Аҟәа. Ԥхынгәымза 19, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны Абанк афоие аҿы еицырдыруа аԥсуа скульптор, Аԥсны асахьаҭыхыҩцәа Реидгыла раԥхьатәи ахантәаҩы Марина Ешба  диижьҭеи 100-шықәса аҵра иазку афотоцәыргақәаҵа аатит.

Ахәаԥшцәа ирыдгалаз акомпозициа иалалеит уи лусумҭақәа 16 фотосахьа. Урҭ рхыԥхьаӡараҿы иҟоуп ианлаамҭаз инхоз ауаа рпортретқәагьы. 

«Цәыргақәҵак иҭагӡаны ХХ ашәышықәазы инхоз иналукааша Аԥснытәи аҳәса рхыԥхьаӡараҿы иҟоу Марина Ешԥҳа лнысымҩа, аҟазараҿы ллагала, лхаҭара атәы аарԥшра даара ицәгьоуп, убри аҟара аҵак ду лымоуп.

"Раԥхьатәи аԥсуа дипломат иԥҳа, раԥхьатәи аскульптор, ауаажәларратә усзуҩы, Аԥсны асахьаҭыхыҩцәа Реидгыла раԥхьатәи ахантәаҩы, абри зегьы Марина Ешԥҳа лоуп. Лара лҟазара атәы ишаҭаху еиԥш иҭҵааӡам. Асоветтә скульптура иаман ахатәы традициа дуқәа. Лара раԥхьатәи лырҵаҩы Белошова иреиӷьӡаз лакәын. Ацәыргақәҵаҿы иҟоуп асериа аус здылулоз асоветтә медалқәа ааба. Иара убас урҭ аусурақәа азгәаҭан иреиӷьу асахьаркыратә знеишьа аазырԥшыз ҳәа. Марина Ешԥҳа Москва раԥхьаӡа акәны иаалыртит аԥсуа сахьаҭыхыҩцәа рцәыргақәҵа. Иахьагьы иҟоуп лара лусумҭақәа Урыстәыла амузеиқәа рҿы, урҭ ирықәҭыхзар, Аԥснытәи агалереиазы артефакт иаҩызахон», - ҳәа лҳәеит Ельвира Арсалиаԥҳа.

Аҟәа. Ԥхынгәамза 19, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны аҩныҵҟатәи аусқәа рминистр Роберт Киут иҟаиҵаз адҵа инақәыршәаны, ԥхынгәымза 18 – 19 рзы имҩаԥысуан азин еилазго раарԥшра иазырхаз ареидтә профилактикатә усмҩаԥгатәқәа, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны аҩныҵҟатәи аусқәа Рминистрра апресс-маҵзура.  

Имҩаԥгаз аусҩаԥгатәқәа ирылҵшәаны амҩатә ԥҟарақәа реилагара иазкны еиқәыршәахеит ҩынҩажәа инарзынаԥшуа аԥкаанҵақәа.

Аҟәа. Ԥхынгәымза 19, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Амилициа аусзуҩцәа 20 цыра амаининг аппаратқәа рыԥшааит Очамчыреи Гагреи араионқәа рҿы.

Акәасқьа ақыҭан, Бекир-оглы Русҭам Џьемал-иԥа ихатәыҩны ахьгылоу аҵакыра аҿы, ацхыраагӡатә хыбра аҩныҵҟа Очамчыра араион аҩныҵҟатәи аусқәа Русбарҭа аусзуҩцәеи Аҳәынҭқарратә шәарҭадара Амаҵзура аусзуҩцәеи 17-цыра аппарат рыла ишьақәгылаз амаининг-ферма рыԥшааит. Аиқәыршәагақәа аҿыхны Аҳәынҭстандарт ашьҭаҵарҭа ахь инагоуп.

Аҟәа. Ԥхынгәымза  20, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Џьансыхә Адлеиба 30 мшы ҳәа дырбаандаҩуп, ҳәа адырра ҟаҵоуп Аҟәатәи ақалақьтә ӡбарҭа аофициалтә саит аҿы.

Ԥхынгәымза 19 рзы Аҟәа ақалақь аҩныҵҟатәи аусқәа Русбарҭа Аҟәатәи ақалақьтә ӡбарҭа ахь Аԥсны Ашьаустә Закәанеидкыла ахәҭаҷ 207, ахәҭа 1 иазԥхьагәанаҭо ацәгьоура (абџьар, мамзаргьы абџьар аҳасабала рхы иадырхәо амаҭәарқәа рыла  ауаажәлара раҳаҭыр амбара аазырԥшуа ахулиганра, ауаажәларратә зинеиҿкаара ӷәӷәала аилагара) азы Адлеиба Џьансыхә Иван-иԥа ирбаандаҩра азы аӡбамҭа адкылара азы  аҳәара ҟанаҵеит.

Аҟәа. Ԥхынгәымза 22, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аҳазалхратә Ҭыԥ «Ԥсоу» аҿы уи аоперативтә усзуҩцәеи Гагра аихамҩатә вокзал амилициа аусзуҩцәеи автомашьына «ВАЗ 2114» ааныркылеит. Уи аԥсҟы икын Аԥсны атәылауаҩ  Мумџьиан В.А., уи амашьына дицҭатәан  –Ареспублика Аԥсны атәылауаҩ Каленџьиан Г.В. Автомашьына Урыстәылатәи Афедерациа аҟынтәи Аԥсныҟа ихан. Хаҭала агәаҭараан Мумџьиан В.А. идырбалеит ҵәаҟьак ахәшә «Лирика 300 мг» зҭаз, Каленџьиан – аполитиетилентә еилаҳәара иагәылаз аххыраԥшра змоу ишкәакәоу амаҭәашьар, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны Аҳәынҭқарратә ҳазалхратә Еилакы.

Аҟәа. Ԥхынгәымза 22, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аҳәынҭқарра Ахада ихаҭыԥуаҩ Бадра Гәынба «Аԥсны Аҳәынҭқарра Очамчыра, Тҟәарчал, Гал араионқәа рсоциал-економикатә ҿиара аҩаӡара ашьҭыхразы уснагӡатәқәак рзы» азакәан апроект Апарламент аҿы ирыдкыланы иҟалар, усҟан уи Аԥсны еиуеиԥшым араионқәа рыбжьара иҟоу аекономикатә ҭагылазаашьа аиԥшымзаара аҭышәынтәалара иацхраауеит ҳәа агәаанагара имоуп. Иара хаҭала зыдгалара мҩаԥысуа апроект изеиԥшразаалак амилаҭтә шәарҭара аҵаны ибом.

Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа аҿы «Аԥсны Аҳәынҭқарра Очамчыра, Тҟәарчал, Гал араионқәа рсоциал-економикатә ҿиара аҩаӡара ашьҭыхразы уснагӡатәқәак рзы» азакәан апроект алацәажәара иазкны имҩаԥысыз аилацәажәара аҿы дықәгыло, Бадра Гәынба иҳәеит:

«Сара иарбоу азакәан апроект аганахьала сгәаанагара атәы сҳәар сҭахуп. Сара уи жәаҳәарада садгылоит. Уи аус адулара мҩаԥган, ихадоу уи ахәҭаны иҟоуп ицәырҵыр залшо ҳәа иԥхьаӡоу ашәарҭарақәа зегьы ҳасаб азуны еиқәыршәоу иарбоу азакәан апроект.

Аҟәа. Ԥхынгәымза 22, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Аекономикатә политикеи ареформақәеи рзы Апарламенттә Еилакы ахантәаҩы Резо Занҭариа – «Аԥсны Аҳәынҭқарра Очамчыра, Тҟәарчал, Гал араионқәа рсоциал-економикатә ҿиара аҩаӡара ашьҭыхразы уснагӡатәқәак рзы» азакәан апроект авторцәа дреиуоуп.

Аԥхьаҩцәа ирыдаагалоит Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа аҿы иарбоу апроект алацәажәара иазкны имҩаԥысыз аусуратә еилатәара аҿы уи иқәгылара.

Резо Занҭариа: Ҳара иахьа ҳазлацәажәо азҵаара адунеитә економика аҿы зынӡа иҿыцӡам. Ҳара зегьы иаадыруеит иара шаҟа хра злоу алҵшәақәа аанарԥшыр ауа атәы. Апарт-отельқәа — ари атуристтә усхкы аҿы акыр зҵазкуа инструментны иҟоуп, уи иааизакны аҳәынҭқарра еиԥш, уи иахьыҟоу арегион азгьы ахашәалахәы аанагоит. Иарбоу азакәан апроект хра злоу аганқәа ртәы аӡәгьы даҽазнык изеиҭаҳәара аҭахӡам, уи аполитикатә ҟазшьа аҵаҵара хықәкыс иҟамзар. Аполитизациа араҟа зынӡа иаҭахны иҟаӡам.

Иарбоу апроект хра злоу аганқәа аазырԥшуа аргументқәа рацәаны иҟоуп. Иаажәгозар тәылак апарт-отельқәа мап рцәызкыз? Иаагозар, Кипр ахатәы биуџьет 30-40% рыла аизырҳара алнаршеит абас еиԥш иҟоу аинвестициақәа раҳасабала. Атуристтә усхкы аҟны ихадоу хә-инструментк мацара ыҟоуп. Зегьы реиҳа ахашәалахәу зцу — уи еища абиуџьет алагалақәа алазгало, аиҳарак иуникалу аԥсабаратә ҭагылазаашьақәа змоу арегионқәа рҿы иҟоу асанаториақәа роуп. Уи аҩыза аҭагылазаашьақәа ахьыҟам аԥсшьарҭа ҩнқәеи атуристтә базақәеи дыргылоит. Аҟәеи Гагреи ақалақьқәагьы ас еиԥш иҟоу апроект анагӡара иазинтересуп.

Аҟәа. Ԥхынгәымза 22, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Аԥыза-министр Алеқсандр Анқәаб «Аԥсны Аҳәынҭқарра Очамчыра, Тҟәарчал, Гал араионқәа рсоциал-економикатә ҿиара аҩаӡара ашьҭыхразы уснагӡатәқәак рзы» азакәан апроект дадгылоит.

Иарбоу апроект алацәажәара иазкны Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа аҿы имҩаԥысыз аилацәажәара аҿы дықәгыло, аԥыза-министр Алеқсандр Анқәаб иҳәеит:

«Сара аиԥылара амҩаԥысшьа сгәаԥхеит, уи анырра бзиа снаҭеит. Ас еиԥш иҟоу аиԥыларақәа, сара сгәаанагарала, аимак-аиҿак зцу азакәан апроектқәа рылацәажәара азы мацара акәӡам изхымԥадатәиу.  Уи анагӡаратә мчра адагьы азакәанԥҵаратә мчрагьы рзы ииашоу аӡбамҭақәа рыдкылара аҿы ицхыраагӡаны иҟалоит. Сара агәра ганы сыҟоуп, иааизакны ҳара ҳгәаанагара акоуп ҳәа уҳәаратәы ишыҟоу. Ҳара ҳазгәдууп, џьара уадаҩрақәак ыҟазаргьы, адемократиатә ҳәынҭқарра аҿы ҳахьынхо.  Ҵоуп, лассы-лассы  ҳдемократиа аҭышәынтәалара аҳәаақәа ирхысуеит, аха уигьы цәгьаӡам – уи аҿиараҿы ицәырҵуа аамҭалатәи ауадаҩрақәа роуп. Ҳара доусы ҳгәаанагара аартны еибаҳҳәартә аҭагылазаашьа ҳамоуп.

Шәара зегьы ҷыдала ахшыҩзышьҭра зышәҭо ари азҵаара иамоу акәама-маҵақәак ҳрылацәажәап. Сара раԥхьаӡа иргыланы абас еиԥш азҵаара схы иасҭар сҭахуп: иацы иҟаз Аԥснытәи Асоветтә Социалтә Республика ахатәы лшарала инхоз республиканы иҟазма? Ахатәы лшарақәа рхархәарала акәызма уи атәылауаа рныҟәгара шеиҿнакаауаз? Уи аганахьала ииашам агәаанагарақәа рацәоуп.  Афатәи ажәтәи Аԥсны иҭнажьуаз 12% ракәын. Ааглыхра аалыҵ акәзар 6% рҟынӡа.  Егьи зегьы абантәиаауаз?

Аԥсны анапхгара ас еиԥш иҟоу апроектқәа рыдгаларала ажәлар раҳаҭыр аларҟәра иашьҭоуп ҳәа ацәажәарақәа ыҟоуп. Сара азин сышәҭозар, инықәырԥшшәа акәзаргьы, ари азҵаара салацәажәар сҭахуп. Ажәлар раҳаҭыр ланмырҟәӡои акагьы аҽамԥсахӡакәа шеишықәса иаауазар? Уи уаҵәы, уаҵәашьҭахь зҽахьыгӡара алымшо иахьа ирыцәцаз афеида акәны иҟалар? Заҳҭнықалақь 2508-шықәса ахыҵыз аҳәынҭқарра ажәлар аҳаҭыр аларҟәра акәӡами нас уи?

2524 шықәса зхыҵуа ақалақь аҿы инхо очамчыраа раҳаҭыр аларҟәышьас иамоузеи? Уи зырҵабыргуа, Сергеи Мирон-иԥа (Шамба) сажәақәа шьақәирӷәӷәоит, археологиатә ҭҵаарақәа ыҟоуп.  Ас еиԥш ишьаарҵәыраз аибашьраҿы аиааира згаз ажәлар раҳаҭыр аларҟәышьас имоузеи? Аҳаҭыр шԥалаурҟәуа Митридат VI Евпатор заҳҭнықалақь аҿы иԥхьахьаз ажәлар?

Амазарабзанхара аҿиара амазароуп. 400 миллион мааҭ ақәхарџьны Гагратәи ашкол аиҭашьақәыргылара зыбзоурахада? Алеқсандр Николаи-иԥа Ткачиов. Иазгәаҭатәуп, аиҭашьақәыргыларатә усурақәа иҳаҩсхьоу аамазы аҭуџьарцәа, аишьцәа Шапшаловаа идыргылаз ахыбра аҿы ауп иахьымҩаԥгаз. Гагратәи абизнес ахала ишьақәгылеит ҳәа ҳҳәар ауама?

Гагра араион ауааԥсыра алагаратә капитал рымазма ари аҟара хыԥхьаӡара рацәала атуристцәа рыдкыларазы аҭыԥқәа рыргылара азы? Еилкаау усуп, мап, уи аинвестициақәа роуп. Нас урҭ мап рцәаҳкуама? Дасшәырба ауаҩы аинвестициақәа мап рцәызкуа. Ари аҩыза ахахьы аагара цәгьоуп.

Иҟаҳҵои нас ҳара Аԥсны Мрагыларатәи ахәҭа араионқәа рганахьала? Шәеиҳараҩык сара сеиԥш Ҭҟәарчал лассы-лассы шәаҭаамлозар акәхап. 2005 шықәса раахыс сара Мрагыларатәи Аԥсны азҵаарақәа рыӡбара снапы алакын.  Ҳара еиҭашьақәҳаргылеит раԥхьатәи ахәыҷбаҳча, амузыкатә школ, аспортзал. Мыцхәы аԥара ақәмырӡыкәа. Ииашамкәа иҟаҳҵеи нас?

Иури Лев-иԥа (Ҳагәышь) идуу аобиектқәа абиуџьеттә ԥаратә хархәагақәа рыла аиҭашьақәыргылара алыршазма ҳәа  дҵаауеит? Акызаҵәык ус иҟоу ахшараиурҭа ауп, уи ҳхатәы  биуџьеттә хархәагақәа рыла еиҭашьақәыргылан 2006 шықәсазы. Уи нахыс уаҟа уаҳа акагьы мҩаԥгамызт. Ҭҟәарчал ақалақь аҿы асовет аамҭазы иргылаз аӡҭарчы аиҭашьақәыргылара ҳзалагеи? Ауааԥсыра рыԥсҭазаара аиӷьтәра азы, ҳәа аҭак ҟасҵоит. Убри аан азҵаара ҟасҵоит, избан иахьа уи зеимырхыз ҳәа?

Ианба, насгьы ишԥацәырҵи  апроект «Аҳаирбаӷәаза»? Ҳара ари азҵаара раԥхьа ианышьҭаҳхыз уи аиҭашьақәыргыларазы зынӡа алшара ыҟаӡамызт.  Аха насыԥны иҳаман ари азҵаара аӡбара ахьзалыршахаз. Иамои уи цәгьарас? Изԥырхагахада уи?

Аӡәгьы арахь ус баша дааӡом. Дааргьы иҳәоит: «Сыхьчара, иҭышәынтәалоу азакәанԥҵара ала сеиқәыршәара шәылшома. Ааи акәзар, ҳара Аԥсны аҿиара азы ҳԥарақәа ралагалара ҳазхиоуп». Сара инҭкааны, акыр ахшыҩзышьҭра аҭаны саԥхьеит ари апроект. Уи аиқәршәашьа амариарала римтәи ахатәы зин аҟынтәи агәылҩаақәа иреиԥшуп. Даара имарианы, еилкааны, еихышәшәа  ишьақәыгылоу аусшәҟәы ауп. Апартаментқәа раахәараан уи иқәныҟәало ахаҿқәа апривилегиақәа рзаԥнаҵома? Мап! Иҟоу акы заҵәык ауп  — ашәара, ашәара, ашәара.

Аҟәа. Ԥхынгәымза 22, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Аҳәынҭқарра Ахада Москва иусуратә ныҟәара аҳәаа иҭагӡаны имҩаԥысит Урыстәыла Ашәарҭадара Ахеилак амаӡаныҟәгаҩ Актәи Ахада Рашид Нургалиеви иареи реиҿцәажәара, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аҳәынҭқарра Ахада ипресс-маҵзура.