Аҟәа. Хәажәкырамза 27, 2023 шықәса. Аԥсныпресс /Алеқсеи Шамба/. Адунеизегьтәи атеатр Амш — адунеи зегьы аҿы есышықәса, хәажәкыраза 27 рзы иазгәарҭо атеатр аусзуҩцәа зегьы ринтернационалтә занааҭтә ныҳәа ауп.  Ари ахҭыс традициала ишьақәгылаз иаку адевиз: «Атеатр ажәларқәа рыбжьара аҭынчра арӷәӷәареи аилибакаареи рхархәага аҳасабала еиԥш» ауп.

Аныҳәа азгәарҭоит арежисиорцәа, адраматургцәа, актиорцәа, атеатралтә критикцәа, апродиусерцәа. Адныҳәаларақәа рыдыркылоит зыда иагьа игениалзаргьы аспектакль зыҟамло ауаа: аибыҭаҩцәа, арлашаҩцәа, абжьырежисиорцәа, асахьаҭыхыҩцәа, адекораторцәа, абилеҭдкылаҩцәа, амаҭәакнаҳаҩцәа (амаҭәахьчаҩцәа).

Атеатралтә ҟазара абзиабаҩцәа рзы «Атеатр Амш» убасҵәҟьа иныҳәамшны иҟоуп, избан акәзар ари амш инамаданы «акультура аныхабаақәа» рҿы еиҿкаахоит еиуеиԥшым аныҳәатә усмҩаԥгатәқәа, атеатралтә фестивальқәа, театрқәк рҿы ҷыдала ари амш азы аспектакль ҿыцқәа раԥхьарбарақәа мҩаԥысуеит.  

Ареспублика аҿы зынӡа аус руеит ԥшь-театрк: С.Ҷанба ихьӡ зху Аԥснытәи аҳәынҭқарратә драматә театр, Ф.А.Искандер ихьӡ зху Аҳәынҭқарратә аурыс драматә театр, Аԥснытәи аҳәынҭқарратә аҿартә театр, Шә.Ԥачалиа ихьӡ зху Ҭҟәарчалтәи аҳәынҭқарратә акомедиа атеатр.

Аԥснытәи атеатр.

С. Ҷанба ихьӡ зху Аԥснытәи аҳәынҭқарратә драматә театр Аҟәа ақалақь, Амҳаџьыраа Рыԥшаҳәа аҿы игылоуп. Атеатр ахыбра атәыла аҭоурых-культуратә ҭынха иаҵанакуеит. Шьаҭанкыла ареставрациа ашьҭахь, атеатр иуникалу архитектура ала иаднаԥхьалоит атәыла ауааԥсыра реиԥш хыԥхьаӡара рцәала асасцәеи.

Уаҳа зда ыҟам, зыжәлар атрадициақәа еиқәырханы иаазго атеатр ақәыргыламҭақәа рыла, иӡны иҟаз Аԥсны аҭоурыхтә ҟазшьақәа реиҭарҿиара алнаршоит. Иуадаҩу ашьақәгылара амҩа ианысыз Аԥсуа театр атәыла иҭышәынтәалоу символны иҟалеит. Уи амиссиа хада – аԥсуа ҟазара алагала, аҷыдаҟазшьақәа иреиуоу акәзар – асцена аҿы Аԥсны аҭоурых аарԥшра ауп.

Атеатр атруппа иалоуп 46-ҩык актиорцәа. Аспектакльқәа рықәыргылара рнапы алакуп арежиссиорцәа Валери Ақаҩба, Адгәыр Ақаҩба,  Мадина Аргәыни Алхас Шамбеи. Иара убас арежиссир ҿарацәа русура азы иманшәалоу аҭагылазаашьақәа аԥҵоуп. Иаагозар, Санкт-Петербургтәи аҳәынҭқарратә акультура Аинститут аужьҭымҭа Гәыдиса Ҭодуа Аԥснытәи аҳәынҭқарратә драматә театр аҟны иқәиргылеит абарҭ аспектакльқәа: «Анашанатә лаба», «Арасаԥҽыгаҩ» («Щелкунчик»), «Апринц хәыҷы». Уи иара убас апроект «Аԥсуа литература ашедеврқәа» ҳәа хыс измоу апроект авторс, арежиссиорс дыҟоуп.

Дыҟоуп иара убас Ақаҩбаа рактиортәии ррежисиортәии адинастиа ацҵаҩ – Атеатралтә ҟазара аҳәынҭқарратә Институти (ГИТИС) Б. Шьукин ихьӡ зху Атеатралтә ҵараиурҭеи роужьҭымҭа Бенар Ақаҩба. Уи аспектакль «Цилиндр» аҿы арежисиор иаҳасабала идебиут қәҿиарала имҩаԥысит.  Ҳаамҭазтәи аетап аҿы ишахәҭоу ала аҿиареи аусуреи иаԥырхагоу Атеатр аусураҿы ауадаҩрақәак шыҟоугьы, иуникалу амилаҭтә театр хымԥада ишеиҭаҿио, ахәаԥшцәа ишьаху ақәыргыламҭақәа рыла акыр шықәса ргәалаҟазаара шышьҭнахло азы агәыҩбара цәырҵӡом.

Атетар ахәаԥшратә зал иамоуп 700 ҭыԥ, атәарҭақәа зегьы арадиофикациа рызуп, аспектакльқәа аурыс бызшәахьы еиҭагахоит. Ахԥатәи аихагылаҿы иҟоуп Аԥсны уаҳа даҽаџьара иҟам афирма «Steinway&Sons» иҭнажьыз ароиал зыҩнагылоу азал. Зеиӷьаҟам акустика иабзоураны ари азал акамертә музыка анагӡара азы, амастер-классқәа, апоезиатә хәылԥазқәа, аӡыргарақәа, уҳәа рымҩаԥгара азы зегьы бзиа еицырбо ҭыԥны иҟалеит.

Аурыс драматә театр

Ф. Искандер ихьӡ зху Аҳәынҭқарратә аурыс драматә театр – атәылаҿы уаҳа зда ыҟам аурыс театр ауп. Уи Аԥсны, Урыстәыла, уҳәа егьырҭ атәылақәа рҟынтәи ахәаԥшцәа адзыԥхьало хадара злоу акультуратә центр ауп.

Атеатр арепертуар урыстәылатәи, аԥснытәи, адунеизегьтәи адараматургиа иреиӷьу ахкқәа рыла ишьаҭаркуп. Атеатр арепертуалтә  политика  зсахьаркыратә ҩаӡара  ҳараку аспектакльқәа рыла излауа ала инарҭбаау аудиториа рымҽханакра иазырхоуп. Ақәыргыларазы арҿиамҭақәа ралхраан атеатр аԥснытәии аҳәаанырцәтәии аудиториа иҵабыргу гәыкалатәи рреакциа цәырызгаша аматериал иазхьаԥшуеит.  

Аҟәа. Хәажәкырамза 26, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аҿари аспорти русқәа рзы аҳәынҭқарратә Еилакы ахантәаҩы Ҭарашь Ҳагба ашьапылампылтә Клуб «Зенит» адиректор хада ихаҭыԥуаҩ, анагӡаратә директор Максим Погорелови ашьапылампылтә Клуб «Зенит» азыҟаҵаҩцәа рзанааҭтә дырра аизырҳара ацентр адиректор Сергеи Морозови дырԥылеит, ҳәа адырра ҟанаҵоит аҿари аспорти русқәа рзы аҳәынҭқарратә Еилакы аофициалтә саит.  Аусуратә еилатәара мҩаԥысит хәажәкырамза  25, Аԥсны аҿари аспорти русқәа рзы аҳәынҭқарратә Еилакы аҿы.

Аиԥылара иара убас рхы аладырхәит Аҳәынҭеилакы ахантәаҩы ихаҭыԥуаҩцәа Беслан Карчааи Роман Ҵкәуеи, аҿартә ҟәша анапхгаҩы Идрис Кара-Осман-оглы, Аԥсны ашьапылампыл Афедерациа апрезидент Шабаҭ Логәуеи уи ихаҭыԥуаҩ Анри Ҳагбеи.  

Асасцәа бзиала шәаабеит ҳәа раҳәо, Ҭарашь Ҳагба иҳәеит: «Бзиала Шәаабеит Аԥсныҟа, ҳара даареи ҳаигәырӷьоит араҟа иахьа шәбара. Максим Алеқсандр-иԥа, Шәареи ҳареи ҳаибадыруеижьҭеит абар шьҭа хы-шықәса ҵуеит, сара гәахәара дула исыдыскылоит ҳаибабара ахьалыршахаз.  Сара сзы акырӡа аанагоит Сергеи Иури-иԥа иахь асреи ҭелла иабжьгарақәа аиуреи рзы алшара ахьсымоу. Шәара сара саҵкьысгьы аԥсуа шьапылампыл аҭоурых жәдыруеит. Уи даара ибеиоуп. 

Ашьапылампыл Аԥсны ахаангьы апопулиалра зҵаз амассатә спорт хкны иҟан, аԥсуа шьапылампылтә школ Асовет Еидгыла аҿы иреиӷьу школны иҟан. Ҳара уи ҳазгәдуны ҳаҟоуп. Уажәгьы ари аспорт ҳкы ҳтәылаҿы зегьы реиҳа бзиа ирбо аспорт хкны иҟоуп».

Ҭарашь Ҳагба Аԥсны аҿари аспорти русқәа рзы аҳәынҭқарратә Еилаки  ашьапылампылтә Клуб «Зенити» рыбжьара аусеицура алҵшәа бзиақәа шаанарԥшуа, Аԥсны ашьапылампыл аҿиаразы  хра злоу импульсны ишыҟало азы агәрагара шимоу азгәеиҭеит. 

Анаҩс Ахылаԥшырҭа анапхгаҩы асасцәа дыдирдырит Аԥсны ашьпылампыл Афедерациа апрезидент Шабаҭ Логәуа.

«Иахьа дҳадгыланы аус иуеит Шабаҭ Логәуа. Уи ааигәоуп ари аҭакԥхықәра зцу аусураҿы данышьақәдырӷәӷәа. Иара иахьа атәыла аҿы ашьапылампыл аҿиара инапы алакуп. Ҳара иҳалшо ала уи аус аҿы ацхыраара иаҳҭалоит», - ҳәа иҳәеит Ҭарашь Ҳагба.

Максим Погорелов, Аԥсныҟа аара дара рзы  есымша гәахәара дууп ҳәа инаҵшьны иазгәеиҭеит. 

«Даара ибзиоуп ҳара ари зеиӷьаҟам атәыла ахь ҳаара аҿы иҳацзраауаз ауаа иахьа русуратә уалԥшьа иацу аҭакԥхықәра ахьазҳауа. Убри аҟнытә сара агәрагара сымоуп шәара ари аҭыԥ ҿыц аҿы аихьӡарақәа шышәзыԥшу, шәыгәҭакқәа зегьы шынагӡахо. Ҳара ҳахәҭаала, зегьы иҳалшо ала ацхыраара аҟаҵара ҳазхиоп, иахьышәҳәо ҳаҟоуп», - ҳәа иҳәеит иара.

Максим Погорелов иара убас Аԥсны Ашьапылампыл Афедерациа ахада ҿыц ганарацәала  адгылареи ацхыраареи ширҭало азгәеиҭеит. 

«Сара агәраганы сыҟоуп, Ҭарашь Мирон-иԥа (Ҳагба – Аԥсны ашьапылампыл Афедерациа ԥыхьатәи апрезидент – ред. АП) хра злоу аусура шынаигӡаз, Афедерациа аҭагылазаашьа бзиа аманы ишаанижьыз. Ҳара аринахысгьы иазԥхьагәаҳҭахьо апроектқәа реицынагӡара ҳазхиоуп», - ҳәа иҳәеит  Максим Погорелов. 

Аҟәа. Хәажәкырамза 26, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Урыстәыла Анаукақәа Ракадемиа Асубтропикатә наукатә центр аҵарауаа ргәыԥ Аҟәа ақалақь акәша-мыкәша анышәҟаԥшь амҽхак аҿиара иазкны адәытә ҭҵааратә усурақәа мҩаԥнагеит, ҳәа адырра ҟанаҵоит Урыстәыла Анаукақәа Ракадемиа Асубтропикатә наукатә центр апресс-маҵзура.  

Ас еиԥш иҟоу анышәхкы Урыстәыла иахьҵанакуа иуԥылаӡом, уи аҷыдарақәа рахь иаҵанакуа ирацәаны иалоу аихеи алиумини роуп. 

Аиха аҵәыҵәрикра иахҟьаны анышә ицәҩаԥшьу аԥштәы аанахәоит. Ас еиԥш анышәхкы аиҳарак асубтропикатә абыӷьҟьаҟьатә бнарақәа ирызҷыдаҟазшьаны иҟоуп. Урҭ аиҳарак иахьуԥыло ҭыԥқәаны иԥхьаӡоуп – Алада-Мрагыларатәи Азиа, Австралиа мрагыларатәи ахәҭа, иара убас Аладатәи Америкеи Африкеи агәатәи рыхәҭақәеи. Аԥсны ас еиԥш иҟоу анышәхкы Колӷьҭатәи алаҟәыра инамариашаны иуԥылоит. 

Анаукатә усзуҩцәа агеодезиатә усурақәа раламҭалазтәи аҭыԥ аҭҵаара мҩаԥыргеит, анаҩстәи агәаҭарақәа рзы ихымԥадатәиу ахкқәа еизыргеит. Анаҩс иазԥхьагәаҭоуп Урыстәыла Анаукақәа ракадемиа иатәу В.В. Докучаев ихьӡ зху Асубропикатә наукатә центр амузеи азы адгьыл еилаҵәқәа ралхра.  

«Иазԥхьагәаҭаны иҳамоуп хы-хкык инарзынаԥшуа адгьыл-климаттә ҭагылазаашьақәа ргәаҭара: ицәҩабжьоу адгьыд (адгьылбжьаха Абрау) – аҩежьдгьыл (Шәача Ду иахьаҵанакуа) – адгьылҟаԥшь (ақалақь Аҟәа акәша-мыкәша). Ахырхарҭа ҿыц аконцепциа абасала иҟоуп: еиуеиԥшым аԥсабара-климаттә ҭагылазаашьақәа, еиуеиԥшым агеологиатә шьаҭақәа, еиуеиԥшым анышәшьақәгылара ахкқәа, еиуеиԥшым адгьыл аҷыдаҟазшьақәеи уи иадҳәалоу аԥсабаратә ҵакырақәеи шьақәдыргылоит, уи аки-аки иузаҟәымҭхо еидҳәалоу, иааҳакәыршаны иҟоу аԥсабара абиологиатә, агеохимиатә, уҳәа арбагақәа, иааизакны  аекосистема аҭагылазаашьа аадыԥшуеит», – ҳәа еиҭалҳәеит  Урыстәыла Анаукақәа Ракадемиа Асубтропикатә наукатә центр агеоекологиеи аԥсабаратә процессқәеи рлабораториа анаукатә усзуҩ хада, абиологиатә наукақәа рдоктор Лалита Захарихина.

Аҟәа. Хәажәкырамза 25, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥхынра -2023 шықәсазы аԥсшьараамҭа азы Аԥсныҟа аара зҭаху аԥсшьаҩцәа шырацәахо ҩаԥхьа ишьақәнарӷәӷәоит лаҵарамзазтәи аныҳәамшқәа Аԥсны изхызгарц зҭаху рхыԥхьаӡара аиҳахара, ҳәа иазгәарҭоит Урыстәылатәи атуристтә операторцәа Рассоциациа аҿы.

«Урҭ иҟарҵо адыррақәа рыла, бжьаратәла уахәаԥшуазар, иарбоу аамҭахәҭа азы заа иаанкылоу аҭыԥқәа рхыԥхьаӡара уажәанатә иҳаҩсыз ашықәс арбагақәа раасҭа 20-40% рыла еиҳахахьеит. Еилазаарақәак рдинамика еиҳагьы еиҳауп, урҭ лаҵарамзазтәи аныҳәамшқәа раан ԥсшьараҳәа Аԥсныҟа иаауа рхыԥхьаӡара ҩынтә аиҳахара иазыԥшуп», - ҳәа иазгәаҭоуп Урыстәыла атуристтә операторцәа Рассоциациа аофициалтә саит аҟны.

Атуристә усхкы иалаху разԥхьагәаҭарақәа рыла, уи ашыкьамҭа мшаԥымза  актәи азыбжа иақәшәоит. 

Аҟәа. Хәажәкырамза 25, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Хәажәкырамза  26-27 рзы Ф. Искандер ихьӡ зху Аурыс драматә театр аҟны Алеқсандр Островски  икомедиа ала иқәыргылоу аспектакль «Ахаҵа ԥшӡа» аԥхьарбара мҩаԥысуеит.  

Арежиссиор-ақәыргылаҩ Ирина Дремова, адраматург Екатерина Тимофеева, асахьаҭыхыҩ Тасиа Иудина, акомпозитор Иулиа Колченскаиа. 

Ароль хадақәа нарыгӡоит Осман Абыхәба, Аманда Кәарацхьелиа. 

Аҟәа. Хәажәкырамза 25, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Хәажәкырамза 24 рзы И.И.Машков ихьӡ зху Волгоградтәи асахьаркыратә ҟазарақәа рмузеи аҟны иаатит «Аԥснытәи аԥшаҳәа» ҳәа хыс измоу ацәыргақәҵа. Аидеиа автори апроект акуратори Альбина Иаруллина лоуп.

Аекспозициа шьақәгылоуп аԥснытәи асахьаҭыхыҩцәа русумҭақәа рыла. Ицәыргақәҵоу аусумҭақәа хаҭала асахьаҭыхыҩцәеи хазхаҭалатәи аколлеционерцәеи ацәыргақәҵахь ицәырыргаз роуп.   

Аекспозициа иалалеит аԥышәа ду зоу аахьаҭахыҩцәеи ҿыц арҿиаратә мҩа ианылаз аахьаҭыхыҩ ҿарацәеи: Б. Џьапуа, Д. Воуба, А. Амԥар, А. Ҳагба, Д. Хьынҭәба, А. Воуба, Н. Аҩӡба, С. Кәарҷелиа, С. Кәыҵниа, Б. Арсоу, С. Жеткар, Н. Барцыц русумҭақәа. Ацәыргақәҵа аҿы ахәаԥшцәа ирыдгалоуп аҿыханҵа, аграфика, афотосахьақәа.

«Ари аладатәи аокруг ахԥатәи қалақьуп, ахԥатәи музеиуп ҳцәыргақәҵа ахьымҩаԥысуа. Сара даараӡа сеигәырӷьоит ацәыргақәҵатә коллекциа ессааира ахьҽаԥсахуа, аҳәаақәагьы ахьарҭбаауа – волгоградтәи ацәыргақәҵа рхы аладырхәраны иҟоуп хә-ҩык автор ҿарацәа, ицәыргақәҵоуп хыԥхьаӡара рацәала афотоусумҭақәа.  Аиҿкаара аганахьала ауадаҩрақәа маҷымкәа ицәырҵуан, аха ҳара уи анагӡара ҳалшеит», –  ҳәа илҳәеит ацәыргақәҵа акуратор Альбина Иаруллина.

Уи иара убас апроект «Аԥснытәи аԥшаҳәа» дахцәажәеит.

Аҟәа.  Хәажәкырамза 24, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Атәыла аԥыза-министр Алеқсандр Анқәаб изакәанымкәа акриптовалиута арҳара аҿагылара азы Ареспубликатә штаб аилатәара мҩаԥигеит.

Изакәанымкәа ишьақәыргылаз атрансформаторқәа рыла имҩаԥгаз аусура аихшьаалақәа рыла адҵақәа ҟаҵоуп, ҳәа иаанацҳауеит Аминистрцәа Реилазаара аофициалтә саит.

Ареспубликатә Унитартә Наплакы «Амшынеиқәафымцамч» изакәанымкәа ишьақыргылаз атрансформаторқәа рыла атехникатә ҭагылазаашьақәа реилкаара азы аусура хнаркәшароуп.

Аҩныҵҟатәи аусқәа Рминистрра, Аҳәынҭқарратә шәарҭадара Амаҵзура изакәанымкәа ишьақәыргылаз атрансформаторқәа рыла ироуз аинформациа агәаҭара иацырҵароуп. Астандартқәеи ахархәареи атехникатә хылаԥшреи рзы аҳәынҭқарратә Еилакы иара убас ачаӡырҭақәа, аргыларатә маҭәахәқәа рҭыжьырҭақәа, амаҵзурақәа рымҩаԥгареи ауаажәларратә крыфара аусхкқәа назыгӡо анаплакқәа, ахәаахәҭратә обиектқәа, аџьармыкьақәа, автотранспорттә хархәагақәа рыӡәӡәарҭақәеи автоҟазарҭақәеи, аҽырԥшӡарҭақәа, уҳәа уахь иналаҵаны,  хазхаҭалатәи аусдкылаҩцәа рнаплакқәа рҿы афымца ахархәара аԥхьаӡагақәа рыҟазаара гәанаҭоит.

Аҟәа. Хәажәкырамза 24, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Дели Евразиа ажәларқәа Рассамблеиа Амшқәа аҳәаақәа ирҭагӡаны имҩаԥысит Жәларбжьаратәи абизнес-форум «Евразиатәи аҵакыра аҿы абизнес-диалог», ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны адәныҟатәи аусқәа Рминистрра Амедиацентр.

Аԥсны Аҳәынҭқарра адәныҟатәи аусқәа рминистр  Инал Арӡынба онлаин-формат ала афорум алахәылацәа рҿаԥхьа адныҳәаларатә ажәахә ҟаиҵеит.

Инал Арӡынба атуристтә усхкы Аԥсны аекономика аҿиара хадара злоу ахырхарҭаны иҟоуп ҳәа иазгәеиҭеит.

Аминистр иара убас, ареспублика анапхгара атуристтә сектор аҿиара ҷыдала ахшыҩзышьҭра анаҭоит ҳәа иазгәеиҭеит. Уи иажәақәа рыла, Аԥсныҟа иаауа атуристцәа рхыԥхьаӡара   ессааира иахьазҳауа инамаданы, иахәҭоу аинфраструктуратә ҭагылазаашьақәа раԥҵареи рыҿиареи мҩаԥысуеит.

Аҟәа. Хәажәкырамза 24, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Дели Евразиа ажәларқәа Рассамблеиа Амшқәа аҳәаақәа ирҭагӡаны имҩаԥысит Жәларбжьаратәи абизнес-форум «Евразиатәи аҵакыра аҿы абизнес-диалог». Аԥсны Аҳәынҭқарра адәныҟатәи аусқәа рминистр  Инал Арӡынба онлаин-формат ала афорум алахәылацәа рҿаԥхьа адныҳәаларатә ажәахә ҟаиҵеит, ҳәа иаанацҳауеит Аԥсны адәныҟатәи аусқәа Рминистрра аофициалтә саит. 

Инал Арӡынба атуристтә усхкы Аԥсны аекономика аҿиара хадара злоу ахырхарҭаны иҟоуп ҳәа иазгәеиҭеит. Уи иара убас, ареспублика анапхгара атуристтә сектор аҿиара ҷыдала ахшыҩзышьҭра анаҭоит ҳәа иазгәеиҭеит. Аминистр иажәақәа рыла, Аԥсныҟа иаауа атуристцәа рхыԥхьаӡара   ессааира иахьазҳауа инамаданы, иахәҭоу аинфраструктуратә ҭагылазаашьақәа раԥҵареи рыҿиареи мҩаԥысуеит. «Ҳара ҳреспублика аҿы аус ауеит апрофильтә Министрра, Аԥсны актила аусеицуреи аинциативақәа реицынагӡареи иазхиоуп»,- ҳәа инаҵшьны иазгәеиҭеит Инал Арӡынба.  

Аҟәа. Хәажәкырамза 24, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аҟәа араионтә Еизара адепутатцәа араион аофициалтә герб шьақәдырӷәӷәеит.   

Агерб автор   –  аилатәара ахь ааԥхьара зырҭаз асахьаҭыхыҩ Баҭал Џьпуа.

«Аԥсны араионқәа зегьы рхатәы герб рымоуп, ҳара ҳраион ауп иахьа уажәраанӡа уи змамыз. Сара сгәанагарала, агерб – ари араион аҭоурых-культуратә ҭынха аазырԥшуа символуп. Даара аҵак ду змоу усура мҩаԥган. Хазы ҷыдала иҭабуп ҳәа иасҳәарц сҭахуп агерб автор, асахьаҭыхҩы Баҭал Џьопуа», - ҳәа иҳәеит аилатәара зхы алазырхәыз Аҟәа араион ахада Алхас Ҷыҭанаа.

Адепутатцәа ирыхәаԥшит ирыдгалаз агерб авариантқәа хԥа, анаҩс ашьақәырӷәӷәаразы иалырхит агерб авариант «Гәыма».

Аизара ахантәаҩы Валери Смыр иалхыз асимволика инагӡаны араион ахаҿра аанарԥшуеит ҳәа иазгәеиҭеит.

Агерб ашьақәырӷәӷәаразы рыбжьы рҭиит аилатәара иалахәыз 10-ҩык адепутатцәа.

Агерб «Гәыма» ахцәажәара

Агерб – ари Аԥсны Аҳәынҭқарра агерб еиԥшу, зыгәҭа еиҩшоу, еиҩыҟҟабжоу адгьылбжьарамшнынтә ԥырак маҷ ауп.  

Агеральдикатә ԥырак арӷьаратәи  аган, мамзаргьы декстер ҳәа изышьҭоу аҿы ахьтәы қәыԥшылараҿы иқәгылоу згәашә дуқәа аарту,  аԥштәы ҟаԥшь змоу ишьҭыҵуа-илбаауа зеихац шьҭыху, згәашәқәа рхыхь аԥштәы ҟаԥшь змоу ацаԥха арбоу абааш ануп. Абааш арӷьаратәии армаратәии аганқәа рҿы иахаргылоуп Аԥсны аҭоурыхтәии ҳаамҭазтәии абираҟқәа. Абааш ахыхь, аԥштәыхада аҿы иарбоуп аа-шәахәа рыла еилоу араӡны иаҵәа.

Ҵаҟатәи аганахьала ицәқәырԥарку ҩ-цәаҳәк арбоуп.

Аԥырак еиҩызшо ацәаҳәа аҟны игылоуп араӡны иалху аԥсуа лабашьа.

Аԥырак армаратәи аган аҩадатәи акәакь аҿы  – ииаҵәоу аԥштәыхада аҿы иарбоуп зыцәқәа рҿы ф-кәакьк змоу аиаҵәақәа шьақәыргылоу ахьтәы хылԥақәа ҩба.  

Агеральдикатә ԥырак армаратәи аган аладатәи акәакь аҿы –  аквамаринтәии ашкәакәеи цәаҳәақәа рыла еиҟараны еихшоу аԥштәыхада арбоуп.  

Ахьтәы ԥштәыхада – аҭышәынтәалара, аицамкра, абарақьаҭра, аҟәышра рсимволра ауеит.