Аҟәа. Хәажәкырамза 5, 2025 шықәса. Аԥсныпресс. Кремль имҩаԥысит Урыстәылатәи Афедерациа Ахада Владимир Путини ҿыц Аԥсны Ахадас иалхыз Бадра Гәынбеи реиԥылара.
В. Путин: Бадра Зураб-иԥа, шәбара сеигәырӷьоит, ишәыдысныҳәаларцгьы сҭахуп алхрақәа рҿы ижәгаз аиааира, 54 процент инареиҳаны, сымҩашьозар – 54,7 процент аиура – абжьыҭара зхы алазырхәыз 70 процент аҟынтәи уи ибзиоу лҵшәоуп. Ишәыдысныҳәалоит уи.
Уеизгьы-уеизгьы Шәара шәзы ари аусура иҿыцу акакәны иҟаӡам. Шәара акыр ҵуеит Аҳәынҭқарра Ахада ихаҭыԥуаҩыс аус жәуеижьҭеи. Исдыруеит алхратә кампаниа акыр аибарххарақәа ацны, аемоциақәа аманы ишымҩаԥысуаз. Зегьы ирыцку, ажәлар ахьааиз, ргәаанагарақәеи ргәазыҳәарақәеи ахьаадырԥшыз.
Шәара ишәдыруеит Аԥсни Урыстәылеи ирыбжьоу иҷыдоу аҟазшьа змоу аизыҟазаашьақәа ртәы, зеиӷьаҟам ала ишәдыруеит иҟоу, зыӡбара ажәлар азыԥшу ауадаҩрақәа ртәы. Аус ааулоит.
Даҽазныкгьы ишәыдысныҳәалоит ижәгаз аиааира. Ишәзеиӷьасшьоит аманшәалареи ахирреи.
Б. Гәынба: Идуӡӡаны иҭабуп ҳәа шәасҳәоит, ҳаҭыр зқәу Владимир Владимир-иԥа. Иҭабуп идуӡӡаны ҳаиԥылара азы.
Жәаҳәарада, зегьы раԥхьаӡа иргыланы иазгәасҭарц сҭахуп Шәара Аԥсны ажәлари иааизакны ареспубликеи рзы иҟашәҵо адгылара иабзоураны ауп иахьа Аԥсны аҿиаразы алшара ахьамоу, зегь раԥхьаӡа иргыланы Урыстәылатәи Афедерациеи ҳареи аекономикатә еизыҟазаашьақәа рышьақәгылара ахьҳалшо.
Аԥсны жәлар иргәалашәоит Аԥсны аҳәынҭқарра ахьыԥшымра азхаҵаразы Урыстәыла ирыдаркылаз аҭоурыхтә ӡбамҭа. Азин сышәҭозар, аԥсуа жәлар рыхьӡала иҭабуп ҳәа шәасшәоит ас еиԥш иҟаз аӡбамҭа азы. Урыстәылатәи Афедерациа есымша инеиԥынкыланы ацхыраара ҟанаҵоит. Уи арра- политикатә, асоциалтә, аекономикатә дгылара иадҳәалоуп, ҳәара аҭахума, Аԥсны жәлар уи рныруеит.
Сара сыхәҭаала, жәаҳәарада еилыскаауеит ажәлар исырҭаз агәрагара иацу аҭакԥхықәара зегьы. Сара салхраԥхьатә кампаниеи, аҳәынҭқарратә маҵураҿы сусуреи аҳәаақәа ирҭагӡаны, есымша еиҳа ихадоу ахшыҩзышьҭра азҭон. Ҳәарада, уи ҳастратегиатә дгылаҩ хада аус ацура ауп изыдҳәалоу.
Ҳара аҭоурыхтә, аиашьаратә, аекономикатә еимадара ҳабжьоуп, урҭ аринахысгьы арҿиара ҳгәы иҭоуп. Ҳара иаҳзеиԥшу аҭоурых ҳамоуп. Ҳара сынтәа еицазгәаҳҭоит еицаҳзеиԥшу Аџьынџьтәылатәи еибашьра Дуӡӡа аҿы Аиааира Ду Амшныҳәа. Ҳара ҳтәыла иалҵны еибашьуаз рҟынтәи 17 нызықьҩык Аџьынџьтәылатәи еибашьра афронтқәа рҿы иҭахеит. 22-ҩык Асовет Еидгыла Афырхацәа – Аԥсны иалҵыз роуп. Ҳара ианакәызаалакгьы ҳаҭырла иаҳгәалаҳаршәоит Асовет Еидгыла ажәларқәа аҭынч ԥсҭазаара, аҿиаразы азин роуртә иҟазҵаз.
Сара хаҭала, исымоу алшара схы иархәаны, иҭабуп ҳәа шәасшәар сҭахуп Ахада ифонд аҟынтәи ареспубликаҿы иҟоу Аџьынџьтәылатә еибашьра Дуӡӡа иазку амемориалтә комплексқәа реиҭашьақәыргылара аус азы иҟашәҵаз ацхырааразы. Уи иабзоураны Аԥсны ашколқәа зегьы, қыҭацыԥхьаӡа Аџьынџьтәылатәи еибашьра Дуӡӡа атәы ҳгәалазыршәо аобиектқәа реиҭашьақәыргыларазы агрантқәа роуит.
Иара убас, исымоу алшара схы иархәаны иазгәасҭарц сҭахуп, Аԥсны аҵеицәа иахьагьы иҷыдоу арратә операциаҿы иаҳзеиԥшу аиаша ишазықәԥо. Уи рхы ақәырҵахьеит жәаҩыла ҳаҷкәынцәа. Ҳара иҭахаз рыуацәа адгылар раҳҭоит. Ҳара ҳзы даара акраҵанакуеит урҭ ауаа ргәалашәара акамыршәра. Иааидкыланы ҳреспублика арҭ ашықәсқәа ирылагӡаны иҷыдоу адҵақәа назыгӡо аибашьцәа тоннашәкла агуманитартә цхыраара рзынанашьҭхьеит. Абри аганахьала иаҳҳәар ауеит ари азеиԥш Иааира шакәу, азеиԥш ԥеиԥш шаҳчаԥо», - ҳәа иҳәеит Бадра Гәынба.
Иасгәасҭар сҭахуп иара убас Шәара хаҭала иҟашәҵо адгылара иабзоураны иахьа Аԥсны мҽхакы ҭбаала ишымҩаԥысуа ашколхәыҷқәа рдиспансеризациа. Ари даараӡа акыр зҵазкуа хырхарҭоуп, уи ҳтәыла атәылауаа ргәабзиара ацклаԥшра иазырхоуп, ари ҳтәыла ԥхьаҟатәи аԥеиԥш иузаҟәымҭхо иадҳәалоу ауснагӡатә ауп.
Иара убас хаҭала Шәара шәыбзоурала адгылара ҟаҵоуп Аԥсны аенергосистема аганахьалагьы. Иҳаҩсыз ашықәс анҵәамҭазы афымцамч азымхара иахҟьаны уахыки ҽнаки рзы 11 сааҭ рҟынӡа аамҭа-амҭала алашара арцәара ҳалагар акәхеит. Шәара иҳашәҭаз адгылара иабзоураны ҳара афымца азымхара иадҳәалаз апроблема аӡбара ҳалшеит.
Аха, рыцҳарас иҟалаз, агуманитартә шьаҭала Аԥсныҟа иаашьҭыз афымцамч амҽхак анҵәарахьы инеит. Исымоу аҭагылазаашьа схы иархәаны, афымцамч азымхара мшаԥымза аҽеиҩшамҭанӡа ишыҟазаауа азгәаҭаны, Аԥсныҟа иаарышьҭуа агуманитартә фымцамч амҽхак ацҵаразы сшәыҳәар сҭахын.
В. Путин: Ибзиоуп, зегьы ҳаӡбоит.
Б. Гәынба: Идуӡӡаны иҭабуп, Владимир Владимир-иԥа.
Азин сышәҭозар, исымоу аҭагылазаашьа схы иархәаны, сара ҳара ҳзы акырӡа ихадоу даҽа ҩ-темак ахшыҩзышьра аҭазар сҭахын. Уи, раԥхьа иргыланы иҩбоу Урыстәылеи Аԥсни ртәылауаҩра ауп. Ҩ-тәылауаҩрак раиуразы Аиқәшаҳаҭра атәылақәа рпарламентқәа рҿы аратификациа азырухьеит. Аԥсны Аҳәынҭқарра атәылауаа Урыстәыла атәылауаҩрагьы рыҭара алагара алзыршо амеханизм ашьақәыргылароуп иаанханы иҟоу. Шәара ишәдыруеит Шәара иҟашәҵаз адгылара абзоурала ас еиԥш аӡбамҭа шрыдыркылаз, ҳтәыла атәылауаа рахьтә 70% инареиҳаны Урыстәылатәи Афедерациа ишатәылауаау. Иҟоуп ари аҩыза алшара ахархәара иахьымӡаз ауаа, иҟалозар, ус еиԥш аҭагылазаашьа ыҟазар, ас еиԥш апрограмма иацҵазар ҳҭахын.
В. Путин: Ааи, ҳара уи иацаҳҵоит. Иара еиқәыршәоуп ҳәа иуҳәар алшоит, уи иацҵахоит хымԥада. Уи азы иахәҭоу адҵақәа сколлегацәа ирзысышьҭуеит, урҭ, ахәҭакхьала шәара шәгангьы адыԥхьаланы инацҵаны аус зыдулатәу азҵаарақәа аҭыԥ иқәырҵоит. Ҳәарада, аусура иацҵахоит.
Б. Гәынба: Идуӡӡаны иҭабуп.
Иҟалозар, даҽа зҵааракгьы сымоуп. Уи ҳауаажәлар акыр агәҭынчымра рызцәырнагоит. Мшаԥымза 1 инаркны азинмчы аиуоит азакәанԥҵара ҿыц. Уи инақәыршәаны, ҩ-тәылауаҩрак змоу Урыстәыла атәылауаа Урыстәыла Аҩнуҵҟатәи аусқәа Рминистрра Амҩатә ныҟәара ашәарҭадаразы Аҳәынҭқарратә инспекциа ирынаҭаз арныҟәцагатә шәҟәқәа рымамкәа рхатәы машьынала Урыстәыла ралалара ԥкхар ауеит. Иалшоны иҟазар, ҳтәылауаа рганахьала иарбоу азакәанԥҵара азакәанмчы аиура аҽҳәара ҩы-шықәса рҟынӡа иацҵазарц аҳәара ҟасҵоит. Иауны иҟалар, иарбоу аамҭа иалагӡаны ҳара ҳтәылауаа ирызнаҳгон амашьынарныҟәцаразы урыстәылатәи ашәҟәқәа рауира шхымԥадатәиу, иара убри ала ҳтәылауаа ирызцәырҵыз апроблема аӡбара алҳаршон.
В. Путин: Сара еилыскаауеит, абарҭ ашәҟәқәа раиура зҭаху рыдкыларазы аҭыԥқәа рҟны агәаранқәа ыҟазар шауа. Аха сара атәыла Аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрра срыҳәоит – урҭи шәареи шәеицхырааны, ас еиԥш иҟоу аҭыԥқәа рхыԥхьаӡара еиздырҳарц, насгьы уи аус адулараҟны ишәыцхраауа аусзуҩцәа рхыԥхьаӡара иацырҵарц, аԥхьаҟа шықәсыла ари аус иадымхалакәа, иаҳа ҿҳәара кьаҿла еиҿыркаарц.
Б. Гәынба: Идуӡӡаны иҭабуп.
В. Путин: Ишәҳәаз еилыскааит. Даҽазныкгьы алхрақәа рҿы ижәгаз аиааира шәыдысныҳәалоит.
