«Сара сусура аганахьала 2014 шықәсазы изныкымкәа Донбасс  саҭаахьан. Сара лымҳаҭасрала акәымкәа сыблала избахьеит аҭынч ԥсҭазаарахь аиасразы Донбасс ақалақь ауааԥсыра ирхыргаз атәы. Сыблала избеит еилаԥыххаа ишьҭаз ақалақьқәа, ауаа ргәырҩа, рхьаа, аибашьраан изызҳауаз ахәыҷқәа рыблақәа сырҭаԥшхьеит» - ҳәа иҳәеит Аԥсны иҷыдоу аҭагылазаашьақәа рзы аминистр Лев Кәыҵниа.

Ацәыргақәҵа  аус аулоит нанҳәамза 29-нӡа.  

 «Москва Аҩны аҿы иара убас еизаз идырбан Иҷыдоу арратә операциа ашҟа ицаз, уаҟа иааирԥшыз афырхаҵареи агәымшәареи рзы «Урыстәыла Афырхаҵа» («Герой России») ҳәа ахьӡ занашьахаз арԥыс иаша Алеқсандр Виктор-иԥа Мальцев изку адокументалтә фильм.

Хәажәкырамза, 2023 шықәса рзы Алеқсандр Мальцев зхадараҿы дыҟаз авзвод аибашьцәа ргәыԥ қәҿиарала напхгара риҭон. Усҟан аӷа ихырӷәӷәарҭақәа ргараан қәҿиарала иалыршан аӷацәа рыхәҭак рықәгареи иаанхаз иҭҟәаны ргареи.  Акинолента Саша Мальцев ихәыҷра ашықәсқәа ртәы ҳанаҳәоит, уи даныхәыҷыз ашьапылампыл игәы азцон, иара убас зегьы рыхьчара, аӡәгьы ицәымшәара, зегьы раԥхьагылара  гәазыҳәарас  иман.

Аусмҩаԥгатә аиҿкаара ахахьы иагеит – Аԥсны иҟоу Урыстәылатәи Афедерациа Ацҳаражәҳәарҭа. Убри аан уи адгылара арҭеит Аԥсны иҟоу Урыстәыла аус ацуразы аофициалтә Хаҭарнакреи Аҟәа ақалақь аҿы иҟоу Жәларбжьаратәи акультура-усуратә Центр «Москва Аҩны».

­­­***

Урыстәыла абираҟ аҭоурых ахы ыҵнахуеит  XVII ашәышықәсазы, аха иара аныҳәа ааигәоуп азгәаҭара ианалага ҳәа уҳәаратәы иҟоуп: 1994 шықәса инаркны Урыстәыла есышықәса нанҳәамза 22 рзы иазгәарҭоит Урыстәылатәи Афедерациа аҳәынҭқарратә бираҟ Амшныҳәа.  

Урыстәыла иҿыцӡоу аҭоурых аҿы хԥшшәык: ашкәакәа-ажәҩанԥшшәы-аҟаԥшь змоу Урыстәыла абираҟ нанҳәамза 22, 1991 шықәсазы апутч анымҩаԥысуаз, Москва ақалақь Урыстәылатәи Асоветтә Федеративтә Социалисттә Республика  (РСФСР)  Анапхгара Аҩны раԥхьаӡа иахадыргылеит.  Уи Аҷыдалкаатә ҭагылазаашьа азы Аҳәынҭқарратә Комитет (ГКЧП) еиҿнакааз аҳәынҭқарратә шьақәгылашьа ахҳәара азы аҽазышәара аԥхьырҟәҟәаара иасимволны иҟалеит.

Уи аҽны Урыстәылатәи Асоветтә Федеративтә Социалисттә Республика (РСФСР) Иреиҳаӡоу Асовет ақәҵара аднакылеит, Аҳәынҭқарра Ахада  Борис Ельцин инапы аҵаиҩит «Урыстәылатәи Афедерациа Амилаҭтә бираҟ аофициалла азхаҵареи ахархәареи рзы» Аусԥҟа.  1994 шықәсазы  Борис Ельцин нанҳәамза 22 Урыстәыла Аҳәынҭқарратә бираҟ Амш ҳәа аныҳәа официалла азгәаҭара шьақәирӷәӷәеит, уи ари амш ҳәынҭқарратә ныҳәаны иҟаиҵеит.