Аҟәа. Хәажәкырамза 15, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аҟәа ахақәиҭтәразы имҩаԥгаз Марттәи ажәыларатә операциа 30-шықәса ахыҵра иазкын ахаша, хәажәкырамза  15 рзы Владислав Арӡынба ихьӡ зху Арратә Ахьӡ-аԥша амузеи аҿы еиҿкааз агәалашәаратә усмҩаԥгатәқәа.

Амузеи аҟны иаартхеит Аҟәа ақалақь ахақәиҭтәразы имҩаԥгаз Марттәи ажәыларатә операциа иалахәыз, иҭахаз аибашьцәа рфотосахьақәа рцәыргақәҵа.

«Иахьа шәареи ҳареи зегьы араҟа ҳаизеит Марттәи ажәылара аҿы иҭахаз Аԥсадгьыл ахьчаҩцәа ҳаҭырла иаҳгәалаҳаршәарц азы.  Шәара араҟа ижәбоит иҭахаз аибашьцәа рфотосахьақәа, иара убас зфотосахьақәа ҳамам аибашьцәа рыхьӡи рыжәлеи зну асиақәа араҟа иҟоуп.  Иара убас араҟа ицәыргақәҵоуп абри аамҭазы Мрагыларатәи афронт аҿы иҭахаз аибашьцәа рфотосахьақәагьы», – ҳәа илҳәеит амузеи адиректор Мзииа Беииа.

Амузеи аҿы иҟаз зегьы иҭахаз аибашьцәа-фырхацәа ҳаҭырла иргәаладыршәеит.

Ахәылԥаз амҩаԥгаҩ Нарсоу Абыхәба  марттәи азәыларатә операциа ахҭысқәа рыхроника даԥхьеит.

Анаҩс аусмҩаԥгатә амузеи аизарақәа рзал аҟны иацҵахеит.

Аҟәа ақалақь ахада ихаҭыԥуаҩ Авҭандил Сурманиӡе 30- шықәса раԥхьа иҟаз атрагедиатә хҭысқәа рылацәажәара ицәыуадаҩуп ҳәа иазгәеиҭеит.

 «Хәажәкырамза 15-16 ауха иалагеит Аҟәа агаразы ажәыларатә операциа. Аха рыцҳарас иҟалаз уи ажəылара ахықəкы азынамыгӡеит. Исгәалашәоит урҭ амшқәа рзы даара ихьҭан,  асы ауит, аха ҳаибашьфа фырхацәа ргәы мыҭрыскәа рықалақь гәакьа ахақәиҭтәразы ԥхьаҟа ижәылон. Еиҿагылаз амчқәа еиҟарамызт. Хаха-хымш ҳаибашьцәа гәымшәақәа аӷа иҿагылан, Аԥсны Аџьынџьтəылатə еибашьра аҭоурых аҿы Марттәи ҳəа зыхьӡхаз ажəылараан аԥсадгьыл ахьчаҩцəа зеиԥш ыҟам афырхаҵареи агəымшəареи аадырԥшит, аҕацəа ртехникеи дареи ааха ӷəӷəа рырҭеит. Аха рыцҳарас иҟалаз, ажəылара ақәҿиара амоуӡеит, хәажәкырамза 17, 18 рзы ҳаибашьцəа хьаҵыр акəхеит.

Ари ажəылараҿы иҭахеит 200-ҩык инареиҳаны ҳаибашьцəа, шəҩыла ахəрақəа роуит, 23-ҩык инареиҳаны хабарда ибжьаӡит, иахьа уажәраанӡа  аԥшаарақәа мҩаԥысуеит, ҳақәгәыӷуеит урҭ рыԥсыбаҩ аԥшаара шалыршахо.

Зыԥсҭазаара Аԥсны ахақәиҭтәра иахҭнызҵаз Афырхацəа ргəалашəара аҿаԥхьа ҳхырхәоит, ҳхырхәоит урҭ зыхшаз изааӡаз анацәа рҿаԥхьагьы», – ҳәа иҳәеит Авҭандил Сурманиӡе.

Уи еиҵагыло аҿар рҭоурых шырхамышҭуа, реиҳабацәа рҿырԥшы иақәныҟәаны рыԥсадгьыл абзиабареи ахьчареи шалдыршо азы агәра ганы дшыҟоу иҳәеит. «Сара иахьа Нестор Лакоба ихьӡ зху Гагратәи абжьаратәи ашкол № 10 саҭааит, уаҟа ашколхәыҷқәа Марттәи ажәылара аҭоурых еиҭарҳәон. Уи ҳара зегьы ҳамеигәырӷьар залшом», - ҳәа иҳәеит иара.

Авҭандил Сурманиӡе иажәақәа рыла, иахьгьы адунеи аҿы иуадаҩу аҭагылазаашьа шьақәгыланы иҟоуп. Қырҭтәылагьы еибашьрала Аԥсны архынҳәра зҽазысшәырц зылшо амчқәагьы ыҟоуп. «Убри аҟнытә ҳара уажәы даҽа аамҭанык еиԥш акәымкәа акзаареи аилибакаареи ааҳарԥшыроуп. Ус анакәха аиааира есымша Аԥсны аганахь иҟалалоит», - ҳәа иажәа хыркәшо инаҵшьны иазгәеиҭеит Авҭандил Сурманиӡе.

Анаҩс «Анацәа изиааиз ахьаа» ҳәа хыс иаманы, 1993 шықәса Марттәи ажәылара иазкны  идырбаз авидеохроника згәаҵанӡа имнеиз аӡәгьы даанымхаӡеит.  Уи аӡыргара мҩаԥигеит Аԥсны ажурналистцәа Реидгыла ахантәаҩы Руслан Ҳашыг.  Уи ишеиҭеиҳәаз ала, иарбоу аҭыхымҭа ҟаҵан хәажәкырамза 25, 1993 шықәазы Гәдоуҭа ақалақь аҿы имҩаԥысыз иҭахаз аибашьцәа рҭаацәа рԥылара аҿы.  

Агәалашәара ахәылԥаз аҿы иара убас иқәгылеит афилологиатә наукақәа рдоктор Лили Ҳагба, ашәарҭадара Ахеилак Амаӡаныҟәгаҩ Сергеи Шамба, авидеоааԥхьара ааишьҭит Аԥсны Афырхаҵа Беслан Кобахьиа.