Аҟәа. Ԥхынҷкәынмза 17, 2024 шықәса. Аԥсныпресс. Аҟәа ақалақь аҿы аҵыхәтәантәи имҩахь днаскьаргеит агазеҭ «Эхо Абхазии» аредактор Хада Витали Шариа.
Ажурналист аҵыхәтәантәи имҩахь днаскьаргарц азы арахь иааит Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы Абесалом Кәарҷиа, Аҳәынҭқарратә шәарҭадара Ахеилак Амаӡаныҟәгаҩ Сергеи Шамба, атәыла Анапхгара алахәылацәа, ажурналист иҩызцәа, иколлегацәа, хаҭала дыздыруаз зегьы.
Алахьеиқәҵаратә митинг аҿы иқәгылеит Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла ахантәаҩы Вахтанг Абҳазоу, ауаажәларратә усзуҩ Борис Наҟоԥиа, Аинформациатә Маҵзура «Интерфакс» адиректор Хада актәи ихаҭыԥуаҩ Гьаргь Гәлиа, ажурнал «Алашара» аредактор Хада Анатоли Лагәлаа.
Аԥсны ашәҟәыҩцәа Реидгыла ахантәаҩы Вахтанг Абҳазоу еизаз ирзеиҭеиҳәеит Витали Шариа иԥсҭазааратәи ирҿиаратәи мҩа атәы.
«1975 шықәса инаркны Витали Шариа Аԥсны аус иуан – агазеҭ «Советская Абхазия» акорреспондентс, аҟәша аиҳабы ихаҭыԥуаҩс. 1984 шықәсазы аамҭаказ - Аԥсны Ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла аҟны алитературатә абжьгаҩс. 1991 шықәса цәыббрамза инаркны агазеҭ «Республика Абхазия» аредактор хада ихаҭыԥуаҩыс. Аԥсны Аџьынџьтәылатә еибашьраан афронт ажурналистс дыҟан.
Витали Шариа инапы иҵыҵыз аматериалқәа Аԥсны апериодикатә кьыԥхь аҿы мацара акәымкәа, уи анҭыҵгьы Асовет Еидгыла, анаҩс Урыстәыла апериодикатә кьыхь: ажурналақәа «Наш современник», «Юность», «Смена», «Свет», агазеҭқәа «Комсомольская правда», «Правда», «Известия», «Литературная газета», «Независимая газета», уҳәа рҿы ирнылон.
1992-1993шш. рзы Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьра азы аиаша аԥхьаҩцәа рызнагара хықәкыс иманы урыстәылатәи апресса аҿы ипублицистикатә қәгыларақәа рзы Аԥсны аинтеллигенциа Ассоциациа ахьӡала апремиа «Аибашьра ашықәсҩыра» («Летопись войны») ианашьахеит.
Аԥсны Жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьра ашьҭахь 1994 шықәсазы Витали Шариа иҭижьуа далагеит, 30 шықәса аредактор хадасгьы дыҟан есымчыбжь иҭыҵуаз, ихьыԥшым, ауаажәларра-политикатә газеҭ «Эхо Абхазии». Ари агазеҭ адаҟьақәа ирныло иалагеит Аԥсны иҟоу инарҭбаау ауаажәларратә гәаанагара.
Витали Шариа авторс дамоуп аҭоурых-публицистикатә шәҟәы «Абхазская трагедия». Ашәҟәы аԥсуа-қырҭуатә еибашьра зыхҟьаз аҭҵаара иазкуп. Араҟа ианылеит аибашьра ахҭыс хадақәа», – ҳәа иазгәеиҭеит Вахтанг Абҳазоу. – Витали Шариа 50 шықәса иԥсҭазаара ашықәсқәа ажурналисттә усура иазикит. Аԥсны аҵеи иаша-Витали Шариа игәалашәара лаша наунагӡа ҳгәаҵаҿы иаанхоит».
Борис Наҟоԥия «Аԥсны аҵеи иаша, зус иазҟазаз ажурналист, ауаҩы бзиа Витали Шариа иԥсра шықәсырацәа инеиԥынкыланы дыздыруаз, аус ицызуаз, иҩызцәа рзы цәыӡ дууп ҳәа иазгәеиҭеит.
«Иареи сареи ҳаибадырра ҟалеит 1976 шықәса рзы, усҟан иара Белоруссиатәи аҳәынҭқарратә унверситет далгеит… Иара ихатә газеҭ «Эхо Абхазии» аҭыжьра даналага инагӡаны иаатит уи илаз ажурналисттә баҩхатәра… Иахьа аинформациатә хархәагақәа жәпакы рҿы аус зуа ажурналист ҿарацәа ари азанааҭ ахь раара иара ибзоуроуп ҳәа иргәаладыршәоит. Иара изы зегьы ирыцкыз ахьыԥшымреи ахақәиҭреи ракәын. Витали Шариа – еицырдыруа ажәла Шьаҟрылаа дырхылҵышьҭроуп, иара уи гәадурала иазгәеиҭон. Иара иан даурысын. Уи ари афакт Аԥсни Урыстәылеи реизааигәара реимабзиара иасимволуп ҳәа иазгәеиҭон», – ҳәа иҳәеит Борис Наҟоԥиа.
Анатоли Лагәлаа Витали Шариа иԥсҭазаара далҵит ҳәа ажәабжь даргачамкит, акырӡа игәы инархьит, азнаказы изхамҵаӡеит. Избан акәзар, абар акгьы ҵӡом иҩыза дизасны даниацәажәоз, ҭелла уи изеиҭеиҳәеит пицундатәи аԥсшьарҭа «Литфонд» аҿы иҭаацәеи иареи рыԥсы шыршьо, аха иара даараӡа Аҟәаҟа дааны акаҳуа ицижәырц шиҭаху. Аха ҩ-сааҭк аамҵыцкәа Анатоли Лагәлаа Витали дыԥсит ҳәа изасит.
«Азныказы сара исҳәо сҿамшәо, иҟасҵо сақәымшәо саақәхеит. Слымҳа иснарҳаз џьысшьеит. Ари ажәабжь схаҿы исзаагомызт ԥыҭраамҭак», – ҳәа иҳәеит Анатоли Лагәлаа.
Иқәгылараҿы Гьаргь Гәлиа Витали Шариеи иареи акыр шықәса аус шеицыруаз атәы еиҭеиҳәеит.
«Витали даара абаҩхатәра злаз уаҩын, ажурналистика аҿы еиԥш алитература аҿгьы, – ҳәа иҳәеит Гьаргь Гәлиа. – Сара уи аус шиуаз анызбоз, ирҿиамҭақәа санрыԥхьоз, еилыскаауан иара иԥсадгьыл ахьӡ-аԥша ашьҭыхра дшашьҭаз…
Ирҳәоит ԥсрашьҭахь аибашьра иадҳәалам аҳамҭақәа ранашьара ҟалаӡом ҳәа. Аха Витали убасҵәҟьа дсолдаҭын егьырҭ аӡәырҩы реиԥш, 1992–1993 шш. аибашьра аҿы дыҟан. Сара сгәаанагарала, Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгылеи ажурналистцәа Реидгылеи иара арратә орден ианашьаразы адгалара ҟарҵап ҳәа. Иара аибашьраҿы ихымҩаԥгашьа атәы уҳәозар, - уи агәымшәара ада ажәа узалхуам. Џьанаҭ гыларҭас иуоуааит Витали!» – ҳәа иажәа хыркәшо иҳәеит иара.
