Валери Бганба диит цәыббра 26, 1953 шықәса рзы Гагра араион Бзыԥ ақыҭан.

1969 шықәса рзы далгеит Бзыԥтәи абжьаратә школ №1.

1971 шықәса рзы Ҟәбинатәи ақыҭанхамҩатә институт дҭалеит, далгеит 1976 шықәса рзы.

1976 — 1978 шш. рзы – Чечниа-Ингуштәи АССР асовхоз "Гардалинский" агроном.

1978-1979шш. – Гагратәи ақалақьтә нагӡком ақыҭанхамҩа аусбарҭа агроном.

1979-1982шш. – Гагратәи акомҿареидгыла ақалақьтә комитет аҩбатәи амаӡаныҟәгаҩ.

1982ш. рзы –Асовет Еидгыла Акоммунисттә Партиа Гагра ақалақьтә комитет ақыҭанхамҩа аҟәша аиҳабы.

1989ш. рзы – Гагратәи агроааглыхратә усбарҭа аиҳабы.

1991 шықәсазы Валери Бганба Аԥсны Иреиҳаӡоу асовет адепутатс далхын.

1992-1993 шықәсқәа рызтәи Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатә еибашьраан Гагра ақалақьи араиони рыхьчаразы аштаб далахәылан.

1998ш. рзы – Гагра араион аизара ахантәаҩы.

2002 — 2006 шш. рзы – Гагра араион Ахада.

2006 - 2007 шш. рзы — асанатори  Еилаху Анаплакы «Амра-Интернешнл» адиректор.

2007 — 2012 шш. рзы – Аԥсны Аҳәынҭқарра Апарламент адепутат.

2012 ш. рзы – Аԥсны Аҳәынҭқарра Апарламент аиҳабы.

2014 ш. рзы – Аԥсны Аҳәынҭқарра ахада инапынҵақәа наигӡон.

Цәыббра 18, 2018 шықәса рзы Аԥсны аԥыза-министрс дҟаҵоуп.

Ажьырныҳәа 13, 2020 шықәса рзы Рауль Ҳаџьымба ԥхьатәара данца ашьҭахь, Аԥсны ахада инапынҵақәа наигӡоит.

Ианашьоуп «Ахьӡ-Аԥша» аорден II аҩаӡара (2011). Дҭаацәароуп, ҩыџьа аԥацәеи аԥҳаи драбуп.