыр зыхәдуу аҵиаақәа ахьазҳауа абнарахь ииасыр ҟалоит.  Амцарцәаҩцәа аиҳарак напышьашәала амца арцәара рықәшәоит.  Ҳкықәкы хаданы иҟоу – амца ауаа реиланхарҭатә ҭыԥқәа рахь аамышьҭра ауп. Убри азы ҳара уахи-ҽни иааиԥмырҟьаӡакәа амцарцәаратә гәыԥқәа рԥыԥшра еиҿкааны иҳамоуп. Ҳара изныкымкәа ауааԥсыра рынхарҭақәа иахьаҵанакуа агәылҩа аҟынтәи ианыдрыцқьо урҭ амца раркреи анҩс хылаԥшрада ааныжьреи рзы ахараԥса ӷәӷәа рықәҵара азы аԥшьгарақәа ҟаҳҵахьеит, аха ари азҵаара иахьа уажәраанӡа иӡбамкәа иаанханы иҟоуп.  

Аҟәа. Хәажәкырамза 14, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. 2023 шықәса ҩымз ирылагӡаны Аԥсныҟа иааит 3 036 вагон. Уи иақәыз аидара азеиԥш капан 206  576 тонн рҟынӡа инаӡон, ҳәа Аԥсныпресс ахь адырра ҟарҵеит Аԥсны Аихамҩа аҟынтәи.  Убас  сынтәа иҳаҩсыз ашықәс иаҿырԥшны уахәаԥшуазар, иааз аидара зқәыз авагонқәа 903 вагон рыла еиҳахеит.  2022 шықәса ҩымз рыла ареспубликахь иааган 135 586 тонн аидара – 2 133 вагон.

Аҟәа. Хәажәкырамза 14, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аҳәынҭқарратә Дума аҩаша, хәажәкырамза 14 рзы Аԥсни Урыстәылеи рыбжьара аекономикатә зҵаарақәа рзы аӡбаратәии абжьаҟазаратәии аӡбамҭақәа разхаҵара азы аиқәшаҳаҭра аратификациа азнауит, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аинформациатә Маҵзура ТАСС.

Аусшәҟәы анапаҵыҩра мҩаԥысит рашәарамза 29, 2022 шықәса Санкт-Петербург ақалақь аҿы. Анаҩс уи аратификациа азы Аҳәынҭқарратә Дума ахь инашьҭын, жәабранмза  25, 2023 шықәсазы Урыстәылатәи Афедерациа Ахада Владимир Путин иахь аратификациа азы идәықәҵахеит.

Аҟәа. Хәажәкырамза 14, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Аҳҭнықалақь ахада Беслан Ешба напхгара зиҭо Аҟәа ақалақь аделегациа хәажәкырамза  13 рзы Ҭаҭарсҭан аҳҭнықалақь Казань иаҭааит, ҳәа адырра ҟаҵоуп Аҟәа Ахадара аофициалтә саит аҿы.  

Аделегациа аилазаараҿы иҟоуп – ақалақь ахада ихаҭыԥуаҩ Леон Кәарҷиа, Анхара-коммуналтә Нхамҩа адепортамент аиҳабы Руслан Аҩӡба, жәларбжьаратәи аимадарақәа рыҟәша аспециалист хада  Денис Рачителев.

Хәажәкырамза 14 рзы иазԥхьагәаҭоуп Аҟәеи Казани аиашьаратә қалақьра рыбжьаҵара азы аиқәшаҳаҭра анапаҵыҩра.

Ҭаҭарсҭан аҳҭнықалақь 1988 шықәса инаркны Аҟәа аусеицуразы аиқәшаҳаҭра зыбжьанаҵахьоу рҟынтәи 36-тәи қалақьхоит. Аиашьаратә қалақьра азы актәи аиқәшаҳаҭра анапаҵыҩра мҩаԥысит жьҭаарамза 2, 1988 шықәсазы  Аҟәа ақалақьи шотландтәи ақалақь Килмарноки рыбжьара.

Ҭаҭарсҭан аҳҭнықалақь аҭаара актәи амш азы Аҟәа ақалақь аделегациа азы Аҵарадырреи анаукеи акультуреи рызҵаарақәа рзы Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара Ахаҭарнакра (ЮНЕСКО) адунеизегьтәи аҭынха аобиектс иԥхьаӡоу Казантәи Акремль ахь аныҟәара еиҿкаахеит.

Аҟәа. Хәажәкырамза 14, 2023 шықәса. Аԥсныпресс /Алеқсеи Шамба/. М. Лермонтов ихьӡ зху Аҳәынҭқарратә аурыс драматә театр аспекталь ала ашәахьа, хәажәкырамза  13 рзы иаатит Аԥсны Чечентәылатәи Ареспублика акультура Амшқәа.

Аԥсны Ареспублика Чечентәыла акультура Амшқәа амшқәа аҳәаақәа ирҭагӡаны, Грозныи ақалақь аҟынтәи актиорцәа Аҟәа ақалақь, Ф.Искандер ихьӡ зху Аурыс драматә театр асцена аҿы Михаил Лермонтов ироман «Герой нашего времени» амотивқәа рыла апиеса «Бэла» рыхәмарит.