Аҟәа. Жәабранмза 15, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Гәдоуҭа ақалақь адәқьанқәа руак аҿы 4 860 цыра рҟынӡа Аԥсны акцизтә дыргақәа змамыз аҭаҭын аалыҵ рыԥшааит.

Аҳәынҭқарратә ҳазалхратә Еилакы аусзуҩцәа ироуз аоперативтә дырра ала имҩаԥыргаз аумҩаԥгатә  иалҵшәаны Гәдоуҭатәи аџьармыкьа иахьаҵанакуаз 4860 цыра инарзынаԥшуа Аԥсны акцизтә дыргақәа змамыз аҭаҭын аалыҵ ԥшааны рымхра мҩаԥган. Иарбоу атауар аҭира мҩаԥысуан ахәаахәҭратә обиект «Asorti Табак» аҿы.

Аҟәа. Жәабранмза 15, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Урстәылатәи Афедерациаҟа аусуратә ҭаара аҳәаақәа ирҭагӡаны, Аԥсны агәабзиарахьчара аминистр Едуард Быҭәба Урыстәыла Ихымԥадатәиу Амедицинатә Ԥгаԥса Афонд ахантәаҩы Илиа Баланин диԥылеит.

Аганқәа ихымԥадатәиу амедицинатә ԥгаԥса аполис змоу Аԥсны атәылауаа ихымԥадатәиу амедицинатә ԥгаԥса апрограмма ала Урыстәылатәи Афедерациа асубиектқәа зегьы рыҟны технологиала иҳараку уахь иналаҵаны, зыҩаӡара ҳараку амедицинатә цхыраара рыҭара алыршара азҵаарақәа жәпакы ирылацәажәеит.

Аҟәа. Жәабранмза 15, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Иахьазы амцарцәаҩцәа абылра аҭыԥқәа рҿы амца дырцәеит, аха аҭагылазаашьа шыуадаҩыц иаанхоит.  Иҳаҩыз уахыки ҽнаки рыла Аԥсны Иҷыдоу аҭагылазаашьақәа рзы Аминистрра аусзуҩцәа ареспублика зегьы иахьаҵанакуа аԥсабаратә былрақәа рахь амцарцәаразы ицон. 

Агәылҩааи абнаҵеи иамҽханакыз амца арцәара мҩаԥысуан  Гагра, Гәдоуҭа, Гәылрыԥшь, Очамчыра, Гал араионқәа, Џьырхәа, Аӡҩыбжьа, Маркәыла, Мықә, Шьашьикәара ақыҭақәа рҿы.

Аҟәа. Жабранмза 15, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Иԥсҭазаара далҵит Аԥснытәи АССР Зҽаԥсазтәыз акультура аусзуҩ, «Ахьӡ-Аԥша» аорден  III аҩаӡара акавалер, Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьра аветеран Шьоҭа Џьоџьа-иԥа Мерцхәлаа (1938 – 2024 шш.).

Шьоҭа Мерцхәлаа Аҟәатәи акультураҵаралашаратә Ҵараиурҭа далгеит 1960 шықәсазы. Еиуеиԥшым аамҭақәа рзы Очамчыратәи акультура Аҩны асахьаркыратә напхгаҩыс, С.Ҷанба ихьӡ зху Аԥснытәи адраматә театр ақәыргыларатә ҟәша аиҳабыс аус иуан.  30 шықәса инареиҳаны Очамчыратәи акультура Аҩны адиректорс даман.  

Акыр шықәса рыҩныҵҟа Шьоҭа Мерцхәлаа Очамчыра араион жәлар рыкәашареи рашәаҳәареи ансамбль «Ерцахә» асолистс дыҟан.

Шьоаҭа Џьоџьа-иԥа Мерхәлаа аԥсуа жәлар рҟазара азҟаза иакәын, иара есымша  уи аӡыргара дашьҭан. 

Аҟәа. Жәабранмза 14, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Аҟәатәи ақалақьтә ӡбарҭа Азербаиџьан атәылауаҩ Логман Алиев иганахьала Аԥсны Ашьаустә Закәанеидкыла ахәҭаҷ 223 ахәҭа 3 апункт «в» иазԥхьагәанаҭо ацәгьоура азы ихацыркыз ашьаусеилыргара иахаԥшит. 

Заанаҵтәи аусеилыргара ишышьақәнаргылаз ала, уи азы идырым хаҿыки иареи заанаҵтәи реиҿцәажәарала Аԥсны аҵакыраҿы «метадон» ҳәа изышьҭоу  анаркотикатә маҭәашьар амаӡа-ҭыԥқәа рҿы аҭиразы ишьҭаиҵон. Логман Алиев иаанкылараан идырбалеит иагьимырхит ззеиԥш капан 196,486 грамм рҟынӡа инаӡоз анаркотикатә маҭәашьар – метадон. Уи хыԥхьаӡара рацәала анаркотикқәа алаирҵәон ҳәа ауп иаанаго.

Аҟәа. Жаабранмза 14, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Ажьырныҳәамза 21 ауха Аԥсны асахьаҭыхыҩцәа Реидгыла Ацәыргақәҵатә зал Хада ахыбраҿы иҟалаз абылра иацәынхаз Амилаҭтә сахьатә галереиа афондқәа рҟынтәи асахьақәа реиҭашьақәыргылара азҵаарақәа ирызкын аамҭала Аԥсны акультура аминистр инапынҵақәа назыгӡо Динара Смыри арҿиаратә интеллигенциа ахаҭарнакцәеи реиԥылара. 

Аиԥылара рхы аладырхәит Аԥсны Амилаҭтә сахьатә галереиа адиректор Сурам Сақаниа, асахьаҭыхыҩцәа Реидгыла ахантәаҩы Витали Џьениа, Аԥсны асахьаҭыхыҩцәа Реидгла алахәыла, ААУ аҟазара афакультет адекан Ныгәзар Логәуа.  

Акультура Аминистрра апресс-маҵзура иҟанаҵо адыррақәа рыла, Динара Смыр  Аминистрреи Урыстәылатәи рколлегацәеи иааиԥмырҟьаӡакәа аимадара шрыбжьоу атәы еиҭалҳәеит.

«Урыстәылатәи аспециалистцәеи ҳареи иааиԥмырҟьаӡакәа аимадара ҳабжьоуп. Ари азҵаараҿы аилибакаареи аидгылареи ҳабжьоуп. Аспециалистцәа ареставрациатә хҳәааи афизика-техникатә анализи ҟарҵеит, уи ашьҭахь ареставрациатә усурақәа ирылагар алшоит.  Хара имгакәа Пушкин имҩала игылоу Амилаҭтә сахьатә галереиа ахыбра аҩбатәи аихагыла аҿы аиҭашьақәыргыларатә усурақәа ирылагоит. Уаҟа ишьҭаҵахоит абылра иацәынхаз асахьақәа», - ҳәа илҳәеит Динара Смыр.

Аҟәа. Жәабранмза 14, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Жәабрамза 26 – 27 рзы С.Ҷанба ихьӡ зху Аԥснытәи аҳәынҭқарратә драматә театр асцена аҿы Дырмит Гәлиа ирҿиамҭа «Арԥызбеи аԥҳәызбеи рышәҟәы» ала иқәыргылоу аспектакль «Иареи лареи» аԥхьарбара мҩаԥысуеит, ҳәа Аԥсныпресс ахь адырра ҟаиҵеит атеатр адиректор Хада Алхас Ҷолокуа.

Ари аспектакль ақәыргылара аԥсуа литератуа ашьаҭаркҩы,  Аԥсны Жәлар рпоет Дырмит Иасыф-иԥа Гәлиа диижьҭеи 150-шықәса аҵра азгәаҭара иадҳәалоуп.

«Арԥызбеи аԥҳәызбеи рысалам шәҟәы» – ари арԥызбеи аԥҳәызбеи инеимда-ааимдо ирҳәо, алаф ашәақәа рыла ишьақәыргылоу, ацәанырра цқьа, абзиабареи аиҩызареи разышәаҳәара иазку алирикатә ҩымҭоуп, ари бзиа еибабо арԥыси аԥҳәызбеи рлирикатә дует ауп.

«Абзиабареи аиҩызареи ирыхҳәаауп апоема «Арԥызбеи аԥҳәызбеи рысалам шәҟәы». Ари ашәҟәы ала Дырмит Гәлиа ашьапы икит абзиабаратә аԥсуа лирика... Ари апоема хәыҷы ҩышьа формас иамоуп наҟ-ааҟ асалам шәҟәқәа реимдара. Ҷкәынак игәаԥхаз аԥҳәызба бзиа дшибаз ала ашәҟәы лзыҩны идәықәиҵоит, ларгьы «ас егьаџьара иуҳәахьеит» ҳәа гәрамгала аҭак ҟалҵоит, нас еиҭеиҩуеит иара, абас ашәҟәқәа рыбжьысуеит имаҷымкәа. Аҵыхәтәаны, еигәаԥхеибашьан иааибагеит». Убас иҩуан Дармит Гәлиа иҩымҭа азы еицырдыруа аԥсуа ҵарауаҩ, аетнограф, аҭоурыхдырҩы, Шьалуа Инал-иԥа. 

Аҟәа. Жәабранмза 14, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аҳәынҭқарратә ҳазалхратә Еилакы аусзуҩцәа Гәдоуҭа ақалақь аҿы 4600 цыра инарзынаԥшуа Аԥсны акцизтә дыргақәа змамыз аҭаҭын аалыҵ рымхра мҩаԥыргеит.  

Аҳәынҭқарратә ҳазалхратә Еилакы аусзуҩцәа Гәдоуҭатәи аџьармыкьа иахьаҵанакуаз 4600 цыра инарзынаԥшуа Аԥсны акцизтә дыргақәа змамыз аҭаҭын аалыҵ ԥшааны рымхра мҩаԥыргеит. Иарбоу аалыҵ аҭира мҩаԥысуан Аԥсны атәылауаҩ Аиба А.Б. итәу ахәаахәҭратә обиект аҿы.

Аҟәа. Жәабранмза 14, 2024 шықәса. Аԥсныпресс.  Аԥсны аҩныҵҟатәи аусқәа рминистр Роберт Киут усуратә визитла Ареспублика Ҭаҭарсҭан дыҟоуп, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны аҩныҵҟатәи аусқәа Рминистрра апресс-маҵзура.

Аҟәа. Жәабранмза 14, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Асоциалтә политикеи аџьеи агәабзиарахьчареи адемографиеи аибашьра аветеранцәеи аинвалидцәеи русқәа рзы апарламенттә Еилакы ахантәаҩы Рашида Аиба   жәабранмза 7 рзы Апарламент аҿы ишьақәырӷәӷәаз  1992-1993 шш. Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьра аинвалидцәа Рфонд  2024 шықәсазы абиуџьет дахцәажәеит.

«2024 шықәсазы Афонд абиуџьет адкылара инамаданы атәылауаа хымԥада ахшыҩзышьҭра арҭароуп ҳәа исыԥхьаӡоит ҳара ҳаилак аганахьала зусура ҷыдала ахылаԥшра змоу  абиуџьетнҭыҵтәи афондқәак ирыдҳәалоу аҭагылазаашьа. Раԥхьаӡа иргыланы, уи Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьра аветеранцәеи аинвалидцәеи ацхыраара рыҭара ауп. Ҳара Афонд ала  Аилак ахь зыдгалара мҩаԥгаз  2024 шықәсазы абиуџьет апроект ахшыҩзышьҭра ду аҭаны иҭаҳҵааит.  Аусура аҳәаақәа ирҭагӡаны азҵаарақәа жәпакы цәырҵит. Аинвалидцәа Рфонд иаҭахо ацхыраара  аеффективра аизырҳара иазкны аиҭакрақәеи ацҵақәеи реихшанҵа еиқәыршәан. Аобиективтә мзысқәа ирыхҟьаны Афонд абиуџьет апроект аиҭакрақәа ралагалара иазку аусура иҳаҩсыз ашықәс анҵәамҭанӡа изхыркәшамхаӡеит», – ҳәа илҳәеит Рашида Аиба.

Аинвалидцәа Рфонд абиуџьет жәабранмзазы ишрыдыркылазгьы, Афонд алшара аман закәанла, 2023 шықәсазы абиуџьет апараметрқәа инарықәыршәаны ахыдҵақәа рынагӡара.   

«Ихадоу арбагақәа ҳара иҳамԥсахӡеит, аха аныхтәқәа рзы ахәҭаҷқәак маҷк аиҭакрақәа рылагалан. Иара Афонд ахаҭа аныҟәгаразы аԥаратә хархәагақәа рагырхареи 2023 шықәсазы Афонд абиуџьет ацәынхатә хархәагақәа  реиҭеизшареи аҳасабала, ҳара иназыцҵоу   5 млн. мааҭ рцәыргареи урҭ ахапыцпротезҟаҵара ахь рдәықәҵареи ҳалшеит», - ҳәа илҳәеит лара.

Раԥхьа излацәажәоз 17,5 млн. мааҭ акәызҭгьы, иалагалаз аиҭакрақәеи арҽеирақәеи ирыбзоураны ари ахарџьқәа рыстатиа 23 млн. мааҭ рҟынӡа инаӡеит.

«Убас ала ҳара  арзаҳал алазҵаз доусы изы иаԥхьагәаҭоу аԥаратә хархәагақәа реицҵалыҵ  100 нызықь мааҭ рҟынтәи 150 нызықь мааҭ рҟынӡа ишьҭаҳхит. Ас еиԥш аӡбамҭа адкылара иҳаҩсыз ашықәсқәа иаҳнаҭаз аԥышәа иадҳәалоуп. Усҟан ари апрограмма иазоужьыз аԥаратә хархәагақәа амзартә шықәса ахыркәшара хымзҟа шагыз инҵәон, убри аҟнытә иаларҵоз азыҳәаҭақәа рӷьырак нагӡамкәа иаанхон», – ҳәа иазгәалҭеит апарламенттә Еилакы ахантәаҩы.

Апрофилтә парламенттә Еилакы иара убас Афонд ахь абжьгарақәа ҟанаҵеит Афонд азы аҩныҵҟатәи аԥҟара иахәҭоу аиҭакрақәа алагалазарц азы.    Уи инақәыршәаны, адепутат Рашида Аиба лажәақәа рыла, «арзаҳал алазҵаз изыҳәамҭа ақәыршаҳаҭра анаиулак ашьҭахь, ихәышәтәра аамҭеи аетапреи ирыдҳәаламкәа, изоужьхо аԥаратә хархәагақәа реицҵалыҵ алимит зегьы ихы аирхәартә иҟалоит».