Аҟәа. Нанҳәамза 12, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.   Атәыла аԥыза-министр Алеқсандр Анқәаби Жәларбжьаратәи Аџьар Ҟаԥшь Акомитет ахада Чингиз Раимбекови Амиссиеи ареспублика анапхгаратә усбарҭақәеи русеицура иадҳәалоу азҵаарақәа ирылацәажәеит.  

Чингиз Раимбеков аԥыза-министр Амиссиа ала имҩаԥгаз аусуреи ааигәатәи аамҭазы иҟоу азԥхьагәаҭарақәеи рзы адырра иҭеит

Аҟәа. Нанҳәамза 11, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. 93-шықәса дшырҭагылаз иԥсҭазаара далҵит Аԥсны Аҳәынҭқарра иреиҳаӡоу ашкол зҽаԥсазтәыз аусзуҩ, азиндырратә наукақәа ркандидат, Аԥснытәи аҳәынҭқарратә Университет ҳаҭыр зқу апрофессор  Владимир Митрофан-иԥа Микаӡе.

ААУ аректорат, арҵаҩратә еилазаара, астудентцәа, азиндырратә факультет аушьҭымҭацәа зыԥсҭазаара иалҵыз Владимир Митрофан-иԥа иуацәеи иҭынхацәеи ирыдышшылоит.

Аҟәа. Нанҳәамза 11, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аҟәа ақәалақь аҿы ихыркәшахеит Аԥсны астолтә ԥкьаҭмпыл Афедерациа актәи апрезидент Омар Кәарҷиа игәалашәара иазку XVI Жәларбжьаратәи атурнир.

Атурнир аихшьаалақәа рыла ахацәа рыбжьара актәи аҭыԥ ааникылеит Едуард Апагуни (ақ. Шәача), аҳәса рыбжьара –  Екатерина Мызгина (ақ. Шәача).

Еихацалаку еилоу аԥхьахәгара аҿы аиааира ргеит Леон Габлиа (ақ.Аҟәа), Екатерина Мызгина (ақ. Шәача).

Аҟәа. Нанҳәамза 11, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Сергеи Довлатов иажәабжьқәа рыла иқәыргылаз амоноспектакль «Ачемодан аҟынтәи ажәабжьқәа» («Истории из чемодана») қәҿиарала имҩаԥысит атерраса Ruin Bar аҿы асабша, нанҳәамза 10 рзы.

Актиор Леонид Таранов асцена аҿы ҟазарыла  еиуеиԥшым афырхацәа рхаҿсхьақәа рыла иҽеиҭеикуан иара убри ала уи ахәаԥшыҩцәа хкы-рацәала аемоциақәа – аччареи аџьашьареи инаркны агәыҩбареи рҟынӡа рызцәиригон. Ахәаԥшцәа аӡәырҩы рзы ари аҩыза анагӡашьа иҿыцу цәырҵрахеит, аиҳарак  уи Сергеи Довлатов иажәабжьқәа реизга «Чемодан» ахаҿсахьақәа ахьаанарԥшуаз инамаданы.

Ари амоноспектакль иҷыдоу аҟазшьа аҵоуп. Уи ахәаԥшцәа иднардырит аиумори афилософтә хәыцрақәеи акомедиатә ҭагылазаашьақәеи рыла еибарку Сергеи Довлатов зеиӷьаҟам исиужетқәа. Актиорк имацара аперсонажцәа жәпаҩык аԥсы рхаҵара илшеит, уи еишьашәаланы, еихышәшәо еиҭаҳәара ахәаԥшцәа ииасхьоу аамҭа атмосфера ахь иианагон. Даргьы уи гәахәара дула ирыдыркылеит.

Ахәаԥшыҩ Ольга Зудихина ишеиҭалҳәаз ала, лара амоноспектакль ахь анеира лгәы ишҭамыз ауп уи дшақәшәаз, аха лара даара агәахәара ду лызцәырнагеит араҟа илбаз, илаҳаз зегьы, артист ихәмарра аҟынтәи, еизаз апублика, ахәылԥаз аҿы ишьақәгылаз атмосфера, уҳәа рҟынтәи аемоциа бзиаӡақәа лоуит. Марииа Родиановскаиа лажәақәа рыла, ахәылԥаз, амшын аԥшаҳәа, иара амшын, аҳауа, уҳәа зегьы даара ибзиоу, акы иаламҩашьо атмосфера аԥырҵеит.

«Сара даараӡа бзиа дызбоит Сергеи Довлатов, даарагьы исгәаԥхеит иахьатәи аспектакль.  Идуӡӡаны иҭабуп иахьа исоуз агәалашәарақәа рзы, избан акәзар, Довлатов уаниԥхьо 20 шықәса анухыҵуа ауп, нас еиуеиԥшым амзысқәа ирыхҟьаны уи акыраамҭа уизыхынҳәӡом. Уажәы араҟа имҩаԥысуаз зегьы ӷәӷәала аностальгиатә цәаныррақәа сызцәырнагеит! Аспектакль сқәыԥшра, аинститут аҿы сҵара ашықәсқәа, Сергеи Довлатов ирҿиара сзырдырыз, агьама сзыркыз сани саби сгәаланаршәеит», - ҳәа еиҭалҳәеит Марииа Радиановскаиа.

Аҟәа. Нанҳәамза 8, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Уфа ақалақь, «Белаиа» аӡиас аԥшаҳәа аҿы ахыркәшарахь инеиуеит Башкириеи Аԥсни рыбжьара аиҩызаратәи аимабзиаратәи аизыҟазаашьақәа рыхьӡ ала зшьапы ркыз  аколлонада.  Аколоннада Аҟәа ақалақь, абар шьҭа 80 шықәса инарзынаԥшуа Амҳаџьыраа Рыԥшаҳәа  аҿы игылоу аколоннада аиԥш-зеиԥшу асахьа аиуеит.  Ари аргыламҭа аҳаракыра  – 12 м. рҟынӡа инаӡоит, аура – 30 м., аҭбаара – 6 м. рҟынӡа инаӡалоит. Аргыларазы ахархәара роуеит афельзиттә хаҳә, мамзаргьы агранит. 

Аколоннада аартра мҩаԥысуеит нанҳәамзазы, Уфа ақалақь аиубилеи инақәыршәаны, ҳәа Башкириа Ахада Ради Хабиров иажәақәа рахь азхьарԥ ҟаҵо адырра ҟарҵоит башкиртәи амассатә информациа ахархәагақәа.

Аҟәа. Нанҳәамза 8, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны Аҳәынҭқарратә аҿартә театр аспектакль «Антигона» аԥхьарбара мҩаԥысит ахаша, нанҳәа 7 рзы.

Иара убас, аспектакль «Антигона» дырбахоит нанҳәа 8, 21 рзы Аԥснытәи аҳәынҭқарратә драматә театр аҟны.

Жан Ануи ипиеса аҟынтә иаагоу аспектакль «Антигона» ажәытәӡатәи амифологиа шьаҭас иамоуп, арежиссиор Викториа Печерникова лхатәы азнеишьа ҿыцқәа аҭаны иқәларгылеит.

«Жан Ануи лассы-лассы антикатә сиужетқәа дрызхьаԥшуан. Антикатә сиужет – ари аклассикатә сиужет ауп, алассикатә конфликт ауп, аха ажәытәбырзентә трагедиа акырӡа еиԥшӡам уи. Софокл иҿы – ари ажәытәбырзентә трагедиа ауп, араҟа зегьы заџьал аахьоу роуп, Антигонагьы уаҳа ԥсыхәа лымаӡам аҳ Креонт иҳәатәы халымҵар. Лара лзы акырӡа аанагоит лашьа анышә иамадара, уи иԥсы ҭынчхарц азы, анцәахәқәа рҟынӡа иԥсы наӡарц, џьанаҭ гыларҭас иоурц азы.  Уажәтәи ахҭыс аҿы Антигона – зыԥсы ҭоу ауаҩԥсык, зынӡа ифырхаҵам, заб  иашьа иҿагыларазы зшәарақәа риааира иашьҭоу, аха уи митәык изықәымҿио ӡӷаб хәыҷык лакәны даақәгылоит. Ҳара «афырхаҵас аҟалара» заку даҽакала иаабоит, еилаҳкаауеит», – ҳәа еиҭалҳәеит Викториа Печерникова.

Аҟәа. Нанҳәамза 8, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Нанҳәамза 16 рзы С.Ҷанба ихьӡ зху Аԥснытәи аҳәынҭқарратә драматә театр аҿы ХХІI Амузыкатә фестиваль «Хьыбла Герзмаа шәаалыԥхьоит» аҳәаақәа ирҭагӡаны имҩаԥысраны иҟоуп Аԥсни Урыстәылеи Жәлар рартистка Хьыбла Герзмааи апионинорҳәаҩы Олег Аккуратови инарыгӡо агәыҳалалратә концерт.   

Автортә концерттә программа «Џьара ихараны, сгәалашәара аҿы…» («Где-то далеко, в памяти моей…») аҿы инагӡахоит 1940 – 1970-тәи ашықәсқәа рзы иҩыз ашәақәа.

Хьыбла Герзмаа аконцерт ахь абилетқәа рыҭира иаҭныххо аԥаратә хархәагақәа зегьы алимфобласттә леикоз ҳәа изышьҭоу ашьа ачымазара бааԥсы змоу Фридонна Аҩӡба лыхәышәтәразы идәықәылҵоит.

Ахәыҷы ашьахәа атрансплантациеи ахимиотерапиеи дырхысраны дыҟоуп.

Аҟәа. Нанҳәамза 8, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Нанҳәамза 10 рзы асааҭ  19:00 рзы Ruin Bar атерраса (Леон имҩа, аҩ.№1) аҿы Сергеи Довлатов иажәабжьқәа «Ачемодан иҭоу ажәабжьқәа» («Истории из чемодана») рыла амоноспектакль мҩаԥысраны иҟоуп. Ақәыргыламҭа атәы далацәажәеит акультура-рккаратә проект «Аԥснытәи аԥшаҳәа» акуратор А. Иаруллина.

Сергеи Довлатов иажәабжьқәа реизга «Ачемодан» («Чемодан») ааигәатәи аамҭа инаркны урыстәылатәи ашколхәыҷқәа рарԥхьаразы абжьгара ҟарҵеит.  Уи аурыс литература иреиӷьу шә-рҿиамҭак рхыԥхьаӡара иалалеит. Атираж дуӡӡа аманы иҭыҵуеит.  Аҳәаанырцәтәи абызшәақәа жәпакы рахь еиҭаганы иҭрыжьуеит, - убри аан, Сергеи Довлатов ииумор, ишазгәарҭо ала, аиҭагара аамҭак ала иагьымариоуп иагьыуадаҩуп. Уи аиҭагара алыршара уадаҩуп, избан акәзар аиҭагараан иаҵоу аҵакы еицакрада аиагара даараӡа иуадаҩуп ҳәа изыԥхьаӡо акыр ишырацәоугьы, уи ибызшәа еилыркаауеит Асовет Еидгыла аҿы ахаангьы инымхозгьы, уаҟа анхара иамоу аҷыдарақәа ртәы зынӡа иззымдыруа ауаа. Иҟалар ҟалап уи ус изыҟоу, «довлаттәи ачемодан» аҟынтәи уи акыр аамҭа раахыс афилософиатә еилкаара ахь иахьыиасыз аҟынтәи акәзар. Леонид Таранов испектакль «Ачемодан иҭоу ажәабжьқәа» («Истории из чемодана») дарбанызаалак иԥсҭазаара аҭоурых мыцхәы идуум асаквоиаж, уи моу, иҟалар алшоит - аспычкаҭрагьы иакыр ҟалоит ҳәа ауп иаанаго.  

Аҟәа. Нанҳәамза 8, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. С. Ҷанба ихьӡ зху Аԥснытәи аҳәынҭқарратә  драматә театр аҿаԥхьа иҟоу аплошьад аҿы асааҭ   21:00 рзы ажәа  «08.08.08. Помним» («Шәаҳгәалашәоит») злашьақәгылаз ацәашьқәа адыркит.

Ари акции рхы аладырхәит атәыла аԥыза-министр актәи ихаҭыԥуаҩ, атранспорти афымцамчи рминистр  Џьансыхә Нанба,  Аԥсны иҟоу Урыстәыла ацҳаражәҳәаҩ Михаил Шургалин, Аԥсны иҟоу Аахыҵ Уаԥстәыла ацҳаражәҳәаҩ Олег Боциев, Жәлар Реизара-Апарламент адепутатцәа, атәыла Анапхгара  алахәылацәа, атәылахьчара Аминистрра аруаа, ауаажәларратәии аполитикатәии аусзуҩцәа, аҳҭнықалақь ауааԥсыреи асасцәеи. Қырҭтәыла Аахыҵ Уаԥстәыла аганахьала имҩаԥнагаз агрессиа 16-шықәса ахыҵра инамаданы Аԥсны аԥыза-министр актәи ихаҭыԥуаҩ Џьансыхә Нанба Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа ихьӡала аиашьаратә Аахыҵ Уаԥстәылатәи Ареспублика аԥсуа жәлар рҟынтәи адгылара шаиуо азы аҳәамҭа ҟаиҵеит.

«Ареспублика Аԥсны ажәлари хаҭала сара сыхьӡалеи ақырҭуа мпыҵахалыҩцәа Аахыҵ Уаԥстәыла аганахьала агрессиа анымҩаԥырга амш 16-шықәса ахыҵра инамаданы сшәыдышшылоит, аиашьаратә дгылареи ацхыраареи рыҟаҵара ҳшазхиоугьы азгәасҭоит.

Нанҳәамза 8, 2008 шықәса рзы Михаил Саакашвили дызхагылаз амилаҭеилыхратә режим анапхгара аҵаҟа иҟаз  Ареспублика Қырҭтәыла жәларбжьаратәи аиқәшаҳаҭрақәа зегьы еилаганы Аахыҵ Уаԥстәыла иақәлеит.

Ацәыӡ дуқәа шаиузгьы Аахыҵ-Уаԥстәыла, уи ахьчаҩцәа рфырхаҵареи ргәымшәареи ирыбзоураны ршьамхы адмырсит. Агрессор мчыла аҭынчрахь акылгаразы Урыстәыла ианаамҭаз иҟанаҵаз ашьаҿақәа ирыбзоурахеит анаҩстәи ашьакаҭәара аанкылара.

Аԥсуа жәлар аахыҵуаԥстәылатәи ажәлар ари атрагедиа аҿы иҭахаз ргәалашәара рыцеиҩыршоит. Ареспублика Аԥсни Аахыҵ Уаԥстәылатәи Ареспубликеи рҿы иарбоу аамҭа хьанҭаӡа азы Урыстәылатәи Афедерациа иҟанаҵаз адгылареи ацхыраареи ахә ҳаракны иршьоит.  

Иахьа акырӡа аанагоит ҳажәларқәеи милаҭрацәала еилоу Урыстәылатәи Афедерациа ажәлари рыбжьара ишьақәглахьоу аиашьаратә, аидгыларатә еизыҟазаашьақәа реиқәырхара. Урыстәылатәи Афедерациа 16 шықәса раԥхьа еиԥш иахьагьы аҭычреи аиашареи ажәларқәа рхақәиҭреи рзы ақәԥара иаҿуп.   Ари ҳара зегьы иаҳзеиԥшу қәԥароуп, уи жәаҳәарада аиша аиааирала ихыркәшахароуп.

Аахыҵ Уаԥстәылатәи Ареспублика ажәлар аринахыс гәык-ԥсыкала ирзеиӷьасшьоит аҭынчреи аизҳазыӷьареи!»

Аҟәа. Нанҳәамза 8, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Аахыҵ Уаԥстәыла 16-шықәса раԥхьа иҟалаз атрагедиа агәалашәара инамаданы, Аԥсны Жәлар Реизара-Апарламент Аиҳабы Лаша Ашәба Аахыҵ Уаԥстәыла Апарламент Ахантәаҩы  Алан Маргиев ихьӡала адышшыларатә шәҟәы дәықәиҵеит.

Ашәҟәы аҿы ахәҭакахьала иазгәаҭоуп:

«Ҳаҭыр зқәу Алан Таимураз-иԥа! Аԥсны Жәлар Реизара-Апарламент Аахыҵ Уаԥстәыла Апарламенти ажәлари иахьа иазгәарҭо арыцхә азы Алахьеиқәҵаратә Амш инамаданы ирыдышшылоит.