Аҟәа. Нанҳәамза 1, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Агәыҳалалратә уаажәларратә еиҿкаара «Кьиараз» аусзуҩцәеи аволонтиорцәеи Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара Ахәыҷтәы Фонд (ЮНИСЕФ) Аҟәатәи аофис иҟанаҵаз ацхыраарала, ԥхынгәымзазы ахәыҷтәы лагерь «Аԥеиԥш»  аусура еиҿыркааит. Араҟа рыԥсы ршьеит Агәыҳалалратә уаажәларратә Еиҿкаара «Кьиарази» аҭаацәеи ахәыҷқәеи рсоциалтә цхыраара азы Амаҵзуреи рҟынтәи асоциалтә дгылара зауа Аԥсны еиуеиԥшым араионқәа рҟынтәи  30 - ҩык ахәыҷқәа.

Ахәыҷқәа алагерь аҿы ҩымчыбжь рыԥсы ршьон, уи аамҭа иалагӡаны дара аԥсшьараамҭа ахгареи арҿиаратә дыррақәа рырҳареи рзы алшара роуит. Алагерь аиҿкааҩцәа алекциақәеи амастер-классқәеи мҩаԥыргеит, иара убас Аԥсны аҭыԥ ԥшӡарақәа рахь аекскурсиақәа мҩаԥыргеит.

Аҟәа. Нанҳәамза 1, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны ауаҩы изинқәа рыхьчаразы азакәанмчы змоу Анас Кьышьмариа ашәахьа, ԥхынгәымза 31 рзы дылҭааит Гал инхо Иамзе Агәмаа. Уи ԥхынгәымза  31, 2023 шықәсазы лыԥҳа Наҭииа Бахтаӡе хабарда лыбжьаӡра инамаданы азинхьчратә усбарҭақәа рахь иаарту ааԥхьара ҟалҵеит. Абри азы адырра ҟанаҵоит Аԥсны ауаҩы изинқәа рыхьчаразы Азинмчы змоу Лусбарҭа апресс-маҵзура.

Анас Кьышьмариа Иамзе Агәмаа длыҿцәажәо, Аԥсны азинхьчаратә усбарҭақәа рнапхгаҩцәеи лареи  иааиԥмырҟьаӡакәа аимадара шрыбжьоу, насгьы урҭ ирымоу алшарақәа зегьы Наҭииа Бахтаӡе лыԥшааразы рхы ишадырхәо азы адырра лылҭеит.

Азинхьчаратә усбарҭақәа рхаҭарнакцәа иҟарҵо адыррақәа рыла, уажәазы дара аоперативтә информациақәак рымоуп, аха уи макьаназы аларҵәара ҟалаӡом, избан акәзар уи аԥшааратә усура аҷыдарақәа ирыдҳәалоуп.

Аҟәа. Нанҳәамза 1, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа Адгәыр Ашәба  Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы ихаҭыԥуаҩыс иҟаҵара азы Аусԥҟа инапы аҵаиҩит.

«Ашәба Адгәыр Мераб-иԥа Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы ихаҭыԥуаҩыс дҟаҵазааит», - ҳәа иаҳәоит нанҳәамза 1 азы иҭыжьыз Аусԥҟа атекст аҟны.

Аҟәа. Нанҳәамза 1, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Урыстәыла акультура Аминистрра ааԥхьарала Аԥснытәи аделегациа нанҳәамза 10-12 рзы Москва ақалақь аҿы имҩаԥысуа II Жәларбжьаратәи ахәыҷтәы культуратә форум аусура ахы аланархәуеит.  Абри азы адырра ҟанаҵоит Аԥсны акультура Аминистрра апресс-маҵзура. 

Аҟәа. Нанҳәамза 1, 2023. шықәса  Аԥсныпресс. Нанҳәамза 1 азы Шьамтәылатәи Арабтәи Ареспублика иналукааша аруаҩ, аҳәынҭқарратәи ауаажәларратәи аусзуҩ, аԥсуа диаспора ахаҭарнак, аинрал Уалид Маршьан Абаза иԥсы ҭазҭгьы ихыҵуан  75 шықәса  (01.08.1948 – 14.10.2017 шш.)

Уалид Маршьан диит шьамтәылатәи ақалақь Аль-Кунеитра.  Уи далгеит Арратә академиа. 1967 шықәса инаркны абџьар кны Шьамтәыла аинтересқәа рыхьчаразы дгылан, шьамтәыла-израильтәи аибашьра далахәын, Мрагыларатәи Ливан атәылауаҩратә еибашьра далахәын.

Акыр шықәса инеиԥынкыланы Уалид Маршьан Шьамтәыла ашәарҭадара Амаҵзура аиҳабы ихаҭыԥуаҩыс дыҟан. Ианиаамҭаз  иара атәыла Ахада, уажәтәи атәыла Ахада Башар Асад иаб Хафиз Аль-Асад хаҭалатәи ихьчаҩыс дыҟан. 

2005 шықәсазы уи ԥхьатәара дцеит, аха  2011 шықәсазы Шьамтәыла аибашьра аналага, иара хатәгәаԥхарала жәлар рҿагылара аотриад аԥиҵеит, уи иахьа уажәраанӡагьы иҟоуп. 2013 шықәсазы  Уалид Маршьан Башар  Асад напхгара зиҭо Арабтәи асоциалисттә  еиҭарҿиара Апартиа Аль-Кунеитра ақалақь аҿы иҟоу аҟәша напхгара аиҭон. Ари аҭыԥ аҿы уи диԥсахит иара иԥеиҳабы Халит Маршьан.

Шьамтәыла иҟоу аԥсуа диаспора активра злоу ахаҭарнак иаҳасабала иара аԥсуа жәлари шьамтәылатәи ажәлари реизааигәатәра аус азы иҟаиҵаз маҷӡам. Уалид Маршьан изныкымкәа Аԥсны даҭаахьан.

Уалид Маршьан Абаза иашьцәеи иареи раԥхьаӡа акәны Аԥсны иаҭааит 1982  шықәсазы. Уи ашьҭахьгьы иҭоурыхтә ԥсадгьыли  иареи реимадара мыӡит. Иашьеиҳаб Маҳмыд-Ҳаисам иԥа Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьра далахәын. Леон Иорден ианашьоуп.

Уалид Маршьан иҭаацәа Шьамтәыла ибзианы ирдыруеит. Хҩык аишьцәа Маршьанаа – Мамдыхә, Шарафи Уалиди аруаан.  

Уалид иашьеиҳабы Мамдыхә Маршьан Абаза Шьамтәыла Арра-ҳаиртә Мчқәеи аҳаиртә хыхьчаратә мчқәеи ркомандаҟаҵаҩыс дыҟан, аинрал-леитенант ҳәа арратә хьӡы ихын.   Дҭахеит 1982 шықәсазы, 42 шықәса шихыҵуаз.  Егьи иашьа Шараф Маршьан Абаза – арратә ҳақьымын, хынтә Шьамтәыла Апарламент адепутатс далырххьан. Уалид Џьансеҭ Казанба  убасҵәҟьа Шьамтәыла Апарламент адепутатс далырххьан.

Уалид Маршьан ихаҭа шьамтәылатәи ар раԥхьаӡатәи зегь реиҳа иқәыԥшу аинралны дҟалеит. Усҟан иара  31-шықәса ракәын ихыҵуаз.

Уалид Маршьан 69 шықәса дшырҭагылаз,  жьҭаарамза 14, 2017 шықәсазы, акыраамҭа ихьуаз ачымазара уадаҩ ашьҭахь иԥсҭазаара далҵит. Анышә дамадоуп Шьамтәыла аҳәынҭқарратә  усзуҩцәа  Рпантеон аҿы.

Ажьырныҳәамза 24, 2019 шықәсазы аԥсадгьыл ахь архынҳәразы Аԥсны аҳәынҭқарратә Еилакы ахыбра аҿаԥхьа иҟоу асквер аҿы иаартын иналукааша Уалид Маршьан ибаҟа.  Абаҟа автор  –  аԥснытәи аскульптор Витали Џьениа.

Аҟәа. Нанҳәамза 2, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  2023 шықәса, ажьырныҳәамза 1 инаркны нанҳәамза  1 аҟынӡа Г.Смыр ихьӡ зху Афонҿыцтәи аҳаԥы акомплекс иаҭааз рзеиԥш хыԥхьаӡара  зынӡа 186 053-ҩык рҟынӡа инаӡоит, иҭагалоу афинанстә лагалақәа рзеиԥш еицҵалыҵ   130 млн. 237 нызықь мааҭ рҟынӡа инаӡоит, ҳәа  Аԥсныпресс ахь адырра ҟалеит атуризм Аминистрра аҟынтәи.  

Убас, Риҵиатәи ареликттә милаҭтә парк 2023 шықәса, ажьырныҳәамза 1 инаркны нанҳәамза 1 аҟынӡа иаҭааз рхыԥхьаӡара 278 462-ҩык рҟынӡа инаӡоит, иҭагалоу афинанстә лагалақәа рзеиԥш еицҵалыҵ  183 млн. 925 нызықь мааҭ рҟынӡа инаӡоит.

Аҟәа. Нанҳәамза 2, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. XX Жәларбжьаратәи ашахматтә турнир «Аԥсны  Оpen 2023» Аҟәа ақалақь, Анатоли Карпов ихьӡ зху ашахматтә школ аҿы иаатит.

Атурнир аартуа, Аԥсны ашахматқәа Рфедерациа апрезидент Константин Ҭыжәба, ари афестиваль 1992-1993 шш. Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьра аҿы Аиааира агара Амш 30-шықәса ахыҵреи Урыстәылатәи Афедерациа ала Аԥсны Аҳәынҭқарра ахьыԥшымра азхаҵара ҟалеижьҭеи 15-шықәса аҵреи ирызкуп ҳәа иазгәеиҭеит.  

Иара аспортсменцәа атурнир аартра рыдиныҳәалеит. «Ари абар шьҭа 20 шықәса инеиԥынкыланы есышықәса имҩаԥгахо атурнир ауп. Уи амҩаԥгара 2008 шықәсазгьы, Аахыҵ Уаԥстәыла аибашьра анцозгьы еиԥымҟьаӡеит, иара убас акоронавирустә ҿкы чымазара апандемиа аныҟазгьы ҳара турниркгьы бжьамыжькуа ҳааит», – ҳәа еиҭеиҳәеит Константин Ҭыжәба.

Константин Ҭыжәба иажәақәа рыла, атурнир рхы аладырхәуеит Аԥсни Урыстәылеи рҟынтәи ахәыҷқәа, урҭ еибадыруеит, еиҳа еизааигәаны иҟалоит, аимадара бзиа рыбжьалоит, насгьы ашахматтә ӷәы аҿы еиндаҭлар рылшоит.

Афестиваль аҳәаақәа ирҭагӡаны еиуеиԥшым ақәратә категориақәа ирыҵанакуа ашахматистцәа рзы атурнирқәа мҩаԥгахоит:

атурнир Д – 8-шықәса зхымҵыц аспортсменцәа рыбжьара (2015 шықәса рзы иизи урҭ иреиҵбууи),

атурнир С – 10-шықәса зхымҵыц аспортсменцәа рыбжьара (2013 шықәса рзы иизи урҭ иреиҵбууи),

атурнир В – 12-шықәса зхымҵыц аспортсменцәа рыбжьара (2011 шықәса рзы иизи урҭ иреиҵбууи),

атурнир А – ихадоу.

Аҿари аспорти русқәақәа рзы Аҳәынҭқарратә Еилакы ахантәаҩы Ҭарашь Ҳагба убасҵәҟьа аиубилеитә турнир аартра инамаданы зегьы дрыдныҳәалеит.

«Гәахәара дууп ҳара зегьы ҳзы шәара ҳтәыла ахьӡала жәларбжьаратәи арена аҿы ақәгылара ахьшәылшо. Уи зыбзоуроу шәазыҟаҵаҩцәеи Аԥсны ашахматқәа Рфедерациеи ауп. Ҳара ҳзы акырӡа аҵанакуеит шәара еицырдыруа аспортсменцәаны шәҟалар, аха зегьы ирыцкуп шәуаа бзиақәаны шәҟаларц. Гәык-ԥсыкала ишәзеиӷьасшьоит ақәҿиара дуқәа, шәыгәҭакқәа зегьы рынагӡара», - ҳәа иҳәеит Ҭарашь Ҳагба. Аԥсны абҩарҵәыреи аспорти зҽаԥсазтәыз аусзуҩ Џьон Гәыбаз, Аԥсны еиуеиԥшым аспорт хкқәа рыла идуу жәларбжьаратәи атурнирқәа мҩаԥысуеит, урҭ иреиуоуп ашахматтә фестивальгьы ҳәа иазгеиҭеит.  

«Атурнир есышықәса Урыстәыла ақалақьқәа жәпакы рхаҭарнакцәа алархәны имҩаԥысуеит. Ари афестиваль есымша еиԥш уажәгьы, еиҿкааны имҩаԥысуеит, ҳаԥхьаҟа идуу жәларбжьаратәи атурнирқәа ирылахәхаша ашахматистцәа маҷымкәа иаанарԥшуеит», – ҳәа иҳәеит Џьон Гәыбаз.

Аҟәа. Нанҳәамза 2, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Гәдоуҭа ақалақь аихамҩатә вокзал аҿы аиҭашьақәыргылара-ргыларатә усурақәа мҩаԥысуеит. Авокзал аҩныҵҟа зехьынџьара ажәытә хыбра ақәгараан иаанхаз аргыларатә гәам-сам аҟынтәи  ирыцқьоуп. Иаахәаны ишьҭоуп ахыбра ҿыц азы иахәҭоу амаҭәахә зегьы.

Аиҭашьақәыргыларатә усурақәа актәи аетап аҿы ахыб ҿыц аҟаҵара азԥхьагәаҭоуп. Аҩбатәи аетап аҿы ахыбра ахаҿратә ган рҿыцхоит.

Гагра ақалақь аплатформа «Абаҭаа» аҿы аҽазыҟаҵаратә усурақәа хыркәшоуп, иаарласны ахаҳәцәы ҿыц ақәҵара, иара убас  абаркьылкаламҭаԥсатә маакырақәа реиҭашьақәыргылара иалагоит.   Аплатформа аҿы афымцамҩангагақәа рыԥсаххьеит.

Аҟәа. Нанҳәамза 2, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Иахьа Урыстәыла иҟоу Аԥсны Ацҳаражәҳәарҭа аҿы имҩаԥысит ацҳаражәҳәаҩ Алхас Кәыҵниеи Урыстәыла аҳәынҭқарратә Еилазаара «Рособоронэкспорт» ахаҭарнакцәеи реиԥылара.   

Аҟәа. Нанҳәамза 2, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны Иҷыдоу аҭагылазаашьақәа рзы аминистр Лев Кәыҵниа Идҵа ала, Алеқсандр, Никита, Максим Поповаа аԥшаара-еиқәырхаратә операциақәа рымҩаԥгараан аԥсеиқәырхаҩцәа рыцхырааразы Аԥсны  Иҷыдоу аҭагылазаашьақәа рзы Аминистрра аҟынтәи аҳаҭыртә шәҟәқәа ранашьахеит.  

«Аџьшьара зауз арԥарцәа уажәадагьы изныкымкәа Иҷыдоу аҭагылазаашьақәа рзы Аминистрра аусзуҩцәа иҷыдоу аҭагылазаашьақәа раан хабарда ибжьаӡыз ауаа рыԥшаараҿы ирыцхраахьан. Урҭ аԥсеиқәырхаҩцәа русура армариареи еиҳа алҵшәа аарԥшреи рзы ирырҭон рхатәы аԥырҩыда иԥыруа аппаратқәеи урҭ иҭырхыз аматериалқәеи», - ҳәа иазгәаҭоуп аиқәырхаратә Хылаԥшырҭа иҟанаҵо адырраҭара аҿы.