Аҟәа. Жьҭаарамза 14, 2022 шықәса. Аԥсныпресс. Лана Ҵәыџьба/. 2022  шықәсазы ахылаԥшратә хықәкытә программа «Ақыҭанхамҩа аҿиара» аҳәаақәа ирҭагӡаны, арахәааӡара, аҵиааӡара, ашәыр аус адулара, аԥсыӡкра, уҳәа ахырхарҭақәа рыла  161 проект ақәыршаҳаҭра роуит. Иарбоу апроектқәа рҟынтәи проеткқәак иахьа анагӡара мҩаԥысуеит, ҳәа Аԥсныпресс акорреспондент диҿцәажәо адырра ҟаиҵеит атәыла аԥыза-министр актәи ихаҭыԥуаҩ, ақыҭанхамҩа аминистр Беслан Џьопуа.

Аминистр иажәақәа рыла, апрограмма абар шьҭа ҩы-шықәса ирылагӡаны қәҿиарала аус ауеит. Ақыҭанхамҩа аҿиара азы 2022-тәи ашықәс азы абиуџьеҭ аҿы иазԥхьагәаҭоуп  100 млн. мааҭ.    

«Сынтәа, иҳаҩсыз ашықәс азы еиԥшҵәҟьа, еиуеиԥшым ахылаԥшырҭақәа: Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа, аминистрцәа Реилазаара, Апарламент, афинансқәа Рминистрра, уҳәа рхаҭарнакцәа злаху акомиссиа аԥҵан.  Акомиссиа ақәыргылаҩцәа рыпроектқәа зегьы ирыхәаԥшуеит, анаҩс аҭыԥқәа рахь ицаны агәаҭарақәа мҩаԥнагоит, апроект иарбоу аинформациа ахьынӡаиашоу, ақәыргылаҩцәа адгьылтә ҵакырақәа рымоу-ирымаму, урҭ арахәааӡара иахьынӡанаало иахәаԥшуеит.  Уи аамышьҭахь ауп акомиссиа апроектқәа рышьақәырӷәӷәара анымҩаԥнаго», - ҳәа иҳәеит Беслан Џьопуа.

Уи апрограмма апринцип хада – ақәыргылаҩ баша афинансқәа изоужьра акәымкәа, Аминистрра ала апроект анагӡаразы ихымԥадатәиу аиқәыршәагақәа, амаҭәахәқәа, аинвентарь раахәарала ацхыраара аҭара ауп ҳәа иазгәеиҭеит. «Уи зыҟаҵахо ахықәкы иашьашәаламкәа аԥаратә хархәагақәа рныхра ҟамларц азы ауп», - ҳәа инаҵшьны иазгәеиҭеит Беслан Џьопуа.

Ақыҭанхаҩа аминистр сынтәа ақыҭауаа рзы еиҳаны атехника аахәара алыршахеит ҳәа адырра ҟаиҵеит.  Уи – амотоблокқәа, атрактор- маҷқәа, иацрарҳәо адгьыл аус адуларатә техника, иара убас ацраҳәатә ақәырԥыҟҟагақәа роуп.

Беслан Џьопуа иажәақәа рыла, сынтәа иалкаахеит 161 проект, урҭ рынагӡаразы иаҭаххо аԥаратә хархәагақәа рзеиԥш еицҵалыҵ  76 млн 700 нызықь мааҭи рҟынӡа инаӡоит.  

«Ахықәкытә программа анагӡаразы абиуџьет аҟынтәи иазоужьхаз 100 млн. мааҭ рҟынтәи, ҳара  иара убас иҳамоу Амотор-трактортә станциақәа рзы аԥсахгатә маҭәахәқәа, еиуеиԥшым аԥхасҭа зырҿио ахәаҷа-маҷақәа рҟынтәи аҵиаақәа рыхәышәтәразы рхы иадырхәо ахимиатә маҭәашьарқәа, уҳәа раахәара алҳаршоит», - ҳәа иҳәеит иара.

Аминистр иара убас иарбан хырхаҭақәоу ақәыршаҳаҭра зауз, насгьы урҭ рфинанстәра ашәгаақәеи рзы адырра ҟаиҵеит. Убас:

Арахәааӡара – зфинанстәра аицҵалыҵ 17 млн. мааҭ рҟынӡа инаӡо 41 проект. Урҭ рахьынтә зфинанстәра аицҵалыҵ 10 млн. мааҭ рҟынӡа инаӡо 30 проект арахәа ааӡара иадҳәалоуп.  

Аҵиааӡара зфинанстәра аицҵалыҵ 24 млн. 600 нызықь мааҭи рҟынӡа инаӡо – 56 проект, урҭ рахьынтә зфинанстәра аицҵалыҵ 5 млн. 384 нызықь мааҭи рҟынӡа инаӡо 9 арԥхаратә нхамҩақәа рзы, зфинанстәра аицҵалыҵ 19 млн. мааҭ рҟынӡа инаӡо, абаҳчарақәа рҿы  шықәсырацәа изызҳауа аҵлақәа реиҭаҳара иазку 47 проект анагӡара азы. Абаҳчақәа ирзоужьхо адгьылҵакырақәа 59 га рҟынӡа инаӡоит, акарпыжәи ашьынкеи рааӡара азы –  5 га, аџьықәреи, акартошь, уҳәа реиԥш иҟоу, шықәсык ицо акультурақәа рзы  –  15 га.

Аминистр инаҵшьны иазгәеиҭеит ари ахархәаразы иалагалаз иҿыцу аплошьадқәа шраку. Урҭ уаанӡа аус рыдыруалаӡомызт. «Ҳара  ауаа уаанӡа арасеи аџьықәреи ахьаадрыхуаз адгьылқәа рҿы аиҭаҳара рабжьаҳгаӡом», – ҳәа иҳәеит Беслан Џьопуа.

Аҟәа.  Жьҭаарамза 15, 2022 шықәса. Аԥсныпресс. Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара афатә-ажәтә еиҿкаареи «Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара-Аҳәса» ҳәа хыс измоу аиҿкаареи еицынарыгӡо апроект "Аҳәса аҩнытә ахшхарҵәы аалыҵ аҭыжьраҿы ацхыраара рыҭара» аҳәаақәа ирҭагӡаны, Жәларбжьаратәи ақыҭаҳәсақәа Рымш инамаданы аусмҩаԥгатә мҩаԥыргеит. Уи мҩаԥысит жьҭаарамза 15 рзы, Аҟәа ақалақь, абизнес-центр «Эверест - 2000» аҿы. Иара Аԥсны еиуеиԥшым  араионқәа рҟынтәи ҩынҩажәа - ҩык инарзынаԥшуа иарбоу апроект аҳәса-алахәылацәа рхы аладырхәит.

Жәларбжьаратәи ақыҭаҳәсақәа рымш есышықәа, жьҭаарамза 15 рзы иазгәарҭоит. Жәларбжьаратәи ақыҭаҳәсақәа рымш азгәаҭара аидеиа раԥхьаӡа абжьгара мҩаԥган 1995 шықәсазы Пекин ақалақь имҩаԥысыз Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара 4-тәи Аҳәса Рконференциа аҿы. 2007 шықәсазы ари аныҳәа Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара Ассамблеиа Хада аҿы официалла иақәшаҳаҭхеит. 

Аусмҩаԥгатә амҩаԥгара аҳәаақәа ирҭагӡаны, Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара афатә-ажәтә еиҿкаареи «Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара-Аҳәса» ҳәа хыс измоу аиҿкаареи рофисқәа рхаҭарнакцәа, иара убас  Хьацҳа, Мархьаул, Папынырхәа ҳәа иҟоу ақыҭақәа рҟынтәи ааԥхьара зауз асасцәеи ашколнӡатәи ахәыҷтәы усбарҭақәа ақыҭақәа рҿы, ақыҭа аҿы аҵарадырра иацу апроблемақәа, ақыҭақәа рҿы аӡыла аиқәаршәареи фымцалашара аиқәаршәареи азҵаара аӡбара амҩаԥысшьа, ақыҭараҿы инхо, зматериалтә ҭагылазаашьа уадаҩу аҭаацәа ацхыраара рыҭара, уҳәа атемақәа рыла апрезентациақәа мҩаԥыргеит.

Аҟәа. Жҭьаарамза 15,  2022 шықәса. Аԥсныпресс.  Жьҭаарамза 14 рзы аҩныҵҟатәи аусқәа рминистр Вальтер Быҭәба Аԥсны Аҳәынҭқарра аҟны иҟоу Жәларбжьаратәи Аџьар ҟаԥшь Амиссиа ахаҭарнакцәа дырԥылеит. 

Амиссиа аофис анапхгаҩы ҿыц Родриго де Резенде аԥсшәа иаҳәо, Вальтер Быҭәба Жәларбжьаратәи Аџьар ҟаԥшь Амиссиа Аԥсны инанагӡо аусқәа шаҟа аҵакы хада аҵоу азгәеиҭеит.

Аиԥылара аҿы ирылацәажәеит ахьырхәратә система иадҳәалоу азҵаарақәа жәпакы. Ирзааҭгылеит абахҭа иҭаку ауаа ирымоу аҭагылазаашьақәа, арежимтә обиектқәа русуреи рформақәеи рнормақәеи, аҩныҵҟатәи аусқәа Рминистрра аусеилыргаанӡатәи аԥхьакырҭа аинфраструктуреи астационартә хәышәтәра иахысуа абаандаҩцәа рзинқәеи закәанла ирзалху аԥкрақәеи рынагӡара, иара убас зфункциаонал наӡоу абахҭа ҿыц аргылара, уҳәа азҵаарақәа жәпакы ирзааҭгылеит. 

Аҟәа.  Жьҭаарамза 14, 2022 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥыза-министр Алеқсандр Анқәаб Аԥснытәи аҳәынҭқарратә Университет аректор, апрофессор-рҵаҩратә еилазаареи астудентцәеи аҵараиурҭа аиубилеитә рыцхә рыдиныҳәалеит.  

Адныҳәалара атекст аҟны, ахәҭакахьала иазгәаҭоуп:

«Ҳаҭыр зқәу аҩызцәа, ишәыдысныҳәалоит атәыла иреиҳаӡоу аҵараиура ацентр хада 90-шықәса ахыҵра!

Раԥхьатәи аԥсуа иреиҳаӡоу аҵараиурҭа  ибеиоу аҭоурых, иналукааша аҵарауаа, зеиӷьаҟам арҵаҩцәа, аҟыбаҩ ду злоу астудентцәеи аушьҭымҭацәеи рабиԥарақәа рыла ишьақәыргылаз иӷәӷәоу атрадициақәа амоуп.

Урҭ амилаҭтә кадрқәа рычаԥарҭа еиԥырҟьам рымадара, ҳҭоурых аҿы имаҷымкәа иҟаз еиуеиԥшым ауадаҩрақәа раангьы иҳараку аидеиақәа гәык-ԥсыкала азыҟазаара ауп иахьа ҳара зегьы ҳазгәдуу Аԥснытәи аҳәынҭқарратә Университет ахьӡи аԥшеи шьақәзыргылаз.

Аҟәа. Жьҭаарамза 14, 2022 шықәса. Аԥсныпресс. ААУ   90- шықәса ахыҵра иазку аныҳәатә усмҩаԥгатәқәа ирылахәыз 1992-199шш. Аԥсны жәлар рџьынџьтәылатәи еибашьра аҿы иҭахаз ргәаладыршәеит.  

ААУ аректор Алеко Гәарамиа, арҵаҩцәа, астудентцәа, аиубилеитә усмҩаԥгатәқәа рылахәхаразы иааз асасцәа, 1992-1993 шш. Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьра аҿы иҭахаз ААУ аусзуҩцәеи астудентцәеи рбаҟа ахьыргылахо аҭыԥ аҿы ишьҭоу ахаҳә амҵан ашәҭ шьыҵәрақәа шьҭарҵеит.

Аҟәа. Жьҭаарамза 14, 2022 шықәса. Аԥсынпресс. Иахьа Аԥсныҟа иааит Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгыла аделегациа.

Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгыла Анапхгараҭара Ахантәаҩы Сергеи Степашин напхгара зиҭо аделегациа идикылеит. Аделегациа аилазаара иалоуп  Апрезидент, Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгыла Анапхгараҭара Ахантәаҩы Сергеи Степашин, Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгыла Апрезидент Ихаҭыԥуаҩ, аусбаҩ Леонид Палько, Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгыла Апрезидент Ихаҭыԥуаҩ Олег Новиков, Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгыла Апрезидент иабжьгаҩ Виктор Косоуров, Иарку Акционертә Еилазаара «Интерфакс» адиректор Хада актәи ихаҭыԥуаҩ – анагӡаратә директор Гьаргь Гәлиа.

Аиԥылара далахәын Аԥсны иҟоу Урыстәыла Ацҳаражәҳәаҩ Михаил Шургалин.

Аҳәынҭқарра Ахада асасцәа бзиала шәаабеит ҳәа реиҳәеит.

Аиԥылара Аԥсны аганахьала иалахәын Аҳәынҭқарра Ахада Ихаҭыԥуаҩ Бадра Гәынба, Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы Џьансыхә Нанба,  ашәарҭадара Ахеилак Амаӡаныҟәгаҩ Сергеи Шамба, акультура аминистр Даур Ақаҩба.

Аҟәа. Жьҭаарамза 14, 2022 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа Лиудмила Хоџьашвили «Аԥсны Аҳәынҭқарра зҽаԥсазтәыз азиндырҩы» ҳәа аҳаҭыртә хьӡы ланашьара азы Аусԥҟа инапы аҵаиҩит.  

«Азакәанреиа азинеиҿкаареи рырӷәӷәареи атәылауааи аиҿкаарақәеи рзакәантә интерессқәа  рыхьчареи, зыҩаӡара ҳараку азанааҭдырреи рзы, «Аԥсны Аҳәынҭқарра зҽаԥсазтәыз азакәандырҩы» ҳәа аҳаҭыртә хьӡы ланашьазааит Хоџьашвили Лиудмила Платон-иԥҳа», –  ҳәа иаҳәоит Аусԥҟа атекст аҿы.

Аҟәа. Жьҭаарамза 14, 2022 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥснытәи аҳәынҭқарратә Университет афоие аҿы аус аура иалагеит ААУ аҟазара аҟәша, сынтәа инаркны аҟазара афакультет ала есышықәа еиҿкаахо VII Жәларбжьаратәи арт-планер «Аԥснытәи ҭагалан аԥшшәхәқәа-2022ш.» иалахәыз русумҭақәа рцәыргақәҵа.

Аҟәа. Жьҭаарамза 14, 2022 шықәса. Аԥсныпресс. Иахьа имҩаԥысит Аԥсны Жәлар Реизара – Апарламент Аиҳабы Лаша Ашәбеи ААУ 90 шықәса ахыҵра иазкыз аныҳәатә усмҩаԥгатә аҽалархәразы иааз аҭҵаарадырреи, иреиҳаӡоу аҵараиуреи рзы Аҳәынҭқарратә Дума Аилак ахантәаҩы актәи ихаҭыԥуаҩ     Олег Смолини реиԥылара.

Аиԥылара иалахәын: Аԥсны Жәлар Реизара – Апарламент Аиҳабы ихаҭыԥуаҩ Фазлыбеи Аҩӡба,  адепутатцәа Инар Саӡба, Инар Гыцба, Апарламент Аппарат анапхгаҩы Вадим Бжьаниа, ААУ аекономикатә теориа акафедра аиҳабы Александр Страничкин, Агуманитартә ҭҵаарақәа ракадемиа ахада Хачатур Мариносиан.

Аҟәа. Жьҭаарамза 14, 2022 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа Аԥснытәи аҳәынҭқарратә Университет арҵаҩцәа «Ахьӡ-Аԥша» аорден III аҩаӡара ранашьара азы Аусԥҟақәа инапы рыҵаиҩит.

Анаукатә усура аҿы илагалеи, анаука-практикатә усура активла ахалахәреи, иара убас ззанааҭтә дырра аҩаӡара ҳараку аспециалистцәа разыҟаҵара аҿы рааԥсареи рзы аорден «Ахьӡ-Аԥша» аорден III аҩаӡара ранашьазааит:

- афилологиатә наукақәа рдоктор, Аԥснытәи аҳәынҭқарратә Университет апрофессор  Ҭарба Иван Дорофеи-иԥа.