Ашықәсқәа цацыԥхьаӡа, ари аинститут аҿы имҩаԥыргоз анаукаҵәа ҭҵаарақәа акыр аҳәаақәа ҭбаахон. Араҟа иаԥҵан адунеи аҿы раԥхьаӡа акәны ицәырҵыз авирусқәак рмоделқәа, авакцианақәа, антибиотик ҿыцқәа, ахәшәқәеи  рԥышәарақәа мҩаԥган, аендокринатә, арадиобиологиатә, агематологиатә, аиммунологиатә ҭҵаарақәа нарыгӡон. Апрограмма «Бион» ала аексперименталтә паталогиеи атерапиеи рзы Аҟәатәи аҭҵаара-дырратә Институт аспециалистцәа априматқәа акосмос ахь аԥырра иазыҟарҵон.  

Иналукааша аҵарауаа рабиԥарақәа рыла инагӡаз аҭҵаарақәа рылҵшәақәа амедицинеи агәабзиарахьчареи рҿы ареволиуциа ҟарҵеит ҳәа уҳәар алшоит. Аполиомиелит, ашыӡ ҩежь, иқәнаԥсо аршра, апаҿатә енцефалит, ацәарԥшӡа, аҩежьра, уҳәа егьырҭ ачымазарақәа шәлабараториақәа рҿы риааира алыршахон.

1992-1993 шш. Аԥсны аганахьала имҩаԥгаз Қырҭтәылатәи арратә агрессиа аинститут ааха ӷәӷәа анаҭеит – Тамшь ақыҭан иҟаз анаукатә база еиларбган, Аҟәатәи апитомник аҿы иҟаз амаамынқәа реиҳарак ҭахеит, анаукатә архив акыр аԥырхага аиуит. Аха ари атрагедиа аҵарауааи аспециалистцәеи рколлектив ргәы азкамыжьит. Шәара ҩаԥхьа шәымчи шәыхшыҩи еилаҵаны даараӡа иуадаҩыз аус - ԥыхьатәи шәыхьӡ-шәыԥша аиҭарҿиара напы ашәыркит.

Агәра ганы сыҟоуп, шәылшарақәа ирыбзоураны аексперименталтә паталогиеи атерапиеи рзы Аҟәатәи аҭҵаара-дырратә Институт ԥыхьа еиԥш уажәгьы жәларбжьаратәи аҭҵаарадырратә институтны ишыҟало.

Ҳаҭыр зқәу аҩызцәа, гәык-ԥсыкала ишәзеиӷьасшьоит агәабзиара, агәамч, ашықәснҵыра ду, шәнапы злаку аус аҿы аихьӡарақәеи аманшәалареи!»