Шәара шәҟазара, акы иаламҩашьо шәпоезиатә баҩхатәра хара ҳтәыла анҭыҵ еицырдырхьеит. Шәара шықәсырацәа инеиԥынкыланы шәымч-шәылша зегьы, зхыԥхьаӡараҿы иҷыдоу аҭыԥ аанызкыло урыстәылатәи акультура, анаука, аҵарадырра аусзуҩцәа уахь иналаҵаны, аҳәаанырцәтәи шәколлегацәа аиҩызареи аусеицуреи рыбжьаҵара  иазышәкуеит.  

Шәара шәыԥсҭазаара ажәлар рыԥсҭазаара иузаҟәамҭхо иадҳәалоуп. Шәара есымша Аԥсны имҩаԥысуа ауаажәларра-политикатә хҭысқәа рыгәҭа шәыҟан иахьагьы шәыҟоуп.  Убри инамаданы хымԥада иазгәаҭатәуп, Шәара шәнысымҩа  аҿы ихадоу аҭыԥ шааннакыло Аԥснытәи АССР Иреиҳаӡоу Асовет  ажәеизатәи ааԥхьара адепутат иаҳасабала  «Аԥсны аҳәынҭқарратә суверенитет азы» аҭоурыхтә Декларациа  адкылара шәалахәхара.  Гәык-ԥсыкала ишәзеиӷьаҳшьоит аԥсуа ишықәснҵыра, иҿымцәаауа арҿиаратә гәазҭазаара, иҿыцу аихьӡарақәа!» - ҳәа иазгәаҭоуп Апарламент ахьӡала иҟаҵаз адныҳәалара атекст аҿы.

Ҩымш имҩаԥысло аиубилеитә конференциа амҩаԥгара аҳәаақәа ирҭыгӡаны, иахьа, асааҭ 17:00 рзы, Аԥсны асахьаҭыхыҩцәа Реидгыла ацәыргақәҵатә Зал Хада аҟны иаатуеит афотоцәыргақәҵа «Апоет имҩа, ахәылбыҽха, асааҭ 19:00 рзы, С. Ҷанба ихьӡ зху Аԥснытәи адраматә театр асценаҿы Мушьни Лашәриа ипоема «Ахьтәы уасцәа» ала иқәыргылоу еихьӡылоу аспектакль аԥхьарбара мҩаԥысуеит.   

___ Мушьни Таи-иԥа  Лашәриа —аԥсуа апоет, аиҭагаҩ, алитературадырҩы, акритик.  Афилологиатә наукақәа ркандидат (1974 ш.), Аԥсны Жәлар рпоет (2009 ш.), Аԥсны анаукақәа Ракадемиа академик. Аԥсны анаука зҽаԥсазтәыз аусзуҩ (2015 ш.). Шь. Руставели ихьӡ зху Қырҭтәыла Аҳәынҭқарратә премиа алауреат  (Шь. Руставели ироман «Абжьасцәа зшәу» аиҭагара азы), Д.И.Гәлиа ихьӡ зху Аԥсны Аҳәынҭқарратә премиа алауреат (2004 ш., ҩ-томкны иҟоу ашәҟәы «Антология абхазской поэзии. XX век» аиқәыршәара азы). Москва ақалақь аҿы  аԥсны-урыстәылатәи алитературатәи акультуратәи аимадарақәа рырӷәӷәара азы А. С. Пушкина ихьӡ зху апремиа ианашьахеит (абҵарамза 4, 2010 ш.). А. Дельвиг ихьӡ зху Урыстәылазегьтәи апремиа алауреат (2015 ш.). Аорденқәа «Аҳаҭыр адырга» (Асовет Социалтә Республикақәа Реидгыла 1986 ш.), «Ахьӡ-Аԥша» («Честь и Слава») II , III аҩаӡарақәа ианашьоуп. Асовет Еидгыла ашәҟәыҩцәа Реидгыла алахәыла, Урыстәыла ашәҟәыҩцәа Реидгыла алахәыла (1999 ш.), иара убас Аԥсны ашәҟәыҩцәа Реидгыла алахәыла, анаҩс — Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Расоциациа алахәыла (2003 ш), Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Рассоциациа апрезидент (2003 шықәса инаркны). Аԥсуа бызшәала дыҩуеит.

Лашәриа Мушьни Таи-иԥа диит ажьырныҳәамза 16, 1938 шықәса азы Очамчыра араион Кәтол ақыҭан. Аҵара иҵон Кәтолтәи аашықәсатәи ашкол аҿы. Анаҩс, (1953–1957 шш.) Аҟәатәи аҳәынҭқарратә арҵаҩратә Ҵараиурҭа аҿы аҵара иҵон. 1957–1960 шш. рзы аҵара иҵон А.М.Горки ихьӡ зху Аҟәатәи арҵаҩратә Институт афилологиатә факультет аԥсуа ҟәша аҿы.  1960–1965 шш. рзы –  Москва ақалақь, А.М.Горки ихьӡ зху Алитературатә Институт аҿы. 1970–1974шш. рзы – Москва ақалақь аҿы, Асовет Социалтә Республикақәа Реидгыла Анаукақәа Ракадемиа иатәу М.А.Горки ихьӡ зху адунеизегьтәи алитература Аинститут аспирантура аҿы аҵара иҵон.

1965–1967 шш. — агазеҭ «Аԥсны Ҟаԥшь» алитературатә усзуҩ, 1967–1970 шш. — ажурнал «Алашара» апоезиа, акритика, апублицистикатә редакциа аҟәша аиҳабыс аус иуан.

1974 шықәсазы Москва ақалақь аҿы, Асовет Социалтә Республикақәа Реидгыла Анаукақәа Ракадемиа иатәу М.А.Горки ихьӡ зху адунеизегьтәи алитература Аинститут аҿы «И. А. Коӷониа ирҿиареи аԥснытәи асоветтә поезиа аҿы аепикатә жанрқәа рыҿиареи» атема ала  акандидаттә диссертациа ихьчеит.  Уи 1979 шықәсазы Аҟәа ақалақь аҿы хазы шәҟәны иҭыжьын.

1974 ш. — Д.И.Гәлиа ихьӡ зху абызшәеи алитературеи аҭоурыхи рзы Аԥснытәи Аинститут аҿы анаукатә усзуҩыс аус иуан; 1974–1978 шш. — аҭыжьырҭа «Алашара» аредактор хадас аус иуа; 1979–1986 шш. — Аԥснытәи АССР ашәҟәыҩцәа Реидгыла Анапхгараҭара ахантәаҩыс дыҟан;  1978 шықәса инаркны — Д.И.Гәлиа ихьӡ зху абызшәеи алитературеи аҭоурыхи рзы Аԥснытәи Аинститут (уажәы уи Д.И.Гәлиа ихьӡ зху агуманитартә ҭҵаарақәа Ринститут ауп) аҿы анаукатә усзуҩ еиҳабыс аус иуан; 1988 шықәса инаркны — Д.И.Гәлиа ихьӡ зху абызшәеи алитературеи аҭоурыхи рзы Аԥснытәи Аинститут (уажәы уи Д.И.Гәлиа ихьӡ зху агуманитартә ҭҵаарақәа Ринститут ауп) аҿы алитература аҟәша аиҳабыс аус иуан.

2003 шықәса инаркны — Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Рассоциациа апрезидентс дыҟоуп; 2003 шықәсазы аҭыҵра иалагаз алитература-уаажәларратә газеҭ «Еҵәаџьаа» аредакторцәа дыруаӡәкын, анаҩс аредактор хадас дҟалеит.

1994–1996 шш.  Мушьни Лашәриа инапхгарала Аԥснытәи ателехәаԥшрала  идырбан «Аԥсуа поезиа адаҟьақәа» ҳәа хыс измаз сааҭбжак  ицо асериақәа.  Урҭ рҿы иаарԥшын Д. И. Гәлиа, Г. М. Чачба, С. Иа. Ҷанба, И. А. КоӶониа, М. А. Лакрба, О. Б. Беигәаа, Л. Б. Кәыҵниа, А. Е. Лашәриа, А. Н. Џьонуа, Ш. Л. Ҵәыџьба, Кь. Ш. Чачхалиа, В. П. Анқәаб, И. К. Ҭарба, уҳәа ашәҟәыҩцәеи апоетцәеи рҟазара иазкыз анҵамҭақәа.

Мушьни Лашәриа раԥхьаӡа акәны ажәеинраалақәа рыҩра далагеит 15-шықәса анихыҵуаз. Апоет ишьақәгылараҿы ароль ду нанагӡеит Д.И.Гәлиа, И.А.Коӷониа, Б.У.Шьынқәба, уҳәа аԥсуа литература аҿиара ахыҵхырҭаҿы игылаз апоетцәеи ашәҟәыҩцәеи рҟазара. 1955 шықәсазы, ажурнал «Алашара» аҩбатәи аномер аҿы икьыԥхьхеит иара раԥхьатәи иажәеинраалақәа руак — «Ҽынла еиԥш илашан». (Было светло, словно днем»).

М. Лашәриа ирҿиамҭақәа ркьыԥхьхеит ажурналқәа «Амцабз», «Аҟәа–Сухум», «Юность», «Звезда», «Абаза»; агазеҭқәа «Аԥсны Ҟаԥшь», «Аԥсны», «Советская Абхазия», «Литературная газета», «Еҵәаџьаа» уҳәа егьырҭ аҭыжьымҭақәа рдаҟьақәа рҿы.

Мушьни  Лашәриа ипоезиатә рҿиамҭақәеи еиҭагамҭақәеи  ркьыԥхьхеит «Антологии абхазской поэзии. XX век» аҩбатәи атом аҿы. (Аҟәа–Москва, 2001 ш.; инацҵаны аус зыдулоу ҩ-томк зҭагӡоу шәҟәык ала иҟоу 2-тәи аҭыжьымҭа — Аҟәа–Москва, 2009 ш.); иара иоуп ари анталогиа аиқәыршәаҩыс иҟоу. Мушьни Лашәриа 15 инареиҳаны апоезиатә еизгақәеи иажәеинраалоу ароман «Аԥсадгьыл»  дравторуп.

Уи иара убас Ацқьаҩыра «Ауасиаҭ Ҿыц»,  А.С.Пушкин иажәеинраалоу ироман «Евгени Онегин», М.Иу.Лермонтов ипоемақәа «Мцыри», «Демон»,  Шь. Руставели ироман «Абжьасцәа зшәу», Џь. Баирон ирҿиамҭақәа («Шильонский узник»),  Г. Лонгфелло («Песнь о Гайавате»), Ш. Петефи («Вперед, мадьяры», «Национальная песня»), башкириатәи  аепос «Урал-Батыр», уҳәа аԥсшәахь еиҭазгаз аиҭагаҩ иаҳасабала деицырдыруеит.  

Мушьни Лашәриа илагамҭа дууп аԥсуа литературадырреи акритикеи рыҿиараҿы. Иара дравторуп аԥсуа литеаратура аҭоурых апроблемақәа ирызку хыԥхьаӡара рацәала астатиақәа, ашәҟәқәа. Уи инапы  иҵыҵит Д. И. Гәлиа, И. А. Коӷониа, Б. У. Шьынқәба, Ш. Л. Ҵәыџьба, К. К. Агәмаа, М. А. Лакрба, Кь. Ш. Чачхалиа, А. Н. Гогәуа, Ш. Е. Ҷкадуа, А. Н. Џьонуа, И. К. Ҭарба, М. И. Микаиа, Ф. А. Искандер, уҳәа аԥсуа шәҟәыҩцәеи апоетцәеи рырҿиара иазку имаҷымкәа астатиақәеи ашәҟқәеи.