Аҟәа. Мшаԥымза 28, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Зхаҭара шьақәыргылам аинтернет ахархәаҩык Аԥсны Жәлар Реизара-Апарламент ахыбра  аҿаԥхьа иҵәины игылоу абираҟ иазкны авидео аинтернет иҭеиҵеит.

Аԥсны Жәлар Реизара-Апарламент апресс-маҵзура ари ахҭыс зыхҟьаз аԥшасра ауп, насгьы уи иангәаҭаха ашьҭахь иаразнак ирҽеин ҳәа аҳәамҭа ҟанаҵеит.  

Аҟәа. Мшаԥымза 28, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Лаҵарамза 15 инаркны Урыстәылаҟа ицо автомашьына арныҟәцаҩцәа ирымазар ахәҭахоит абгаԥсатә полис, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны аҳәынҭқарратә ҳазылхратә Еилакы аофициалтә саит.  

«Атранспорттә хархәагақәа рныҟәцаҩцәа ртәылауаҩратә ҭакԥхықәреи ихымԥадатәиу абгаԥсеи рзы» азакәан ахәҭаҷ 32 инақәыршәаны,  автомашьына арныҟәцаҩ Урыстәыла Афедерациа  аҳәаа ахысраан аҳазылхратә усбарҭақәа русзуҩцәа рыдҵа ала агәаҭаразы ихымԥадатәиу абгаԥса азы аполис, мамзаргьы жәларбжьаратәи абгаԥсаҟаҵара аҳәаақәа ирҭагӡаны атранспорттә хархәагақәа зтәу ртәылауаҩратә ҭакԥхықәра абгаԥсаҟаҵаразы аиқәшаҳаҭра рыҭара ихәҭоуп.

Аҟәа. Мшаԥымза 28, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аҩныҵҟатәи аусқәа рминистр Вальтер Баҭәба аԥшьаша, мшаԥымза 27 рзы «2023-2025шш. амҩатә ԥҟарақәа реилагара автоматтә фиксациа асистема аҿиара» азы ахылаԥшратә хықәкытә программа ишьақәнарӷәӷәаз апрограмматә усмҩаԥгатәқәа рынагӡара азы анапхгарабжьаратәи акомиссиа аилатәара мҩаԥигеит.

Аилатәара рхы аладырхәит афинансқәа рминистр ихаҭыԥуаҩ  Саид Гәыбаз, Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа аекономика аҟәша  анапхгаҩы инапынҵақәа назыгӡо Алмасхан Аӡынба, аҩныҵҟатәи аусқәа Рминистрра ахаҭарнакцәа. Акомиссиа аилазаара иалоуп иара убас Апарламент адепутатцәа.

Аҟәа. Мшаԥымза 28, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Мшаԥымза 24 -26  рзы Черкесск ақалақь аҿы Михаил Чуков игәалашәара иазкны 2008 – 2009 шш. рзы ииз арԥарцәа рыбжьара зхы иақәиҭу аиқәԥара азы Х Урыстәылазегьтәи атурнир мҩаԥысит. Аицлабрақәа 16 шықәса зхымҵыц арԥарцәа рыбжьара Урыстәыла аԥхьахәгара алахәхаразы алкааратә ҟазшьа аман.

Атурнир рхы аладырхәит Аԥсны, Даӷьсҭан, Чечентәыла, Ингушетиа, Нхыҵ Уаԥстәыла, Ҟабарда-Балкариа, Ҟрым, Ставропольтәи атәылаҿацә, Краснодартәи атәылаҿацә рҟынтәи аспортсменцәа.

Аԥсны ахьӡала иқәгылон 14-ҩык аспортсменцәа. Атурнир аихшьаалақәа рыла, аԥснытәи аспортсменцәа иранашьахеит араӡны медлқәа ҩбеи аџьаз медалки, - ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны аҿари апорти русқәа рзы аҳәынҭқарратә Еилакы аофициалтә саит.

Аҟәа. Мшаԥымза 28, 2023 шықәса. Аԥсныпресс /Алексеи Шамба/. С. Ҷанба ихьӡ зху Аԥснытәи аҳәынҭқарратә драматә театр мшаԥымза  27 – 28 рзы Алхас Шамба иқәиргылаз аспектакль  «Атәымуаҩ дызлагылоу аҭаацәаратә портрет» аԥхьарбарала  ахәаԥшцәа ргәалаҟазаара шьҭнахит.  

Ари апиеса алхра машәыршақә иҟамлаӡеит. Урыстәылатәи адраматург Степан Лобозиоров еицырдыруа икоммедиа аҵакы еилкаауп. Имариам иахьатәи ҳаамҭазы даара иҳазхом апозитив, убри аҟнытә игәыҟаҵагоу, агәалаҟазаара шьҭызхуа ари аҭоурых ҳәара аҭахымкуа иаамҭаҵәҟьаны иҟоуп.  

Иааркьаҿны асиужет ҳазааҭгылап. Уи абас иҟоуп. Ақыҭатәи аклуб адиректор атәымџьарантәи иааз асахьаҭыхыҩ абжьааԥнытәи ауадаҩрақәеи аимак-аиҿакқәеи змоу иаабац ҭаацәарак рҿы дынирхеит. Аԥшәма ишьапы ԥҵәаны дышьҭоуп, иара аҩыжәра иахьҽадицало азы иԥшәмаԥҳәыс  диацәҳәауеит, аԥҳа аиститут аҭалареи ақалақь аҿы инхо арԥыс длынасыԥхарц лҭахуп, анду, уих, есымша дгәамҵуеит, дмырмыруа аҩны дыҩноуп... Адиректор иакәзар, асахьаҭыхыҩ аԥшәмацәа рыԥҳа длеиламҳарц азы асаси аԥшәмацәеи зеиҿамԥшуа иҟаларц ацәгьақәа рыбжьиҳәоит, илшо зегьы ҟаиҵоит. Убасала, ишнеишнеиуа дара хыла-гәыла еилалоит!

Аҟәа. Мшаԥымза 28, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Шьамтәыла Жәлар Рхеилак аҿы имҩаԥысит Аԥсны ацҳаражәҳәаҩ Баграт Хәытабеи Шьамтәыла Жәлар Рхеилак Аиҳабы  Хаммуд Саббахи реиԥылара, ҳәа адырра ҟаҵоуп Шьамтәыла иҟоу Аԥсны Ацҳаражәҳәарҭа Ателеграм-канал аҿы.

Шьамтәыла Апарламент Аиҳабы Аԥсны ацҳаражәҳәаҩ бзиала уаабеит ҳәа иаҳәо шьамтәыла-аԥснытәи аизыҟазаашьақәа рырӷәӷәара аҿы илагала азы иҭабуп ҳәа еиҳәеит.

Аиԥылара иара убас рхы аладырхәит шьамтәылатәи Апарламент Аиҳабы ихаҭыԥуаҩ, адепутатцәа, аԥсуа-шьамтәылатәи апарламентбжьаратәи аусеицура акомитет алахәылацәа. 

Хаммуд Саббах Аԥсны Жәлар Реизара Апарламент Аиҳабы Лаша Ашәбеи Аҳәынҭқарра Ахадеи атәыла Анапхгареи рзы иреиӷьу азеиӷьашьарақәа ишьҭит. Уи шьамтәылатәи аган Аԥсни Шьамтәылеи рпаламентқәа рдепутатцәа реибабареи реимадареи рзы агәҭакқәа шыҟоуп азгәеиҭеит.

Аҟәа. Мшаԥымза 28, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Мшаԥымза 27 рзы Ахырхарҭарацәа змоу автомашьынатә аужьҭра-гәаҭаратә пункт «Адлер» аҿы Аԥсны аҳәынҭқарратә ҳазылхратә Еилаки Урыстәылатәи Афедерациа афедералтә ҳазылхратә Маҵзура Аладатәи аҳазылхратә усбарҭа Краснодартәи атәылаҿацә аҳазылхреи рмаҵурауааи Аԥсны иҟоу Урыстәылатәи Афедерациа аҳазылхратә Маҵзуреи Урыстәыла афедералтә ҳазылхратә Маҵзура аҳазылхратә ԥыԥшырҭеи  рхаҭарнакцәеи русуратә еиԥылара мҩаԥысит.  

Аусуратә еиԥылара аҳәаақәа ирҭагӡаны абарҭ азҵаарақәа ирзааҭгылеит:

Ақыҭанхамҩатә аалыҵ аганахьала аҳазылхратә операциақәеи аҳазылхратә гәаҭареи рымҩаԥгара;

Аҟәа. Мшаԥымза 28, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  «Аҟәа араион ақыҭанхамҩа аҿиаразы» ахықәкытә программа анагӡаразы 2023 шықәсазы иазоужьхоит  3,5 млн. мааҭ.

Апрограмма шықәсырацәа изызҳауа  ашәырҵлақәа реиҭаҳара – абаҳчақәа  ршьапы акра  азԥхьагәанаҭоит.

Актәи аетап аҿы апрограмма алахәылацәа алкаахеит. Араион Ахадара аҟны акомиссиа аԥҵоуп. Уи апретендентцәа рҟынтәи иаауа арзаҳалқәеи аусшәҟәқәеи иахәаԥшны азыҳәамҭақәа рақәшаҳаҭреи, мамзаргьы мап ацәкреи рзы аӡбамҭақәа аднакылоит.

Аҩбатәи аетап аусмҩаԥгатәқәа рфинанстәра азԥхьагәанаҭоит.  Афинанстәра ахыҵхырҭақәаны иҟалоит 2023 шықәсазы ақыҭанхамҩа аҿиаразы иазԥхьагәаҭоуп араион абиуџьеттә хархәагақәа.

Апрограмма алахәхаразы апретендент жәаҳәарада Аҟәа араион датәызароуп, ақыҭараҿы дынхозароуп, ԥхынгәымза 31 аҟынӡа Ахадара ахь  шәҟәыла иҩны арзаҳал наишьҭыроуп.

Апретендент иахәҭоу аусшәҟәқәа еиқәиршәароуп, иара убас апроекти уи иақәхарџьхо аԥаратә хархәагақәеи ашәырҵлақәа ахьаҭахо адгьыл анализ зну адырранҵеи акомиссиа ахь инаишьҭыроуп.

Аҟәа. Мшаԥымза 27, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Иузахмырԥо азеиԥш хықәкыттә напхгаратә программа «Аҳәынҭқарратә ҳәаа адемаркациеи аделимитациеи рзы Аԥсны-Урыстәылатәи анапхгарабжьаратәи акомиссиа аҳәаақәа ирҭагӡаны амшынтә ҵакырақәа аҳәаа абжьазаара», аԥшьаша, мшаԥымза  27 рзы имҩаԥысыз аминистрцәа Реилазаара аилатәара аҿы ишьақәдырӷәӷәеит.

Апрограмма аус адулара мҩаԥысуан Аԥсны анаукақәа Ракадемиа аекологиа Аинститут аҿы.

Апрограмма ахықәкы хадақәа рахь иаҵанакуеит: 

– Аԥсни Урыстәылеи рыбжьара амшынтә ҵакыра аҳәаа абжьазаара анаукатә ҵаҵӷәыркра иазку аусмҩаԥгатәқәа рынагӡара;

– еиӷьу алагамҭатә рбагақәа ралкаара;

–еиуеиԥшым аҳәаа абжьазаарақәа рзы ахсаалагақәа реиқәыршәара;

– Ԥсоу аӡиас аӡалаларҭатә зона аморфодинамика Ареспублика Аԥсны амшынтә ҳәаа аԥхьалагаратә рбагақәа рышьақәыргылараҿы иамоу анырра ахәшьара аҭара;

– Амшынтә ҵакырақәа аҳәаа рыбжьазаареи Амшынеиқәатә регион аҿы апрецендентреи;

– Ареспублика Аԥсни Ареспублика Қырҭтәылеи рыбжьара амшынтә ҵакырақәа аҳәаабжьаҵаратә аиҟәыҭхага цәаҳәа ашьақәыргылара азы ихымԥадатәиу аԥхьалагаратә рбагақәа рышьақәыргылара.

Апрограмма 2023 – 2025 шш. иҭагӡазароуп. Уи аҳәаақәа ирҭагӡаны аусмҩаԥгатәқәа х-етапкны имҩаԥгахоит:

2023 ш.  –  I аетап:

– Аԥсны Анаукақәа Ракадемиа  аекологиа Аинститут агидрографиеи агидрофизикеи рыҟәша инацҵаны аиқәыршәара иазку аусмҩаԥгатәқәа рынагӡара;

– Ԥсоу аӡиас аӡалаларҭатә зона аморфодинамика Ареспублика Аԥсны амшынтә ҳәаа аԥхьалагаратә рбагақәа рышьақәыргылараҿы иамоу анырра ахәшьара аҭара;

– Амшынтә ҵакырақәа аҳәаа рыбжьазаара аҭоурыхтә аспекти Амшынеиқәатә регион аҿы апрецендентреи;

Аҟәа. Мшаԥымза 27, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Ауаажәларратә еиҿкаара «Аԥсны жәлар реиҿкаара» «Апарт-отельқәеи апартаментқәеи рзинтә статус ашьақәыргылара азы» азакәан апроект алацәажәаразы Ауаажәларратә палата  ахь инанашьҭыз ажәалагала инамаданы,  мшаԥымза 25 рзы Апалата апрофильтә комиссиақәа хԥа –  атәылахьчара, амилаҭтә шәарҭадареи акоррупциа аҿагылареи рзы (ахантәаҩы Леонид Осиа), аекономикатә ҿиареи аусдкылара адгылара аҭареи рзы (ахантәаҩы Дауҭ Агрба), аҳәынҭқарратә ргылареи аҭыԥантәи ахаланапхгареи ауаажәларратә диалог аиҿкаареи рзы (ахантәаҩы Ераст Агумаа) русуратә еиԥылара мҩаԥысит.  

Мшаԥымза 26 рзы ари азҵаара алацәажәара Аԥсны жәлар Реиҿкаара ахаҭарнак Омар Смыри азакәандырҩы-аексперт Саид Гезердааи алархәны иацҵахеит.

Аконструктивтә ҟазшьа аҭаны имҩаԥысуаз аиԥылара аихшьаалақәа рыла, «Апарт-отельқәеи апартаментқәеи рзинтә статус ашьақәыргылара азы» азакәан апроект ахь урҭ ркомментариақәа шыҟаҵахо, анаҩс урҭ Ауаажәларратә палата алахәылацәа рыла ишахәаԥшхо азы еиқәшаҳаҭхеит.